این مطلب در خبرگزاری "report.az" مورخ 8  خرداد 1402 منتشر شده است: پس از 25 دسامبر 1991 که اسرائیل استقلال ما را به رسمیت شناخت، روابط آذربایجان و این کشور همواره در جهت مثبت توسعه یافته است. اما در چند سال اخیر پویایی خاصی در روابط مشاهده شده است. تقویت همکاری ها، افزایش بازدیدهای متقابل، افزایش گردش مالی و سرمایه گذاری، شناسایی صنایع جدید برای همکاری و...

افتتاح سفارت جمهوری آذربایجان در اسرائیل آغاز مرحله جدیدی در روابط دوجانبه بود. الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان در دیدار اخیر خود با الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل، این رویداد را نشان دهنده سطح بالای روابط دو کشور دانست. سیاستی که آیزاک هرتزوگ، رئیس جمهور اسرائیل در پیش گرفته است، به روابط دوجانبه نیز ویژگی راهبردی بخشیده است. بنابراین، پس از انتخاب وی به عنوان رئیس دولت، روابط با آذربایجان در یک سلسله هندسی در حال توسعه است. همچنین باعث خوشحالی است که رئیس جمهور اسرائیل به تمام جهان نشان داد که روابط شکل گرفته در 30 سال پیش چقدر قوی است.

اسحاق هرتزوگ با اهمیت دادن به این جنبه، در توییت خود به نقش و مشارکت رهبر ملی حیدر علی اف در روابط دوجانبه اشاره کرد. آذربایجان حمایت اسرائیل را هم در جنگ دوم قره باغ و هم در مرحله بعد  در زمان احیای سرزمین های آزاد شده از اشغال احساس کرد.

جورج دیک، سفیر اسرائیل در آذربایجان در گفت و گو با «report.az» گفت: یکی از شرکت های اسرائیلی یک کارخانه لبنی در روستای آغالی از توابع زنگیلان احداث کرده است. پروژه‌های دیگری که ما درگیر آن هستیم یا درباره فرصت‌های مشارکت در آن بحث می‌کنیم، در حوزه‌های مدیریت منابع آب، انرژی‌های تجدیدپذیر و کشاورزی هستند.

سفیر گفت: ما به همکاران آذربایجانی خود می گوییم: به ما بگویید در کدام زمینه به ما نیاز دارید و ما کمک خواهیم کرد. علاوه بر این، بلافاصله پس از جنگ دوم قره باغ، بنیاد یاشات آذربایجان از چشم پزشکان اسرائیلی دعوت کرد و پزشکان مراجعه کننده به طور منظم بیماران را تحت نظر داشتند. آنها عمل ها و درمان های بعدی را کاملا رایگان انجام دادند. پزشکان اسرائیلی بیش از 150 جانباز آذربایجانی را تحت عمل جراحی قرار دادند.

شاخص های بالای فعالیت اقتصادی متقابل که نشان دهنده روابط در حال توسعه سریع بین جوامع تجاری و شرکت های دو کشور است، از اهمیت کمتری برخوردار نیست.

بر اساس آخرین داده ها، حجم مبادلات تجاری بین اسرائیل و آذربایجان در ژانویه تا آوریل 2023 از مرز نیم میلیارد دلار گذشت که نسبت به مدت مشابه سال قبل 33.5 درصد افزایش داشته است. رشد در زمینه سرمایه‌گذاری نیز مشهود است: در ژوئیه 2022، قرارداد سرمایه‌گذاری بین شرکت سرمایه‌گذاری آذربایجان و OurCrowd، پلتفرم پیشرو جهانی سرمایه‌گذاری جمعی اسرائیل، امضا شد.

در فوریه سال جاری، وزارت اقتصاد آذربایجان اعلام کرد که آذربایجان یک میلیون دلار در استارت آپ اسرائیلی LARGIX که متخصص در توسعه محصولات صنعتی است، سرمایه گذاری کرده است.

زمینه های اصلی همکاری انرژی، تجارت، زیرساخت ها و فناوری های پیشرفته است. آذربایجان تامین کننده اصلی نفت اسرائیل است. دو سال پیش سهم نفت آذربایجان در عرضه به اسرائیل تقریباً 30 درصد و در سال گذشته تقریباً 40 درصد بود.

گردشگری، انرژی، کشاورزی، پزشکی، امنیت سایبری - فهرست زمینه های همکاری بین دو کشور به این محدود نمی شود.

رویکرد چندجانبه ای که هم رئیس جمهور اسرائیل و هم رئیس جمهور آذربایجان در سیاست گسترش همکاری ها در زمینه های جدید نشان دادند، بیانگر پتانسیل پایان ناپذیری است که در روابط دو کشور وجود دارد. یکی از این زمینه ها استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر است. آذربایجان شروع به استفاده فعال از انرژی های تجدیدپذیر در مناطق آزاد شده کرده است و اسرائیل اعلام کرده است که آماده است تجربیات خود را در این زمینه به اشتراک بگذارد.

اسرائیل همچنین در تلاش برای عادی سازی روابط با ترکیه است. در 9 مارس 2022، دیدار رئیس جمهور هرتزوگ با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در آنکارا با احیای روابط تقریباً یخ زده بین اسرائیل و ترکیه پس از سال 2010 مشخص شد. در حال حاضر، هر دو کشور روابط دیپلماتیک خود را احیا کرده اند که نشان دهنده قصد آنها برای برداشتن گام هایی در جهت همکاری است.

چندجانبه گرایی، احترام متقابل، دوستی - اینگونه می توان روابط فعلی آذربایجان و اسرائیل را توصیف کرد. به لطف رهبران هر دو کشور، روابط در همه زمینه ها در حال حاضر در سطح بالایی قرار دارد و سفر برنامه ریزی شده رئیس جمهور اسرائیل به آذربایجان، این روابط را به سطح جدیدی و با ثبات تر خواهد رساند.

لازم به ذکر است که نتایج سیاستی که اسرائیل در طول 30 سال در آذربایجان در پیش گرفته است را می توان در توسعه همکار های همه جانبه و در زمینه های مختلف حجم مبادلات تجاری و اقتصادی، آموزشی، نظامی، فناوری اطلاعات و مشارکت جدی در زیرساختهای مختلف آذربایجان مشاهده نمود که تلاش میکند با این شیوه و تاکتیک اسرائیل حضور خود را در آذربایجان بیمه نماید. 

اسرائیل با تاکتیک ایجاد شرکت های تجاری و کشاورزی و همکاری های آموزشی و فناوری بدنبال استقرار و لانه گزینی حداکثری در مناطق آزاد شده از جمله زنگیلان و ...  (همانطور که در این مقاله اشاره شده است) در نزدیکی مرزهای کشور عزیزمان می باشد. 

منبع:

https://report.az/analitika/israil-ve-azerbaycan-mehriban-munasibetler-ve-gelecek-perspektivler/