آکادمی علوم روسیه به دستور امپراتور پتر اول تأسیس شد و با فرمان سنای دولت 8 فوریه 1724 شروع به فعالیت کرد و 21 نوامبر 1991 به دستور رئیس جمهور فدراسیون روسیه به عنوان یک آکادمی با رتبه بالا در روسیه روزآمدسازی و جایگزین «آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی» شد.

آکادمی علوم روسیه یک سازمان علمی‌ست که تحقیقات و مطالعه در همه رشته‌های تجربی، علوم پایه و علوم انسانی را در فدراسیون روسیه و توسط مراکز زیرمجموعه خود انجام می‌دهد و در قالب موسسه فدرال ایجاد شده است.این آکادمی یک مرکز پیشرو برای هماهنگی تحقیقات علمی بنیادی و اکتشافی است که در مهمترین زمینه‌های علوم طبیعی، فنی، پزشکی، کشاورزی، اجتماعی و انسانی فعالیت دارد و سالانه صدها طرح پژوهشی، مقالات علمی، کتاب‌های مفید ارائه کرده و چشم‌انداز آینده علم در روسیه را ترسیم می‌نماید.ساختار آکادمی شامل شاخه‌های منطقه‌ای، مراکز علمی و دفاتر نمایندگی آکادمی است.آکادمی مطابق با موقعیت و اهداف تاریخی تثبیت شده خود شامل 13 شعبه آکادمی علوم روسیه و 3 شعبه منطقه‌ای است.آکادمی علوم متشکل از شوراهای علمی، کمیته‌ها، کمیسیون‌ها است که با روش‌های تعیین شده توسط هیات رییسه اقدامات خود را انجام می‌دهد.

وظیفه شوراهای علمی، انجام تحقیقات بر اساس نیازها و چالش‌هاست و شامل تجزیه و تحلیل وضعیت تحقیقات در زمینه‌ها و حوزه‌های علمی مربوطه، مشارکت در هماهنگی تحقیقات علمی انجام شده توسط موسسات و سازمان‌های مختلف است. زیرمجموعه دپارتمان شوراهای علمی، نهادهای مشورتی علمی هستند که به صورت داوطلبانه کار می‌کنند و متشکل از اساتید برجسته فرهنگستان‌ها، آکادمی‌های صنعتی، کارکنان مؤسسات آموزش عالی، نمایندگان وزارتخانه‌ها، ادارات و سازمان‌هایی است که در حل و رفع چالش‌ها می‌توانند نقش ایفا کنند. از میان سایر اقدامات شوراهای علمی؛ سازماندهی نشست‌ها و کنفرانس‌های علمی و مشارکت در فعالیت‌های انتشاراتی، جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده‌اند. این شوراها در ارتقای دستاوردهای علوم بنیادی و ارتقای نتایج تحقیق و توسعه در علوم مختلف تاثیرگذارند.

شوراهای علمی معمولا در شعب آکادمی مستقر هستند و هیئت رئیسه یک نهاد اجرایی دائمی دانشگاهی است.هیئت رئیسه شامل رئیس و معاونان و همچنین حداکثر 80 نفر از اعضای آکادمی است که توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شوند.اعضای هیئت رئیسه آکادمی به پیشنهاد مجامع عمومی شعب آکادمی، مجامع عمومی شعب منطقه‌ای (طبق سهمیه تعیین شده توسط هیئت رئیسه) از بین اعضای این آکادمی انتخاب می‌شوند. همچنین به پیشنهاد رئیس مدت تصدی هیئت رئیسه آکادمی 5 سال است.

اهداف آکادمی عبارتند از:

الف) انجام و توسعه تحقیقات علمی اساسی و تحقیقات علمی اکتشافی با هدف کسب دانش جدید در مورد قوانین توسعه طبیعت، جامعه، انسان و کمک به توسعه فنی، اقتصادی، اجتماعی و معنوی روسیه

الف (1)) پیش‌بینی جهت‌های اصلی توسعه علمی، تکنولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی فدراسیون روسیه

الف (2) مدیریت علمی و روش‌شناختی فعالیت‌های علمی و فنی سازمان‌های علمی، آموزشی و آموزش عالی

ب) پشتیبانی علمی تخصصی از فعالیت‌های ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی

ج) ترویج توسعه علم در فدراسیون روسیه

د) اشاعه دانش علمی، افزایش اعتبار علم، عمومیت بخشیدن به دستاوردهای علم و فناوری

ه) تقویت پیوندهای علمی و آموزشی

و) ارتقای جایگاه و حمایت اجتماعی کارکنان علمی.

اهداف اصلی آکادمی عبارتند از:

الف) ارتقاء سطح اجرای سیاست علمی و فنی دولتی

ب) انجام تحقیقات علمی بنیادی از جمله مواردی که در زمینه نظامی-صنعتی به نفع دفاع ملی و امنیت دولتی کار می‌کند.

ج) بررسی برنامه‌ها و پروژه‌های علمی و فنی دریافتی از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در موضوعات مختلف

د) ارائه خدمات مشاوره علمی به ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی

ه) مطالعه و تجزیه و تحلیل دستاوردهای علم جهان و روسیه برای استفاده از آنها در راستای منافع فدراسیون روسیه

و) تقویت پیوندهای علمی و تعامل با سایر نهادهای مرتبط

ز) تهیه پیشنهادهایی با هدف توسعه پایه مادی و اجتماعی علم، افزایش درجه یکپارچگی علم و آموزش، اجرای مؤثر پتانسیل نوآورانه علوم بنیادی و افزایش حمایت اجتماعی از کارکنان بخش علوم روسیه

ح) رواج و تبلیغ علم، دانش و توسعه دستاوردهای علم و فناوری.

رییس آکادمی:

گنادی یاکولوویچ کراسنیکوف

پروفسور گنادی یاکولوویچ کراسنیکوف (زاده 30 آوریل 1958)

استاد فیزیک دستگاه‌های نیمه هادی

آکادمیسین و دبیر گروه فناوری نانو و فناوری اطلاعات آکادمی علوم روسیه (2019-2022)،

عضو خارجی آکادمی ملی علوم بلاروس (از سال 2021)،

رئیس آکادمی علوم روسیه از 20 سپتامبر 2022

8 فوریه 2024 به مناسبت سیصدمین سالگرد تاسیس این آکادمی، رویدادی در کرملین به پاس تلاش‌های اعضای آن در توسعه علم و دانش در عرصه‌های مختلف و کمک به رشد علمی فدراسیون روسیه با حضور بسیاری از نخبگان و فرهیختگان روس برگزار شد.

در این مراسم رئیس جمهور روسیه نشان‌های دولتی و جایزه ریاست جمهوری در زمینه علم و نوآوری را به برخی آکادمیسین‌ها از جمله دانشمندان جوان که در سال 2023 به عنوان نخبگان برجسته انتخاب شده‌اند، اهدا کرد.

یکی از مراکز زیرمجموعه این آکادمی، انستیتو شرق‌شناسی‌ست که ایران‌شناسان، اسلام‌شناسان و شرق‌شناسان متعددی در آن به فعالیت مشغول بوده و هستند و سالانه اقدامات بسیاری در این انستیتو از قبیل برگزاری نشست‌ها، کنفرانس‌ها، مطالعات و پژوهش و در حوزه نشر کتاب و ارائه مقالات علمی انجام می‌شود.

راه‌های ارتباط:

info@pran.ru

+7 (495) 938-1500

 https://www.ras.ru/

منبع:https://www.ras.ru/