با روی کار آمدن طالبان، قزاقستان نگرانی خود را از احتمال افزایش رادیکالیسم و تهدید امنیت در منطقه ابراز کرد. با این حال، قزاقستان دولت طالبان را به‌طور رسمی به رسمیت نشناخته است، اما برای حل مسائل بشردوستانه و تأمین امنیت شهروندان خود، تماس‌های دیپلماتیک کاری را حفظ کرده است.
تغییرات اصلی در روابط سیاسی:
تقویت همکاری منطقه‌ای: قزاقستان همکاری خود با کشورهای همسایه را برای جلوگیری از گسترش تهدیدها از سمت افغانستان افزایش داده است.
مشارکت در ابتکارات بین‌المللی: قزاقستان از تلاش‌های سازمان ملل و دیگر سازمانهای بین‌المللی برای تثبیت اوضاع در افغانستان و ارائه کمک‌های بشردوستانه حمایت می‌کند.
حمایت بشردوستانه: قزاقستان کمک‌های غذایی به افغانستان ارسال کرده و از ابتکارات بهبود شرایط زندگی مردم این کشور حمایت می‌کند.
جنبه‌های اقتصادی
پیش از روی کار آمدن طالبان، قزاقستان به‌طور فعال با افغانستان تجارت می‌کرد و گندم، آرد و کالاهای دیگر را تأمین می‌کرد. اما با تغییر وضعیت سیاسی، روابط اقتصادی مورد بازنگری قرار گرفت. جنبه‌های اصلی اقتصادی:
کاهش تجارت: حجم تجارت به دلیل بی‌ثباتی و عدم وجود تضمین‌های امنیتی کاهش یافت.
1) در سال ۲۰۲۱ حجم تجارت بین قزاقستان و افغانستان ۵۲۰ میلیون دلار بود.
2) در سال ۲۰۲۲ حجم تجارت به ۳۷۰ میلیون دلار کاهش یافت.
3) در سال ۲۰۲۳ با ارسال کمک‌های بشردوستانه و گندم، بهبودی جزئی تا ۴۰۰ میلیون دلار مشاهده شد.
سرمایه‌گذاری‌های بالقوه: قزاقستان امکان مشارکت در بازسازی زیرساخت‌های افغانستان را بررسی می‌کند که می‌تواند فرصت‌های اقتصادی جدیدی را باز کند.
ترانزیت و حمل‌ونقل: افغانستان همچنان حلقه‌ای مهم در اجرای پروژه‌های حمل‌ونقل بار از طریق آسیای مرکزی است، اما مشکلات امنیتی توسعه این ابتکارات را دشوار می‌کند.
در میان جامعه قزاقستان، نگرش به وضعیت افغانستان متفاوت است. از یک سو، نگرانی‌هایی درباره امنیت و تأثیر احتمالی ایده‌های رادیکال بر منطقه وجود دارد. از سوی دیگر، بسیاری از مردم قزاقستان ضرورت حمایت از ابتکارات بشردوستانه و کمک به مردم افغانستان در این شرایط دشوار را احساس می‌کنند.
مزایا و خطرات احتمالی
مزایای سیاسی:
- تقویت نقش قزاقستان به‌عنوان یک شریک پایدار و میانجی در حل مسائل منطقه‌ای.
- افزایش اعتبار در صحنه بین‌المللی از طریق مشارکت در ابتکارات بشردوستانه و صلح‌طلبانه.
مزایای اقتصادی:
- امکان گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی در آینده، در صورت تثبیت اوضاع در افغانستان.
- مشارکت در بازسازی زیرساخت‌ها می‌تواند سودآوری شرکت‌های قزاقستانی را افزایش دهد.
خطرات:
- تهدیدات امنیتی، از جمله احتمال نفوذ گروه‌های رادیکال به خاک قزاقستان.
- بی‌ثباتی سیاسی در افغانستان که می‌تواند بر ابتکارات اقتصادی تأثیر منفی بگذارد.
- غیرقابل پیش‌بینی بودن اقدامات طالبان در بلندمدت.
نکته:
روابط قزاقستان و افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان با ترکیبی پیچیده از عوامل سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه مشخص می‌شود. قزاقستان در تلاش است تا ثبات منطقه‌ای را حفظ کرده و در عین حال منافع ملی خود را ارتقا دهد. توسعه موفق این روابط به پیشرفت اوضاع در افغانستان و توانایی قزاقستان در تطبیق با چالش‌های جدید بستگی دارد.
آستانه قزاقستان
منبع:
https://forbes.kz/blogs/pochemu-kazahstan-vzaimodeystvuet-s-talibami-32ccd7
https://bulletin-irr.ablaikhan.kz/index.php/j1/article/view/377
نظر شما