ترجمه: زهره حمدیه

برای آشنایی پژوهشگران حوزه سیاستگذاری، مدیریت فرهنگی و حقوق در کشورمان با شیوه ارائه توصیه به قانونگذار در سیستم تقنینی روسیه ترجمه گزارش این نشست ارائه می‌شود:

در ارتباط با اجرای فرمان ریاست جمهوری روسیه به تاریخ 9 نوامبر 2022 «در مورد تصویب اصول سیاست دولتی برای حفظ و تقویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه»، یکی از وظایف اصلی قانون‌گذاری، توسعه ابتکاراتی است که در آن ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه در اولویت قرار می‌گیرد.

به ابتکار این حزب در دومای دولتی، تیم پژوهشگران دانشگاه دولتی اجتماعی روسیه به مدیریت دی. اف علیوا پژوهشی کارشناسی-تحلیلی با عنوان «تدوین توصیه‌هایی برای بهبود مقررات قانونی در زمینه فرهنگ با در نظر گرفتن اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی مردمان فدراسیون روسیه» انجام داد. نتایجی از آن بدست آمده که یکی از آنها به عنوان توافق‌نامه برای تشکیل یک چارچوب قانونی قابل اعتماد جهت تضمین حاکمیت کامل فرهنگی کشور بر اساس ارزش‌های سنتی مردم آن است.

ترجمه بخشی از این توافق‌نامه

پروتکل

نشست شورای کارشناسی فراکسیون «روسیه عادل - برای حقیقت»

موضوع: بحث درباره نتایج مطالعه تحلیلی تخصصی «تدوین توصیه‌هایی برای بهبود مقررات قانونی در زمینه فرهنگ با در نظر گرفتن اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی مردمان فدراسیون روسیه»

1.  گزارش تیم نویسندگان دانشگاه دولتی اجتماعی روسیه با عنوان «تدوین توصیه‌هایی برای بهبود مقررات قانونی در زمینه فرهنگ با در نظر گرفتن اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی مردم  فدراسیون روسیه» قرائت شد.

در حین سخنرانی، سخنران اصلی د.اف. علییوا معاون اول دانشگاه دولتی اجتماعی روسیه ‏و معاون رئیس شورای دانشگاهی خاطرنشان کرد به دنبال فرمان رئیس‌جمهور روسیه در 9 نوامبر 2022 شماره 809 «تصویب اصول اساسی سیاست دولت درباره حفاظت و تقویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه»، نهادهای قانونگذار در همه سطوح در حال کار بر روی شکل‌گیری و اصلاح قوانین هنجاری قانونی تنظیم‌کننده روابط در زمینه فرهنگ هستند. کار آنها عمدتا در افزایش تعداد اصلاحات در قوانین با هدف در نظر گرفتن سیستم‌های ارزشی سنتی جامعه آشکار می‌شود. با این حال، تغییر مفهومی در محتوای قوانین فدراسیون روسیه به طورکلی هنوز رخ نداده و آن را در چارچوب پارادایم حقوقی لیبرال ادامه می‌دهند.مشکلات اصلی مرتبط با اجرای ایده اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی در قوانین فدراسیون روسیه، به گفته نویسندگان این پژوهش، با این واقعیت تعیین می‌شود که:

1.1 سیستم حقوقی فعلی روسیه در دوره‌ای شکل گرفت که اولویت حقوق و آزادی‌های منحصرا فردی به عنوان مبنای قانونی تعیین شد. برای سه دهه، تنها منبع ایدئولوژی حقوقی، مفاد مدل لیبرال زندگی اجتماعی با ایده آزادی مطلق انسانی در تجسم افراطی آن در اراده شخصی فرد وجود داشت، بدون محدودیت مذهبی یا اخلاقی. مقررات قانونی در این مدل، با اظهارات حقوقی یک فرد هرگز تغییر نمی‌کند. دولت نقش یک ساختار در خدمت افراد را به خود اختصاص داده است، بنابراین هیچ اصلاح یا الحاقی در قوانین فعلی نمی‌تواند اصول لیبرالی را که آن را تعریف کرده حذف نماید.

امروز وضعیت را می‌توان به عنوان یک بحران توصیف کرد؛ بحران مفهومی و حتی تمدنی. این بحران رویکردها و اصولی است که اصل وجود انسان را بر روی زمین تعیین می‌کند. نه میهن پرستی، نه شهروندی و نه به ویژه، خدمت به میهن و مسئولیت در قبال سرنوشت آن یا سایر نظام‌های ارزشی تمدن ما، بنا به تعریف، نمی‌توانند به عناصر نظامی تبدیل شوند که در آن مبنای کلی پارادایم لیبرال، خودخواهی باشد. در مورد اراده فرد، این اصول و رویکردها باید به طور جدی مورد بازنگری قرار گیرند تا به این سؤال پاسخ دهند که کجا باید حرکت کرد، چه چیزی را رها کرد، چه چیزی را تنظیم نمود.

نمونه‌ای از تضاد اساسی در قانون:

ماده 9 قانون فرهنگ فدراسیون روسیه 9 اکتبر 1992 شماره 3612-1 می‌گوید: «حقوق بشر در زمینه فعالیت‌های فرهنگی بر حقوق در این زمینه بر نظر دولت و هریک از ساختارهای آن اعم از جنبش‌های اجتماعی و ملی و احزاب سیاسی ارجحیت دارد.»یعنی هرگونه تلاشی برای تکمیل این قانون با الزام به اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی، موجب بروز تناقض در آن می‌شود. یا دولت باید «اولویت را در نظر بگیرد» و شهروندان در وضعیت «انتخاب آزاد» باقی خواهند ماند.

1.2 ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی تمدن ما که رئیس جمهور در فرمان شماره 809 مورخ 9 نوامبر 2022 «در مورد تصویب اصول سیاست دولتی برای حفظ و تقویت ارزش های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه» ذکر کرد به عنوان مفاهیم حقوقی در گردش قانونی فدراسیون روسیه گنجانده نشد. در نظام حقوقی فدراسیون روسیه هیچ سیستمی از مفاهیم حقوقی مشخص شده ارزش‌ها توسط رئیس جمهور، کاملا تعریف شده و یکسان برای همه سطوح و روند قانون‌گذاری وجود ندارد که بدون آن وحدت فضای حقوقی غیر قابل تصور است، به ویژه در شرایط اولویت آنها، این یک پیش نیاز برای تنظیم قانونی چنین حوزه پیچیده‌ای مانند فرهنگ است.

در قوانین فدرال هیچ تعریفی از حیات انسانی، کرامت، میهن‌پرستی یا بسیاری از ارزش‌های دیگر وجود ندارد. هیچ تعریفی از مفاهیم «کار خلاق، اولویت معنویات بر مادیات، انسان‌دوستی، رحمت» وجود نیست. مشخص نیست که در قانون‌گذاری از مفاهیم «عدالت، جمع‌گرایی، کمک و احترام متقابل، حافظه تاریخی، تداوم نسل، اتحاد مردم روسیه» به چه معنا استفاده می‌شود. هیچ تعریفی از مفهوم حقوق و آزادی‌های بشر در معنای آن وجود ندارد که نشان‌دهنده تفاوت اساسی در درک آن از سنت‌های روسی و اروپایی باشد.ورود به گردش حقوقی تعداد زیادی از مفاهیم جدید با تعریف اجباری آنها مستلزم کار جدی نه تنها توسط قانونگذاران، بلکه با مشارکت تعدادی از نخبگان، از جمله، بر اساس عرصه‌های بین رشته‌ای، وکلا، دانشمندان علوم سیاسی، فیلسوفان و غیره میسر است. تنها کار پر زحمت مشترک می‌تواند به شکل‌گیری فضای قانونی جدید منجر شود.

1.3 تجزیه و تحلیل اقدامات قانونی منطقه‌ای در زمینه فرهنگ نشان داد که عدم تثبیت مفهوم ارزش‌های سنتی در سطح فدرال منجر به از دست رفتن فرصت بروزرسانی اصل اولویت آنها در مناطق روسیه می‌شود. تنوع درک بسیار زیاد است. نیاز فوری به یکسان‌سازی قوانین منطقه‌ای در زمینه فرهنگ وجود دارد. این موضوع مربوط به  ثبات و امنیت کشور است.

بر اساس نیاز به یکسان‌سازی قوانین منطقه‌ای در زمینه فرهنگ و همچنین با در نظر گرفتن ماده مندرج در قانون اساسی در مورد سیاست در زمینه فرهنگ به عنوان موضوع صلاحیت مشترک فدراسیون روسیه و نهادهای تشکیل‌دهنده آن، توصیه می‌شود ایده یکپارچه‌سازی قوانین منطقه‌ای را با اتخاذ یک قانون نمونه فرهنگی برای نهادهای تشکیل‌دهنده فدراسیون روسیه یا با صدور مجموعه‌ای از توصیه‌های روش‌شناختی با حمایت بعدی از آنها توسط نهادهای قانونگذاری منطقه‌ای اجرا شود.علاوه بر این، استفاده از نتایج فعالیت‌های نهادهای قانونگذاری منطقه‌ای و اتخاذ تجارب موجود آنها ممکن و ضروری است. در این گزارش تعدادی از این نمونه‌ها ارائه شده‌اند.

به عنوان مثال، فرمان فرماندار منطقه کراسنویارسک در سال ‏2014، در مورد تصویب مفهوم توسعه سیستم آموزش میهن‌پرستانه و آموزش مدنی در منطقه کراسنویارسک، جایی که در بند 1.4.4 یک موفقیت وجود دارد و آن تعریف مفهوم «وطن پرستی» است گفت: «وطن‌پرستی همان عشق به وطن، فداکاری برای وطن، میل به خدمت به منافع آن و آمادگی حتی تا حد ایثار برای دفاع از آن است.»

1.4 مهمترین مشکل فرآیند معرفی و استفاده از فناوری‌های دیجیتال در فعالیت‌های فرهنگی، در حوزه قانون‌گذاری و در فعالیت‌های مدیریتی است. هیچ‌کس هنوز در توسعه سیستماتیک اقدامات قانونی که هنجارهای آن این حوزه را تنظیم کند، شرکت نکرده است. فضای فرهنگی دیجیتال وجود دارد، اما قانونگذاری برای آن نیست.

1.5 به عنوان بخشی از این مطالعه، محتوای تعدادی از قوانین نظارتی در سطوح فدرال و منطقه‌ای (از جمله قوانین مربوط به فرهنگ، رسانه، آموزش، صادرات، واردات اموال فرهنگی، کتابداری، فعالیت‌های معماری، صندوق موزه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مورد (استقلال ملی و فرهنگی، در مورد حمایت دولت از سینما، در مورد علم، آزادی وجدان و سایت‌های میراث فرهنگی). در این گزارش تعدادی اصلاحیه برای هریک از آنها پیشنهاد شده است. الزامات سازگاری با قوانین، هماهنگی کار تعدادی از وزارتخانه‌ها، ادارات، سازمان‌های علمی، مقامات فدرال و منطقه‌ای را ضروری می‌سازد.

1.6 نتیجه‌گیری و پیشنهادها. در شرایط فعلی، یکی از اهداف اولیه بهبود قانونگذاری، توسعه علمی الگوریتمی برای تشکیل لوایح است که در آن در نظر گرفتن کل مجموعه ارزش های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه باید اصل باشد. عمل اصلاح قوانین موجود باید با فرآیند فعال شکل‌گیری قوانین و مقررات جدید با هدف تثبیت اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی به عنوان مبنای پارادایم حقوقی نومحافظه‌کاران تکمیل شود.

2. بررسی گزارش. نمایندگان معتبر سازمان‌های علمی، آموزشی و عمومی، کلیسای ارتدکس روسیه، وزارتخانه‌ها و بخش‌های مربوطه از جمله وزیر امورخارجه، معاون وزیر فرهنگ فدراسیون روسیه، روسای تعدادی از موسسات، آکادمی علوم روسیه، انستیتو قانونگذاری و حقوق تطبیقی ​​زیر نظر دولت فدراسیون روسیه، انستیتو تحقیقاتی میراث فرهنگی و طبیعی روسیه به نام لیخاچف، دانشگاه دولتی مسکو‏ و بسیاری از سازمان‌های دیگر در بررسی این گزارش شرکت کردند.

پس از گوش دادن به سخنرانی شرکت‌کنندگان در بحث:

2.1 آنها از کار انجام شده توسط تیم نویسندگان بسیار قدردانی کردند و به ویژه با توجه به مقیاس، رویکرد سیستماتیک و کیفیت بالای آن، با نتیجه‌گیری و پیشنهادهای بیان شده توسط نویسندگان موافقت کردند، به خصوص با این واقعیت که در شرایط بحران ایدئولوژی حقوقی لیبرال و در ارتباط با اجرای فرمان شماره 809 رئیس جمهور روسیه در تاریخ 9 نوامبر 2022 در مورد تصویب اصول «سیاست دولتی برای حفظ و تقویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه» از اهداف اولیه بهبود قوانین روسیه، بسط علمی الگوریتم برای تشکیل لوایح با در نظر گرفتن کل مجموعه ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی روسیه الزامی است و تمرین باید با فرایند فعال تدوین قوانین و مقررات جدید هدف‌دار تکمیل شود.

تحکیم اولویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی به عنوان مبنای پارادایم حقوقی نومحافظه‌کاران. این امر مستلزم انتخاب راه بهینه برای سازماندهی کار در زمینه تنظیم فضای فرهنگی از نظر طرح قانونی آن است. به ویژه، هماهنگ کردن کار کمیته‌های دومای دولتی فدراسیون روسیه، وزارتخانه‌ها و ادارات و سازمان‌های علمی ضروری است.

به عنوان بخشی از این کار، توصیه می‌شود از تجربه کاری در دوره اصلاحات اداری 2003-2004 استفاده کنید، زمانی که قانون فدرال 22 اوت 2004 شماره 122-‏FZ به طور همزمان 152 قانون فدرال و 112 قانون قانونی را اصلاح نمود و یا باطل اعلام کرد.

همزمان با ایجاد تغییرات در قوانین موجود، لازم است مجموعه جدیدی از قوانین در مورد فرهنگ به عنوان بخشی از فضای حقوقی تدوین شود که منعکس کننده کُد ارزشی تمدن ما باشد. روسیه احیا شده نمی‌تواند توسط قانون منسوخ و مخرب یلتسین 09.10.1992 شماره 3612-1 «مبانی قانون فدراسیون روسیه در مورد فرهنگ» هدایت شود که نفوذ دولت بر فرآیندهای فرهنگی را لغو کرد. برای جبران سهل‌انگاری و تحریف سنت‌ها و ارزش‌های معنوی و اخلاقی فرهنگ ما تدوین و تصویب قانون جدید فرهنگ ضروری است.

2.2 در بحث الگوریتم برای تشکیل یک چارچوب قانونی جدید، شرکت‌کنندگان در بحث خاطرنشان کردند:

2.2.1 موضوع ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی به طور کلی مستلزم مطالعه جدی علمی و بحث عمومی گسترده است.

فرمان رئیس جمهور فدراسیون روسیه مورخ 9 نوامبر 2022 به شماره 809 تعدادی از ارزش‌های سنتی را فهرست می‌کند: وجود، عزت، میهن‌پرستی، شهروندی، خدمت به میهن و مسئولیت در قبال سرنوشت، آرمان‌های اخلاقی، عدالت و غیره، در حالی که ماده 2 قانون اساسی روسیه می‌گوید: «انسان، حقوق و آزادی‌های او بالاترین ارزش است». بنابراین درک این نکته ضروری‌ست:

- آنچه ارزش‌های روسیه را از ارزش‌های سایر ملل متمایز می‌کند، به ویژه برای ثبت این نکته که برخلاف نظام غربی، که در آن غلبه فرد بر جامعه تعیین شده است، برای نظام ارزشی روسیه که در افسانه‌ها، حماسه‌ها و فرهنگ نهفته، از زمان‌های قدیم، منافع عمومی همیشه بر منافع شخصی غالب بوده است.

- در نظام ارزشی ما چیزی وجود دارد که از جان انسان ارزشمندتر است. اینها زیارتگاه‌ها و آرمان‌هایی هستند که می‌توان برای آنها جان داد: ایمان، وطن، عزت. امروز این یک مانع است، زیرا قانون اساسی بیان می‌کند که زندگی انسان بسیار ارزشمند است. تناقض این است که قانون اساسی ما مبتنی بر ارزش‌های غربی است و ما در حال حاضر در جهانی متفاوت و در حال تغییر زندگی می‌کنیم.

سلسله مراتب ارزش‌های روسی و همچنین مفهوم ضد ارزش‌ها و مفهوم گناه، نیاز به مطالعه جداگانه دارد. ارزش‌های زیادی همیشه برای هر ملتی وجود دارد، اما سلسله مراتب این ارزش‌ها متفاوت است و این نیاز به درک عمومی دارد. شاید در سطح اول سلسله مراتب باید مفاهیم خدا، وطن و حاکمیت وجود داشته باشد. در این راستا، فرمان شماره 809 رئیس جمهور روسیه در 9 نوامبر 2022 را نمی‌توان جزم تلقی کرد. او نقش بسیار مهمی ایفا کرد، ما باید آن را ادامه دهیم.

2.2.2 ماده 13 قانون اساسی فدراسیون روسیه بیان می‌کند که هیچ ایدئولوژی نمی‌تواند به عنوان دولتی یا اجباری ایجاد شود. اما در واقع در روسیه به مدت 30 سال دقیقا ایدئولوژی منافع دولتی (عمومی) ممنوع بود و تنها ایدئولوژی فعال و پررونق ایدئولوژی جامعه مصرفی بوده است. شرایط باید تغییر کند. با این حال، مطابق با فصل نهم قانون اساسی، تجدید نظر در مفاد فصول 1، 2 و 9 قانون اساسی مستلزم تشکیل مجلس قانون‌گذاری بر اساس قانون اساسی فدرال است و در روسیه هنوز هیچ قانونی وجود ندارد.وضعیت باید اصلاح شود. لازم است قانون اساسی توسط مجلس قانون اساسی تدوین گردد.

ضرورت رفع تناقضات قانون اساسی مستلزم برنامه عملی خاصی است که اولین قدم آن بررسی اصلاح قانون اساسی سال 2020 و به دنبال آن مراحل زیر است.

2.2.3. هنگام بحث در مورد همه این موضوعات، لازم است یک بحث باز و گسترده داشته باشیم. بحث در دفاتر مجلس فدرال کاملا ناکافی است. امروز این روند تازه شروع شده است. شما می‌توانید قانونی را تصویب کنید، اما نتیجه نمی‌دهد، زیرا قانون یک قرارداد اجتماعی است. تأیید حقایق جهان‌بینی باید به عنوان یک خواسته عمومی مطرح گردد.. متخصصان، فیلسوفان، فرهنگیان، دانشمندان علوم سیاسی، نمایندگان همه مذاهب و سازمان‌های عمومی نیز باید در این کار مشارکت داشته باشند.

بحث در مورد زمان چنین بحثی ایجاد شد: از یک طرف نمی‌توان عجله کرد و تصمیمات آماده را تحمیل نمود، از طرف دیگر، همانطور که بسیاری از مردم فکر می‌کنند، در حال حاضر، در شرایط منطقه نظامی شمالی، در شرایط چالش‌های بین‌المللی فرصت‌های زیادی باز شده است و باید سریع تصمیم گرفت زیرا بعدها ممکن است دیر باشد.

2.2.4. یک برنامه آموزشی باید موضوعی جداگانه در برنامه کلی فرهنگ‌سازی تلقی شود زیرا در جامعه مصرفی حفظ و تقویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی سنتی بیهوده است.

در این مورد، در مرحله اول مهم است که بر روی یک هدف توافق کنیم: تعیین اینکه چه نوع شخصی را می‌سازیم، که و چگونه باشد. نسخه‌ای که به ما تحمیل می‌شود این است که این یک فرد است، اما یک شخص در سنت ما دقیقا تنها یک فرد نیست. در این راستا، تعدادی از ساختارهای مرتبط با فرآیند باید از رویکرد نه مبتنی بر شایستگی، بلکه از یک رویکرد ارزش‌شناختی استفاده کنند، ابتدا فرد را تشکیل می‌دهیم و فقط پس از آن شهروند. مهارت‌های حرفه‌ای خاصی شکل می‌گیرد.

2.2.5 باید توجه ویژه‌ای به لزوم تضمین حاکمیت فرهنگی روسیه در کنار حاکمیت‌های سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیکی و غیره شود.

2.2.6 در شرایط بحران ایدئولوژی حقوقی لیبرال، اجرای نتیجه‌گیری‌ها و پیشنهادات بیان شده توسط نویسندگان گزارش و شرکت‌کنندگان در بحث مستلزم تغییر در کل چارچوب قانون است.

دبیر اجرایی نایب رئیس شورای خبرگان

ان. ا. مالیشوا

منبع:

https://heritage-institute.ru/?tribe_events=ekspertno-analiticheskoe-issledovanie-razrabotka-rekomendaczij-po-sovershenstvovaniyu-normativnogo-pravovogo-regulirovaniya-v-sfere-kultury-s-uchyotom-prioriteta-tradiczionnyh-duhovno-nravstvenn-2

دسترسی به فایل پی دی اف توافق‌نامه:https://obj.spravedlivo.ru/sr87/141104.pdf