با رصد اخبار در سایت های آذربایجان به خبری مرتبط با فرقه ضاله بهائیت مواجه شدیم و براین اساس جریان شناسی موضوع فرقه بهائیت در جمهوری آذربایجان و نخجوان بطور اجمالی مورد بررسی قرار گرفت که دو مصاحبه فعالین این فرقه ضاله به فارسی ترجمه به همراه تحلیل مربوط به شرح زیر تقدیم می گردد:

بهائیت در آذربایجان

مصاحبه با آذر جعفر اف، مسئول هماهنگی روابط عمومی جامعه بهاییان آذربایجان:

متن مصاحبه اول :مذهب بهائیت در سال 1844 در ایران پایه گذاری شد و در مدت کوتاهی در آذربایجان رواج یافت و طرفدارانی جمع آوری کرد. پیامبران این دین را باب و بهاءالله محسوب می شوند. در حال حاضر در 254 کشور 8 میلیون نفر بهایی وجود دارد. در قرن نوزدهم، گسترش بابیت که ادامه بهائیت می باشد، در آذربایجان جنوبی با نام طاهره غره العین پیوند خورده است.

 این زن که به زرین‌تاج نیز معروف است، در سال‌های 1848-1852 نهضت را در آذربایجان جنوبی رهبری کرد. او حجاب خود را کنار گذاشت و اولین زنی در شرق شد که برابری جنسیتی را اعلام کرد. بهائیان که در دوره شوروی فعالیت آنها ممنوع بود، اکنون در کشور ما در جامعه مذهبی بهائی آذربایجان متحد شده و به طور رسمی ثبت شده اند. آذر جعفر اف، مسئول هماهنگی روابط عمومی جامعه بهاییان آذربایجان با بیان اینکه دین بهائی حافظ ارزش های ملی است و این ویژگی آنها را از جمعیت کشور متمایز نمی کند، گفت:

• بهائیان که می گویند به تحصیل و آموزش اهمیت می دهند، قصد دارند چه کمکی به جامعه کنند؟

هدف اصلی جامعه دینی بهائی روشنگری به ویژه تربیت کودکان و نوجوانان و رشد فکری و معنوی آنان است.

در مراکز آموزشی جامعه «درس اخلاق کودک» برای کودکان 5 تا 10 ساله و «تقویت فکری و معنوی نوجوانان» برای نوجوانان 11 تا 14 ساله تدریس می شود. دروس توسط جوانان 17 تا 25 ساله تدریس می شود. معلمان جوان قبل از شروع آموزش دوره های خاصی را می گذرانند. تمرینات ما در روزهای شنبه و یکشنبه هفته برگزار می شود. اینها درس دینی نیست، بلکه نوعی خدمت به جامعه است و در خدمت رشد صفات اخلاقی مانند سخاوت، رحمت، شفقت، خدمت فداکارانه به کشور در نسل جوان است. ما در تلاش هستیم تا خلأهای موجود در آموزش نوجوانان در جامعه آذربایجان را پر کنیم. بر اساس تعالیم دین بهایی، خدمت به بشریت و جامعه ای که در آن زندگی می کنید، عبادت برای خداوند می باشد.

• آیا افراد کم سن و سال نیز از جامعه مذهبی بازدید می کنند؟

برنامه های آموزشی سازماندهی شده توسط جامعه بهائی برای همگان، صرف نظر از مذهب و ملیت، آزاد است. نوجوانان و کودکان غیر بهائی نیز می توانند با رضایت والدین در برنامه های آموزشی شرکت کنند. سمینارهایی که با حضور والدین برگزار می شود نیز به آنها جهت تربیت فرزندان می دهد.

• تعداد بهائیان کشور ما چقدر است؟

ما اطلاعات دقیقی نداریم ما فرض می کنیم که تقریباً 2000 بهایی در آذربایجان وجود دارد.

تبلیغات ما از طریق رسانه های اجتماعی، چاپ کتاب، وب سایت ها انجام می شود. وقتی مردم خلوص هدف ما را می بینند، نگرش بد نسبت به ما را کنار می گذارند. مفهوم عدالت، سخاوت، همکاری، اقدام مشترک به جای تضاد، خدمت به جامعه اساس اندیشه ماست. - بهائیان در گذشته و اکنون با چه آزار و اذیت هایی روبرو بوده اند؟

- نمایندگان این جامعه مذهبی مانند سایر ادیان در دوره شوروی تحت تعقیب قرار گرفتند. در سال 1937، 38 بهائی تیرباران شدند، برخی در تبعید جان باختند. صدها خانواده از آذربایجان تبعید شدند. ما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به طور رسمی ثبت نام کردیم. دولت آذربایجان به ما نگرش مثبت نشان می دهد، از حقوق ما حمایت می کند، به فعالیت های ما اعتراض نمی کند و با ما رفتار مثبتی دارد. کار ما توسط دولت مثبت ارزیابی می شود.

• در ایران، زادگاه دین بهائی، حقوق بهائیان اغلب پایمال می شود. چه چیزی می توانید در مورد آن بگویید؟

متأسفانه وضعیت شهروندان بهایی در همسایه ایران دلگرم کننده نیست. تعداد بهائیان این کشور حدود نیم میلیون نفر است. بر اساس قوانین مصوب در ایران، بهائیان نمی توانند وارد آموزش عالی شوند، از حق کار در ادارات دولتی و دریافت مستمری محروم هستند. در مدارس راهنمایی، کودکان مسلمان و بهایی را از هم جدا می کنند، زیرا کودکان بهایی را «نجس» می دانند. صدها بهایی در این کشور اعدام شده اند، 400-800 نفر در حال حاضر در زندان هستند. در دنیا فقط در ایران با بهاییان اینطور رفتار می شود، مورد خشونت جسمی و روحی قرار می گیرند. نمایندگان این جامعه می توانند آزادانه در سایر کشورهای مسلمان زندگی و کار کنند، حتی در کشورهای عربی که بر اساس قوانین شریعت اداره می شوند.

• - چه زمانی تصمیم گرفتید بهایی شوید؟
• آیا اعضای خانواده شما هم اعتقادی مشابه شما دارند؟

من از سال 1996 بهایی هستم. فقط پسرم خودش را بهایی می داند. همسرم مسلمان است و دخترم خود را سکولار می داند.

• - در بین بهائیان شناخته شده آذربایجان چه کسانی را نام ببرید؟

- موسی نقی اف، حسین جاوید، عزت عروج اوف بهایی بودند. اولین دانش آموزان مدرسه دخترانه ای که توسط زینال الدین تقی اف در آذربایجان افتتاح شد فرزندان بهائیان بودند و کسانی که در کشور ما از حجاب سر باز زدند نیز نمایندگان این جامعه مذهبی بودند.

• بهائیان به چه شکلی عبادت می کنند؟

- ما عبادت خاصی نداریم. خدمت به بشریت و کشور عبادت ما محسوب می شود. ما احکامی مثل دعا، نماز و روزه داریم. ما از طلوع تا غروب خورشید به مدت 19 روز در ماه مارس روزه می گیریم. فعالیت های اجتماعی اساس فعالیت های مذهبی ما را تشکیل می دهد.

• شما در دانشگاه دولتی باکو تدریس می کنید. آیا در دانشگاه مذهب خود را تبلیغ می نمایید؟

اجازه می دهند؟

- من در دانشکده اکولوژی تدریس می کنم. من نظرم را پنهان نمی کنم. در طول درس من به دانش آموزان در مورد بهائیت تبلیغ نمی کنم.

من دروسی را که تدریس می کنم برای دانش آموزان بسیار مهم می دانم. من برای آنها کار می کنم تا به عنوان پرسنل بسیار ماهر و تحصیل کرده بزرگ شوند. من اطلاعات علمی و معلوماتی در مورد مذهب بهایی را در شبکه اجتماعی به اشتراک می گذارم. کسانی هستند که علاقه مند هستند، سؤال می کنند و کتاب می خواهند. بعضی ها در رویدادها شرکت می نمایند.

• اگر دولت بهائیان را ممنوع می کند، به چه شکلی قصد ادامه فعالیت دارید؟

- اگر خواسته ها توقف روند آموزشی، سمینارها و رویدادها، چاپ کتاب بر اساس قوانین قانونی باشد، البته ما آن را رعایت می کنیم، این وظیفه ماست که از قوانین کشوری تبعیت کنیم. اگر خواسته این باشد که از اعتقادات خود دست برداریم، البته این امکان پذیر نیست و ما این کار را نمی کنیم.

• نگرش شما نسبت به ادیان دیگر؟

- ما با تعصب، فرقه گرایی و رادیکالیسم مخالفیم. دین بهائی مبتنی بر مفهوم وحدت ادیان، یک دین مشترک است. خداوند دینی دارد که همیشه در حال تکامل است. این دین با گذراندن مراحل بودایی، زرتشتی، یهودیت، مسیحیت و اسلام، خود را در بهائیت یافت. دین بهائی ادیان پیش از خود را انکار نمی کند، بلکه خود را دینی می داند که در نتیجه تکامل آنها پدید آمده است. قوانین اجتماعی هر دینی برای یک دوره معین است. قوانین، اصول و رویکرد دین بهائی به مسائل معاصر عقلانی تر است. پس از مدتی این دین نیز منسوخ می شود.

شاید جامعه به دین دیگری که برای توسعه مفید و ضروری است نیاز داشته باشد. هر بار که خداوند پیامبری را می فرستد، قوانین آنها را تغییر می دهد. اگر قوانین ابدی باشند، توسعه غیرممکن است. احکام شرعی باید در طول زمان تغییر کند. بهائیت معنای معنوی هیچ دینی را انکار نمی کند، بلکه تنها بر لزوم تغییر در فعالیت های اجتماعی تاکید می کند. من معتقدم در 1000 سال آینده دین بهایی به پیشرفت بشر کمک خواهد کرد.

• دین بهایی در مورد مصرف مشروبات الکلی، سیگار و گوشت خوک چه می گوید؟

- نوشیدنی های الکلی ممنوع است. دستورالعمل خاصی برای سیگار کشیدن وجود ندارد. اکثر بهائیان سیگار نمی کشند زیرا برای یک سبک زندگی سالم تلاش می کنند. هیچ قانون خاصی در مورد گوشت خوک وجود ندارد. حضرت عبدالبهاء توصیه می کنند که گوشت کمتری بخورند و در صورت امکان از آن پرهیز کنند و عمدتاً میوه و سبزیجات را ترجیح دهند.

• شما می گویید که از وحدت جهان حمایت می کنید. چگونه این اتفاق خواهد افتاد؟

دور شدن از خرافات ملی گرایی، نژادپرستی، ، تعصب مذهبی ، از جمله تبدیل شدن به شهروند جهانی ، همه دنیا را وطن خود دانستن، یکی از ایده های ماست.

تا کی فلان جغرافیا را مال خود بدانیم؟!

ما حامی حذف مرزها و وحدت هستیم. وقتی می گوییم وحدت، منظورمان این نیست که همه را یکسان کنیم، همه را یک رنگ کنیم. وحدت، اتحاد تنوع است. یکی از عقاید بهائیان این است که در جهان زبان، پول و قانون اساسی واحد حکومتی داشته باشد. جدا از زبان مادری، یک زبان واحد که مورد قبول بشریت است باید در مدارس تدریس شود. حضرت بهاءالله یک ضرب المثل دارند: دنیا یک کشور است همه مردم شهروند آن هستند. بهائیان بر این باورند که خداوند آینده‌ای را برای بشریت بدون جنگ، بدون مرز، بدون فقر که در آن عدالت، برادری و وحدت را در نظر گرفته می باشد، خواهد رسید.

https://qaynarinfo.az/az/azerbaycanda-nece-nefer-behai-dinine-sitayis-edir-msahibe

«آیا 350 هزار جاسوس  وجود دارد؟»  مصاحبه با رمضان اصغرلی دبیر کانون

جامعه بهاییان آذربایجان (21/05/1401)

متن مصاحبه دوم:

• این روزها حمله ای علیه بهاییان در ایران انجام شد، افرادی بودند که خانه هایشان را با خاک یکسان کردند. ویدیوی شما را دیدم که در مورد آن به اشتراک گذاشتید. بهائیان به طور کلی چه کسانی هستند و چرا با آنها این قدر تند رفتار شده است؟

(رمضان اصغرلی)

- متأسفانه بهائیان از ابتدای پیدایش این دین در ایران همواره مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند. در نتیجه این آزار و اذیت بیش از 20000 نفر کشته شدند. از سال 1979 تاکنون صدها نفر در ایران کشته و زندانی شده اند. بهائیان هرگز وارد سیاست نمی شوند، آنها بدون قید و شرط از قوانین کشوری که در آن زندگی می کنند پیروی می کنند. جامعه ای را که با وجود آزار و اذیت، کشته شدن، غارت اموال و ناتوانی در تحصیل هرگز مرتکب اعمال غیرقانونی نشده و هرگز به تظاهرات سیاسی نپیوسته است، چه چیزی را می توان مقصر دانست؟ به طور مشخص در ایران، بهائیان را به جاسوسی متهم می کنند، زیرا نمی توانند از رفتار خود آنها ایراد بگیرند. چگونه همه اعضای بزرگترین اقلیت مذهبی بیش از 350000 نفر با سابقه تقریبا 200 ساله می توانند جاسوس باشند؟تنها تقصیر آنها این است که بهایی هستند. چنین اتهامی چیزی جز محدود کردن آزادی وجدان نیست. کسانی که تشویق به این آزار و اذیت می نمایند، قطعا در برابر تاریخ و عدل الهی پاسخ خواهند داد.

به بخش دوم سوال برمی‌ گردم، من فکر می‌ کردم که از دهه 90 باید اطلاعات کامل‌ تری درباره بهائیت در آذربایجان وجود داشته باشد. اما حتی اگر وجود نداشته باشد، تکرار برخی اطلاعات مفید است. بهائیت یک مذهب است نه یک فرقه. ایجاد مذهب بهائیت مصادف با اواسط قرن 19 است. در سال 1844 در شهر شیراز، شخصی به نام سید علی محمد لقب «باب» را گرفت و اعلام کرد که او مظهر خداوند منادی است که بیاید و اعلام کند که بعد از او وحی بزرگ الهی خواهد آمد. اما قبل از حضرت باب، شیخ احمد احصایی و سید کاظم دو نفر به نام های رشتی در خاورمیانه به ویژه در بحرین و عراق و ایران مردمی را آماده می کردند که بر اساس نوشته های الهی (کتاب های  مقدس آسمانی) -  «انجیل» و... «قرآن» وقت ظهور می رسد. همزمان با این حادثه، در دهه های 1820 و 1830 دو نفر در نخجوان و اردوباد زندگی می کردند. یکی از آنها ملاصادق بود که در روستای ونند اردوباد زندگی می کرد. مردم را برای نزدیک شدن به ظهور امام زمان(عج) آماده می کرد. او پیروان زیادی داشت. پس از درگذشت وی کار او توسط شاگردش به نام سید عبدالکریم ادامه یافت. هنگامی که باب در سال 1844 خود را نشان داد، در بسیاری از جاها، از جمله اردوباد و زنگزور، مردمی که برای زمان ظهور او آماده بودند، به او ایمان آوردند. به گفته محمد سعید اردوبادی تعداد پیروان آنها هزاران نفر بوده است. بدین ترتیب جنبش باب در سال 1844 آغاز شد. مورخان آن را نهضت بابلیلیک می نامند. اما در واقع بابیت یک دین بود، چون خود باب می گفت من پیامبر هستم، آمده ام تا آمدن مظهر بزرگتری را بعد از خود بشارت دهم. پس از اعدام باب در تبریز، در میان یارانش، بزرگواری به نام میرزا حسینعلی، فرزند وزیر شاه، کار باب را ادامه داد.پس از سوء قصد به شاه - از سال 1852، بابیان شروع به آزار و اذیت جدی کردند. آنها بابون های زیادی را کشتند. میرزا حسینعلی از شاگردان معروف بابی به همراه یارانش به عراق تبعید شد. او بعدها لقب بهاءالله را گرفت. در سال 1863 میرزا ​​حسین علی بهاءالله اعلام کرد که او کسی است که باب به او وعده داده است. کسانی که به بهاءالله معتقد بودند بهائی نامیده می شدند. بدین ترتیب مذهب بابی به پایان رسید و بهائیت جای آن را گرفت.

بهائیت به عنوان یک دین شروع به گسترش کرد. پیروان این دین در سال 1963 بر اساس نوشته ها و وصیت حضرت بهاءالله «بیت العدل اعظم» را تأسیس کردند که یک نهاد عالی مذهبی، معنوی و اداری است. امروز جامعه جهانی بهائیت توسط این بیت العدل مدریت می شود. بهائیان در بیش از 180 کشور جهان پراکنده هستند. شعار اصلی بهائیت وحدت جهان و بشریت است. همه تعالیم بهائیت حول محور وحدت بشریت می چرخد. همه چیز در خدمت این است، همه چیز در این زمینه توضیح داده شده است.

حضرت بهاءالله می فرمایند: «خیمه وحدت برپا شده است. با یکدیگر به عنوان غریبه رفتار نکنید. همه شما میوه های یک درخت هستید، برگ های یک شاخه. یا «نور وحدت به قدری قوی است که تمام زمین را روشن می کند و آن را به نور رنگ می کند».

«میان قوانین اسلام و قوانین بهائی تفاوت هایی وجود دارد، این تفاوت ها در چارچوب وحدت بشریت جاری است، در دوران اسلامی نمی توانستیم از وحدت بشر صحبت کنیم...».

• آیا چیز جدی وجود دارد که بهائیت را از سایر ادیان به ویژه اسلام که از آن زاده شده است متمایز کند؟

بالاخره همه ادیان ادامه و تکرار یکدیگرند. اگر چنین است، اگر رویکرد جدیدی وجود ندارد، چه نیازی به تلاش برای ایجاد دین جدید بود؟

- بهائی در یک کشور اسلامی به دنیا آمد. اگر بپرسید کدام یک از ادیان جهان به شما نزدیکتر است، پاسخ مسلماً اسلام است. اما این قرابت در همه ادیان وجود دارد. من می خواهم در مورد شباهت ها و تفاوت ها با اسلام و سایر ادیان از یک زمینه متفاوت صحبت کنم. اصل مادری حضرت بهاءالله وحدت نوع بشر است. نکته مهم دیگر وحدت مذاهب است. اینجا بحث وحدت مصنوعی ادیان نیست. این یک اصل اساسی تر است. خدا یکی است و بشر یکی است. آرزوی خدا برای هدایت مردم، وحی است. خود وحی نیز یک فرایند است. فقط این روند در تاریخ نام های مختلفی دارد. یکی از مراحل وحی کریشنائیسم است.

• موقعیت مرکز اصلی بهائیان در اسرائیل سؤالات خاصی را ایجاد می کند. احتمالاً چنین سؤالاتی از شما پرسیده می شود. نظر شما در مورد این سوالات چیست، چگونه به آنها پاسخ می دهید؟

-  این سوال اغلب پرسیده می شود. نکته این است که بهاءالله در امپراتوری عثمانی اسیر بود و او را از عراق به استانبول، ادرنه و سپس در سال 1868 به شهر عکا که در اسرائیل کنونی است تبعید کردند. در این دوره هیچ کشوری از اسرائیل وجود نداشت و آن سرزمین بخشی از امپراتوری عثمانی بود. حضرت بهاءالله در سال 1892م در عکا درگذشت، لذا در آنجا به خاک سپرده شد و مقبره ایشان نیز در نزدیکی عکا است. علاوه بر این، مقبره حضرت باب در شهر حیفا در اسرائیل است و این مقبره نیز قبل از تشکیل دولت اسرائیل ساخته شده است. بنابراین مرکز جهانی دین بهائیت در اسرائیل قرار دارد و از اینجا معلوم می شود که این مسائل ربطی به کشور اسرائیل ندارد. شهرهای عکا و حیفا یا بهتر است بگوییم مقبره حضرت بهاءالله و باب برای بهائیان مقدس و زیارتگاهی است. به این دلایل بیت العدل اعظم به طور طبیعی در اسرائیل واقع شده است. علاوه بر این، این امور تحقق پیشگویی های ادیان پیشین است و این موضوع گسترده ای است. بلکه این یک سؤال کلامی است که کسانی که می خواهند می توانند آن را بررسی کنند.

- در بین بهائیان معروف آذربایجان چه کسانی را نام ببرید؟

- پس از آسیب و فشار بهاییان در نخجوان، به سایر مناطق آذربایجان روی آوردند و در آنجا جوامع بهائی ایجاد کردند. بسیاری از جاها جوامع بهائی داشته و دارند. با گسترش بهائیت، بسیاری از مردم به آن روی آوردند. به عنوان مثال، پدر میکائیل مشفق (شاعر معروف آذربایجانی بود) ، عبدالقدیر اسماعیل زاده، بهایی بود. از آنجا که بهائیان بر روشنگری تأکید داشتند، روشنفکران به این جامعه هجوم آوردند. در آن زمان عبدالقدیر اسماعیل زاده به بچه های فقیر درس رایگان می داد.

• آقای رمضان، به نظر شما روابط دولت و مذهب در آذربایجان در چه سطحی برقرار است؟ دولت در چه سطحی با جوامع مذهبی کار می کند؟

- فکر می کنم در سطح بالایی است. به خصوص هیئت مذهبی در این زمینه بسیار فعال است. فضای بسیار خوب و مثال زدنی در زمینه نزدیک شدن جوامع مذهبی، مدارا و چندفرهنگی وجود دارد. این امر شرایط بسیار خوبی را برای توسعه جوامع ایجاد می کند. با این حال، ایجاد شرایط اولین قدم است. باید گفت و گوی مستمر، گفتمان واقعی و رایزنی وجود داشته باشد تا حیات معنوی این کشور غنی تر شود.

https://qaynarinfo.az/az/350-min-casus-olar-azerbaycanda-behai-icmasinin-temsilcisi-ile-musahibe-3