آیا هجوم مهاجران بر اقتصاد قزاقستان تأثیر می گذارد؟ این جابجایی چه تاثیری بر بازار گردشگری و املاک داشت؟ خبرنگار بیگه نیوز این سوالات را با کارشناسان در میان گذاشته است.

به گفته وزارت کشور قزاقستان، از 21 سپتامبر2022، از زمان اعلام بسیج نسبی در روسیه حدود 200000 روس وارد قزاقستان و سپس 147000 نفر از آنها از کشور خارج شده اند.

هجوم مهاجران در مناطق مرزی، از جمله استان های کوستانای، قزاقستان غربی، قزاقستان شرقی، آکتوبه، پاولادار، قزاقستان شمالی، آتیرائو و همچنین در شهر های آستانه و آلماتی مشاهده می شود. اکثر روس ها در این کشور به صورت ترانزیت هستند و بیش از 90 روز اقامت ندارند. حدود 70000 روس شماره شناسایی فردی دریافت کردند که برای درخواست به سازمان های دولتی، افتتاح حساب بانکی، انجام نقل و انتقالات و پرداخت ها الزامی است.

بنا به گفته آقای جنیبک آیگازین، مدیر کل مرکز تحقیقات اقتصاد کاربردی، محاسبه تأثیر هجوم روس ها بر اقتصاد قزاقستان پس از مدتی امکان پذیر خواهد بود. ما دقیقاً نمی دانیم چه تعداد از مهاجران در قزاقستان باقی مانده اند، زیرا محاسبه روس هایی که به دلیل بسیج آمده اند، سخت است. ما فقط می توانیم از پر شدن هتل ها، آپارتمان ها و خانه های مسافر قضاوت کنیم. بنابراین، هنوز اطلاعات دقیقی در مورد تأثیر مهاجرت روس ها بر اقتصاد این کشور وجود ندارد. در مورد بازار کار، رقابت در حال افزایش است، زیرا بیشتر متخصصان با تحصیلات عالی به قزاقستان می‌آیند. از میان افرادی که شغلی پیدا کردند، خدمات، فناوری اطلاعات، مشاوره، خدمات مالی و سرمایه گذاری بیشترین محبوبیت را دارد.

بانک جهانی در مطالعه چشم انداز اقتصاد جهانی خود، پیش بینی رشد اقتصاد جهانی از جمله تولید ناخالص داخلی قزاقستان (از 2.9 به 2.5 درصد در سال 2022) را بدتر کرد، به دلیل نزدیک شدن به رکود در تولید، مشاغل جدید ایجاد نمی شوند. بر اساس پیش بینی بانک جهانی، امکان رشد 4.4 درصدی تولید ناخالص داخلی قزاقستان در سال 2023 وجود دارد. تورم در قزاقستان به 17.7 درصد در سال رسید و بیشتر از همه افزایش قیمت مسکن اجاره ای تأثیر گذاشت. همچنین در قزاقستان، محصولات غذایی(22.2 + درصد بر حسب سالانه)، محصولات غیرخوراکی(17 + درصد) و خدمات پولی (12.3+ درصد) افزایش قیمت داشته اند.

املاک و مستغلات

در ماه سپتامبر، اجاره مسکن در قزاقستان به طور متوسط 13.1 درصد و نسبت به سپتامبر سال گذشته 40.7 درصد افزایش یافته است. بیشتر از همه، قیمت مسکن در شهر های آلماتی و آستانه افزایش یافته است و از پایان سپتامبر در شهر های فوق قیمت املاک و مستغلات حداقل دو برابر افزایش یافته است. مناطق مرزی پتروپاول، آکتوبه، پاولادار، اورال، کوستانای و آتیرائو بلافاصله به اعلام بسیج در روسیه توجه نموده‌اند. به گفته خانم نینا لوکیاننکو، مشاور اتحادیه مشاوران املاک قزاقستان، افزایش قیمت املاک و مستغلات ارتباط مستقیمی با جابجایی روس ها دارد.

وی افزود: "در پس زمینه اطلاعات در مورد مهاجرت بزرگ از روسیه، بسیاری از مالکان قیمت ها را به طور غیر منطقی افزایش دادند. با این حال، باید توجه داشت که این هیجان بیشتر اطلاعاتی بود که توسط اکثر رسانه‌ها با تصاویر و انواع شوخی‌ها در این زمینه در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های فوری راه رفته است".

به گفته این کارشناس، قیمت یک آپارتمان در آلماتی نسبت به منطقه، مساحت، وضعیت فضای نشیمن و پر شدن آن با مبلمان و لوازم خانگی بستگی دارد. همچنین زمان اجاره، شرایط و روش های پرداخت نیز به قیمت آن تأثیر می گذارد. در مورد ورود روس ها، صحبت از اجاره کوتاه مدت است. اکثر آنها قزاقستان را به عنوان منطقه ترانزیت برای جابجایی ها استفاده کردند و بیشتر از سه هفته در این کشور نمی مانند.

خانم نینا لوکیاننکو اظهار نمود: "بنابراین، صحبت در مورد این که قیمت اجاره مسکن را خیلی بالا بردند، درست نیست. زیرا موارد وجود داشته است که مالکان املاک قیمت ها را افزایش داده اند، اما این موضوع بر کل بازار تأثیری نداشته است. افرادی که توانایی تفکر و تحلیل دارند و اجاره مسکن را به عنوان یک کسب و کار سودآور استفاده می کنند، در رابطه با تغییر شرایط اجاره اقدام اساسی از جمله افزایش قیمت و اخراج مستاجران انجام نداده اند که بسیار خوشحال کننده است. یافتن مسکن برای طولانی مدت کاملاً امکان پذیر است. نکته اصلی این است که عجله نکنید، هیچ گونه پیش پرداخت زودرس پرداخت نکنید تا در وضعیت منفی قرار نگیرید".

خانم نینا لوکیاننکو افزود که گرمای بیش از حد بازار اجاره شروع به خنک شدن خواهد کرد. برچسب های قیمت در تبلیغات به آرامی پایین می آیند. بر اساس نظارت قیمت توسط یکی از پلتفرم های تبلیغات املاک، طی هفته های گذشته، از 5 تا 12 اکتبر، در هفت شهر قزاقستان، از جمله پتروپاول، آکتوبه، پاولادار، اورال، آستانه، کوستانای، آتیرائو روند منفی قیمت املاک مشاهده شده است. به طور متوسط، در یک هفته قیمت ها در این مناطق 10 درصد کاهش یافت.

به گفته خانم نینا لوکیاننکو: قیمت‌های اجاره و فروش، بخشی از فرآیندهای اقتصادی می باشند و اخیراً به وضعیت ژئوپلیتیکی جهان بسیار وابسته شده است. بنابراین انتظار کاهش قیمت ها در آینده نزدیک منطقی نیست. چون در بلندمدت، قیمت ها به عنوان بخشی از فرآیندهای تورمی رشد خواهند کرد.

گردشگری

مطابق گزارش انجمن هتل ها و رستوران های قزاقستان، اشغال هتل ها در ماه سپتامبر 136 درصد افزایش یافته است. به طور متوسط، قیمت ها در شهر آلماتی 28 تا 30 درصد در طول سال افزایش یافت. در برخی موارد، صاحبان هتل ها قیمت را تا 200 درصد افزایش دادند و روزانه 234000 تنگه برای یک اتاق استاندارد دریافت می کنند. به گفته آقای تیمور کوژوبیکوف، مدیر بخش اجرای اقدامات سیستمی کانون ملی گردشگری قزاقستان، تا پایان سال 2022، تعداد گردشگران می تواند به هشت میلیون نفر برسد، در حالی که رکورد 6.9 میلیون نفر در سال 2021 بود.

با توجه به افزایش تقاضا، شرکت فوق قصد دارد تا سال 2025 تعداد تخت هتل ها را از 205000 تا 220000 تحت افزایش دهد. این امر باعث جذب سرمایه گذاران خصوصی می شود. در مورد اقدامات حمایتی از سوی دولت، در صورتی که سرمایه گذار حداقل 200000 شاخص محاسبه ماهانه را در پروژه سرمایه گذاری کند، در اولویت است. هزینه های ساخت هتل ها به میزان 10 درصد بازپرداخت و وام ترجیحی اختصاص داده می شود.

بر اساس اطلاعات اداره ملی آمار، در نیمه اول سال جاری، میانگین ضریب اشغال هتل‌ها در شهر آلماتی 38.4 درصد بوده است. از اواخر ژوئن، اشغال به 80 درصد، از آگوست به 90 درصد افزایش یافته است. به گفته آقای بائورجان پازیل‌خایر، معاون مرکز اطلاع‌ رسانی توریستی "ویزیت آلماتی"، به دلیل نبود نهاد کنترل کننده بر قیمت اجاره بهای هتل ها نظارت نمی‌ شود.

آقای تیمور کوژوبیکوف معتقد است که شهرنشینی یک امتیاز بزرگ برای قزاقستان می باشد. در نهایت، دیر یا زود، گردشگران می خواهند به اطراف قزاقستان سفر کنند. نه فقط برای تفریح، بلکه برای خرید، گردشگران می‌توانند به شهرهای مهم کشور و مناطق مرزی بروند. زیرا ما این پتانسیل را داریم.

ملاحظه

همزمان با آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین، افرادی که از سایر کشورها، خصوصا منطقه آسیای مرکزی در روسیه مشغول به کار بودند در چندین مرحله از این کشور خارج شدند، تا از آسیب های ناشی از جنگ میان دو کشور در امان بمانند. هر قدر زمان جنگ طولانی‌تر شد، افراد بیشتری از خاک روسیه خارج شدند، تا آتش این جنگ دامن‌گیرشان نشود. بعد از فرمان بسیج همگانی از سوی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، اتباع خارجی و حتی شهروندان روس تبار تلاش کردند خود را از معرکه جنگ نجات دهند. همین موضوع موجب شد، خاک قزاقستان به کریدوری در راستای جابجایی مهاجران تبدیل شود.

با عنایت به اینکه قزاقستان و روسیه حدود 7500کیلومتر مرز مشترک دارند و تنها راه ارتباطی میان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی نیز محسوب می شود، بسیاری از خارجیان و شهروندان روسیه در گام نخست وارد قزاقستان می شوند، سپس برنامه‌های خود را به منظور انتخاب کشور مورد نظر برای مهاجرت تنظیم می‌کنند.

هجوم گسترده افرادی که از روسیه وارد قزاقستان شده اند، بر روند زندگی مردم قزاقستان تاثیر منفی گذاشته است، این اثرگذاری در بالا رفتن قیمت کالا و خدمات، حمل و نقل، مسکن، خوراک و پوشاک بیش از سایر حوزه‌ها قابل مشاهده می باشد. بر اساس مشاهدات عینی، در اکثر خیابان های شهر آلماتی می‌توان شهروندان سرگردان روسیه و سایر کشورهای منطقه را که به دنبال هتل و مسافرخانه های ارزان قیمت هستند را مشاهده کرد. تعداد این افراد به قدری زیاد است که کنترل و آمار دقیق آنها توسط دولت قزاقستان قابل ارزیابی نیست و اکثر هتل ها در اختیار مهاجران قرار گرفته است. تراکم و وسعت سرزمینی قزاقستان موجب شده کنترل و نظارت بر این موضوع با مشکلِ جدی روبرو شود.

پیش بینی می شود؛ با توجه به آغاز فصل سرما در قزاقستان، خدمات رسانی به این افراد به یک چالش جدی برای دولت قزاقستان تبدیل شود.  

تهیه شده توسط: سرپرست وابستگی فرهنگی در آلماتی قزاقستان

منبع:                                                                                                                                                               https://baigenews.kz/kak-pritok-migrantov-iz-rossii-skazyvaetsya-na-ekonomike kazahstana_140311/