سومین اجلاس رهبران مسلمان کشورهای آفریقایی به میزبانی سازمان دیانت ترکیه، با حضور رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور برگزار شد.

در جلسه افتتاحیه این اجلاس که در کاخ دولما باغچه برگزار شد، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور، مصطفی شن توپ رئیس مجلس، علی ارباش رئیس سازمان دیانت و مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه نیز شرکت کردند.

در جلسه افتتاحیه این اجلاس که علمای دینی بسیاری از کشورها و مناطق مختلف آفریقا را گرد هم آورده بود، علی ارباش رئیس سازمان دیانت ترکیه ضمن تشکر از مهمانان شرکت کننده و ابراز خوشحالی از برگزاری این اجلاس اظهار داشت: در این اجلاس چهار روزه درباره موضوعات بسیار مهم مذاکره خواهیم کرد و به دنبال راه هایی برای گسترش همکاری و تقویت مناسبت ها با کشورهای قاره آفریقا هستیم.

ارباش درباره موضوع اصلی اجلاس اظهار داشت: "همیاری بی منت و همبستگی در امور خیر" را به عنوان شعار این اجلاس انتخاب کرده ایم. برای مومنانی که صمیمانه به خدا ایمان دارند، نیکی و همبستگی هدف اصلی زندگی است. وی گفت: راه خلاص شدن از شر نا امیدی برای انسان و داشتن آرامش در برابر جهان و آخرت، ایمان آوردن به پروردگار جهانیان، دفاع از حق، صبر پیشه کردن و انجام کارهای نیک است.

رئیس سازمان دیانت اظهار داشت: هدف ما، عمل به توصیه های قرآن کریم در زمینه نیکی و همیاری در تقوا و عدم کمک در معاصی و دشمنی است. وی افزود: اگر بخواهیم اهداف و آمال سازمان دیانت ترکیه را در یک جمله ذکر کنیم، باید بگویم که تلاش بی وقفه تا غلبه نیکی بر زمین. ما بر این باوریم که مسلمانان که آبادانی و اصلاح بر روی زمین و نیکی بی منت به بشریت را به عنوان ضرورت ایمان و بندگی خود پذیرفته اند، نیکی را برای دنیا به ارمغان خواهند آورد. بعد از تحمل این همه رنج و مصیبت، اکنون مشخص شده است که انتظار نیکی داشتن از امپریالیست ها، فریب جدی مظلومان و نیازمندان است. هدف ما این است که وقتی به مناطق ضعیف و مستمند می رویم دست خالی رفتن و با دست پر برگشتن همانند استعمار گران نیست بلکه با دست پر رفتن و با دست خالی برگشتن است.  

ارباش در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه سازمان دیانت همبستگی، همیاری و همکاری با تمام مسلمانان دنیا و ارائه خدمات به آنان را همانند آنچه در ترکیه ارائه می کنند، هدف خود قرار داده است، گفت: ما در تلاش هستیم در قالب هزاران مسجد و مراکز آموزش قرآن در داخل و خارج  کشور دلها را در یک صفر و قلب ها را در یک حقیقت نگه داریم. امسال در ماه رمضان با برادران خود در 99 کشور با هم بر سر سفره های افطار نشستیم و سعی کردیم محبت ترکیه و ملت ترک را به مناسبت عید قربان به 149 کشور ابلاغ کنیم.

رئیس سازمان دیانت به خدمات آموزشی و کمکهای خیریه به کشورهای محتلف اشاره کرد و افزود: صدها دانشجو از 111 کشور را تحت پوشش قرار داریم. در 9 کشور 250 چاه آب حفر کردیم. کتب و آثار اسلامی را به 40 زبان ترجمه و به همراه قرآن که به 30 زبان ترجمه کرده ایم به کشورهای نیازمند رساندیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود جریان فتح الله گولن را مورد حمله قرار داد و آن را تهدیدی برای همه مسلمانان توصیف کرد. وی با اشاره به استثمار دین و احساسات مذهبی توسط برخی گروهها، آنها را خطرناک دانست و بر ضرورت هوشیاری مسلمانان تأکید کرد. وی گروه فتو را یک سازمان تروریستی توصیف کرد که با استفاده از مفاهیم و ارزش های دینی جوانان را به دام انداخته و برای نیل به اهداف نامشروع خود از آنها بهره می برد. رئیس سازمان دیانت کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 علیه حکومت اردوغان را یکی از اقدامات این گروه برای رسیدن به قدرت عنوان کرد.

علی ارباش گروههای وحشت، تکفیر و ترور مانند فتو و داعش را مانند خنجری دانست که بر پیکره جامعه اسلامی فرو رفته اند و به همین منظور سازمان دیانت برای افشای ماهیت این گروهها کتب و جزوه هایی را تهیه و با ترجمه به زبانهای مختلف آنها را در میان مسلمانان توزیع کرده است.

در ادامه این نشست شیخ نور محمد حسن نماینده مسلمانان سومالی طی سخنانی از کمکهای سازمان دیانت و دولت ترکیه به مسلمانان سومالی تقدیر و تشکر کرد.

سخنرانی رجب طیب اردوغان

سخنران دیگر مراسم افتتاحیه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بود که در ابتدای سخنان خود به مناسبت درگذشت ادیب و شاعر پرآوازه این کشور نوری پاکدل برای وی آرزوی غفران الهی کرد و از سازمان دیانت بخاطر برگزاری این اجلاس و مهمانان خارجی شرکت کننده در آن تشکر کرد.

وی با اشاره به تلاشهای دولت ترکیه برای گسترش روابط همه جانبه با کشورهای آفریقایی اظهار داشت: به عنوان یک سیاستمدار دوست و عاشق افریقا است و برای توسعه روابط با این قاره تمام تلاش خود را به کار بسته است. به همین منظور چند بار به برخی از کشورهای آفریقایی سفر کرده است. از سال 2005 تاکنون در ترکیه "سال آفریقا" برگزار می شود تا روابط دو طرف براساس متدهای جدید و به روز تنظیم شود .

رئیس جمهور ترکیه با اشاره به افزایش تعداد و کیفیت و امکانات نمایندگی های این کشور در آفریقا اظهار داشت: تعداد نمایندگی های ما از 12 به 42 نمایندگی در آفریقا افزایش یافت و با این افزایش بیشترین تعداد نماینده سیاسی در دنیا را ما در آفریقا داریم. در سومالی نیز نمایندگی دیپلماتیک ایجاد کردیم. در حالیکه در سال 2008 تنها 10 سفارت در آفریقا داشتیم امروز این تعداد به 36 سفارت افزایش یافته است. تاکنون دو اجلاس شراکت آفریقا-ترکیه برگزار کردیم که یکی در استانبول و دیگری در گینه بیسائو برگزار شده است. اجلاس بعدی را در سال 2020 در استانبول برگزار خواهیم کرد. امیدواریم این تعاملات روز به روز افزایش یابد.

پروژه های توسعه در آفریقا

طیب اردوغان در ادامه سخنان خود به دهها پروژه توسعه و آبادانی این کشور در آفریقا اشاره کرد و اظهار داشت: به واسطه نهادهایی مانند تیکا، بنیاد یونس امره، بنیاد معارف، آژانس آناتولی، خطوط هوایی ترکیه و هلال احمر ترکیه پروژه های مختلفی را در آفریقا به اجرا گذاشته ایم. تیکا با 22 پروژه در زمینه پزشکی و بهداشتی، پرچمدار این خدمات است. خطوط هوایی ترکیه 38 پرواز مستقیم از استانبول به 58 نقطه در آفریقا برقرار کرده است. بدین وسیله بسیاری از مسلمانان آفریقایی سفرهای خود به مکه و سایر جاها را از طریق استانبول انجام می دهند. به 500 دانشجوی آفریقایی در مقاطع لیسانس، فوق لیسانس و دکتری بورس تحصیلی دادیم. تاکنون بیش از ده هزار و 400 دانشجوی آفریقایی از دانشگاههای ترکیه فارغ التحصیل و به کشور خود بازگشته اند تا به عنوان سفیر قلبی ما در کشور خودشان خدمت کنند. در سفر به این کشورها وقتی فارغ التحیصلان از دانشگاههای ترکیه اعم از دکتر، مهندس، وکیل و امام را می بینیم، افتخار می کنیم. بسیاری از گروههای مردم نهاد ما با به جان خریدن خطرهای زیاد به یاری مردم محروم آفریقا می شتابند. سرمایه گذاران ما به سرمایه گذاری در مناطق مختلف آفریقا فرصتهای شغلی برای هزاران نفر ایجاد کرده اند.

عصر طلایی روابط به قاره آفریقا

رئیس جمهور ترکیه در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: مناسبتهای فیمابین ترکیه و آفریقا به معنای واقعی عصر طلایی خود را سپری می کند. سرمایه گذاران و کار آفرینان ترک در همه جای ترکیه با استقبال گرم مواجه می شوند. حجم تجاری ما با آفریقا در حال حاضر به 24 میلیارد دلار می رسد که امیدواریم این مقدار به بیش از 50 میلیارد دلار برسد.

وی با اشاره به نارضایتی برخی از کشورهای غربی از گسترش روابط ترکیه با آفریقا اظهار داشت: آنها حقی را که برای کشورهای خود قایل هستند برای آفریقا لوکس قلمداد می کنند . آنها آزادی را برای ما و شما زیادی می بینند. دمکراسی را برای ما و شما زیادی می بینند. رفاه، آرامش، پیشرفت اقتصادی را برای شما و ما زیادی می بینند. به همین دلیل از هر خرابکاری در کار ما همچون تحریک احساسات قومی و نژادی و کوتادی نظامی دریغ نمی کنند. تاریخ این قاره به همین دلیل پر از درگیریها، نسل کشی ها و تخریب ها بوده است.

کشورهای غربی با ایجاد فتنه و درگیری در این قاره به دنبال اهداف استثماری خود بوده اند. آنها حتی در مواقع نسل کشی هم از فروش سلاح به کشورهای آفریقایی حذر نکرده اند. غربیها و سازمان ملل در رواندا نظاره گر کشتار وحشیانه 800 هزار انسان در طول سه ماه بودند. به گونه ای که رودخانه بزرگ کاگرا به بزرگترین قبرستان انسانها تبدیل شد و تنها در یک روز 60 هزار جسد را به ساحل آورد.

عملیات چشمه صلح

رئیس جمهور ترکیه با انتقاد از رفتار دوگانه غرب اظهار داشت: امروز ما را به دلیل عملیات چشمه صلح علیه تروریستها تحت تحریم تسلیحاتی قرار داده اند. این در حالی است که همین کشورهای غربی نسل کشها را مورد تحریم قرار نمی دهند. همه شما می دانید که چه کسانی از جنگهای داخلی سومالی که سالها طول کشید سود می بردند. یا آنهایی که آرامش چندین ساله آفریقای مرکزی را بر هم می زدند. در لیبی و جاهای دیگر همینطور.

رجب طیب اردوغان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ما انسانها را براساس رنگ، نژاد و زبان و اعتقاداتشان ارزیابی نمی کنیم و هیچ انسانی را به خاطر رنگ و نژاد متفاوت حقیر و کوچک نمی شماریم. امروز در هر جای آفریقا آثار اجدامان را می بینیم. از مدرسه و مسجد و مراکز علم و عرفا را می تواند مشاهده کرد. به خاطر این گذشته و تاریخ بی نظیر به هر کجای آفریقا پا بگذاریم با احترام و تکریم مواجه می شویم. در پلتفرم ها و مراکز و سازمانهای جهانی به همان اندازه که از حقوق خود دفاع می کنیم از حقوق مردم آفریقا نیز دفاع می کنیم.

موضوع قدس

رئیس جمهور ترکیه با اشاره به تحولات اخیر در موضوع قدس اظهار داشت: با شعار "دنیا از 5 بزرگتر است" و "قدس خط قرمز ما است" قویترین عکس العمل را در مقابل این توطئه ها ما از خود نشان دادیم. سعی ما این است که روابط با آفریقا را بر اساس "احترام متقابل" و "مشارکت برابر" به پیش ببریم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اقلیتها و جوامع مسلمان در برخی از کشورهای آفریقایی در اوایل 1900 میلادی تنها 7 درصد مردم آفریقا مسیحی بودند ولی امروز این مقدار به 55 درصد می رسد. در عین حال جمعیت مسلمانان در آن تاریخ از 70 و 80 درصد امروز به میزان اقلیت تقلیل یافته است و این باعث تأسف است. در بسیاری از مناطقی که سفر می کنیم به انسانهایی بر می خوریم که نامهای مصطفی و احمد و عبدالله دارند اما روابطشان با اسلام قطع شده است. بدون شک در شکل گیری این تابلو غم انگیز قدرتهای استعماری نقش داشتند. لذا ما وظیفه سنگینی را بر دوش داریم. گروههایی مانند داعش، بوکوحرام، الشباب و فتو با رفتارهای خود به این روند کمک کرده اند.

وی اسلام هراسی و نسبت دادن ترور به اسلام را غیر قابل قبول دانست و هدف از این رفتارها را سرد کردن مردم از اسلام توصیف کرد. شما ببینید در هر جای دنیا حادثه ای اتفاق می افتد آنها یک صدا آن حادثه را با اسلام و مسلمانان مرتبط می سازند و هیچکس نمی گوید ترور مسیحی یا مثلا در آراکان مسلمانان قتل عام می شوند کسی نمی گوید ترور بودیستی. اینها تصادفی نیست. اسلام به اعتبار کلمه به معنای صلح و آرامش است و این اتهامات به اسلام نمی چسبد.

مرزهای ساختگی نمی توانند چشم انداز ما را مشخص کنند

رئیس جمهور ترکیه در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به مبارزه مسلمانان برای برقراری حق و عدالت در روی زمین، اظهار داشت: نمی توانیم به امپریالیسم اجازه دهیم که ما را به عنوان شیعه، سنی، سیاه، سفید، ترک، کرد، عرب، فارس تقسیم کنند. ما باید همدیگر را نه به دلیل نژاد، رنگ و مذهب هم بلکه تنها برای رضای خداوند دوست داشته باشم. به عنوان مسلمان باید شعور امت ، برادری و اخلاق و حقوق را دائم در حفظ کنیم. مرزهای ساختگی کشیده شده در اطرافمان نمی توانند چشم انداز ما را تغییر دهند. چشم انداز ما باید با حرکت از کشورمان تمام آفریقا و از آنجا تمام دنیا را در بر بگیرد.

سخنان پروفسور دکتر علی ارباش در روز دوم از سومین اجلاس رهبران مسلمان کشورهای آفریقایی

در دومین روز از سومین اجلاس رهبران مسلمان کشورهای آفریقایی که از سوی سازمان دیانت ترکیه برگزار می شود و روز گذشته توسط رئیس جمهور رجب طیب اردوغان در استانبول افتتاح شد، پروفسور دکتر علی ارباش رئیس سازمان دیانت ترکیه ریاست نشستی با عنوان "خدمات مذهبی و معارف دینی در آفریقا؛ نیازها و مطالبات" را بر عهده داشت.

رئیس سامان دیانت، در سخنرانی خود در این نشست که به صورت پلتفرم باز برگزار شد، در باره آموزشهای دینی و خدمات امور دینی در ترکیه مطالبی را بیان کرد.

ارباش با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده در دومین اجلاس رهبران مسلمان کشورهای آفریقایی، بر نقش مؤثر این  تصمیمات و فعالیتهای مرتبط با آن بر روابط بین سازمانی گفت: پیشرفت های بزرگی در حوزه آموزش را تجربه کردیم. از بسیاری از کشورها دانشجویان به ترکیه آمدند. از آنها میزبانی کردیم و همچنان به این کار ادامه می دهیم.

او با اشاره به اینکه خدمات دینی در ترکیه از سوی سازمان دیانت ارائه می شود، افزود: در کشور ما 90 هزار مسجد و 30 هزار کلاس آموزش قرآن وجود دارد که سعی می کنیم در قالب آنها به ارائه خدمات دینی و آموزش های مذهبی، بپردازیم.  

رئیس سازمان دیانت اظهار داشت: در مراکز استانها و شهرستان ها 300 مفتی خدمت می کنند که مسئولیت ارائه خدمات مذهبی را بر عهده دارند. همچنین سی هزار مرکز آموزش عمومی دینی داریم که در آنها آموزش قرآن انجام می شود. در مدارس تابستانی و مراکز آموزش قرآن حدود 4 میلیون دانش آموز در دوره های قرآن شرکت می کنند. همچنین حدود 100 هزار دانش آموز در دوره های حفظ قرآن تحت آموزش قرار دارند.

پس از سخنان علی ارباش، رهبران مسلمان کشورهای آفریقایی نظرات خود را در مورد مسایل مذکور بیان کردند.

مذاکرات بین هیأتها

در ادامه این اجلاس، هیأتهای شرکت کننده به مذاکره با یکدیگر پرداختند. همچنین در حاشیه این اجلاس نمایندگان کشورهای سومالی، کنیا و لیبی به صورت جداگانه با رئیس سازمان دیانت ترکیه دیدار و گفت و گو کردند.

رئیس سازمان دیانت ترکیه در این دیدار ها از شیخ نور محمد محمدحسن وزیر اوقاف و امور مذهبی سومالی، محمدحسین لبانی رئیس اوقاف و امور اسلامی دولت آشتی ملی لیبی، یوسف عبدالرحمن نزیبو رئیس شورای ملی مسلمانان کنیا از آنها به خاطر اجابت دعوت و حضور در این اجلاس تشکر کرد.

هیأتهای مذکور نیز گزارشی از فعالیتهای نهادهای امور دینی کشورشان و همچنین برنامه های آموزشی و مذهبی را به رئیس سازمان دیانت ارائه کردند.