قزاق‌ها درباره ایران چه می‌دانند؟

برای اغلب قزاق‌ها، ایران کشوری با تاریخ و فرهنگی غنی است، اما در عین حال بسته و نسبتاً مرموز به نظر می‌رسد. در سطح عمومی، اطلاعات قزاق‌ها درباره زندگی معاصر در ایران، اقتصاد و جامعه آن عمیق نیست. فضای اطلاعاتی قزاقستان بیشتر بر منابع روسی، غربی و چینی متمرکز است که اغلب تصویری یک‌جانبه از ایران ارائه می‌دهند.

تداعی‌های اصلی قزاق‌ها از ایران:

• میراث تاریخی: پارس، تمدن بزرگ، اشعار عمر خیام، زرتشتی‌گری.

• دین: اسلام، تشیع، قوانین مقتدرانه دینی.

• سیاست: کشوری تحت تحریم و مظلوم، در تقابل با غرب.

• اقتصاد: نفت، گاز، تجارت، اما نه یک قدرت اقتصادی پیشرو.

• گردشگری: مساجد زیبا، شهرهای تاریخی، اما نه یک مقصد گردشگری محبوب.

کلیشه‌ها و نگرش‌های پیش‌داورانه

از آنجا که قزاقستان یک کشور سکولار با اکثریت مسلمانان سنی است، برخی از قزاق‌ها ایران را از دریچه تفاوت‌های مذهبی می‌بینند. مکتب تشیع که در ایران غالب است، همیشه برای قزاق‌ها آشنا و قابل درک نیست. این مسئله می‌تواند باعث نوعی احتیاط در قبال ایران شود، به‌ویژه در میان اقشار محافظه‌کار جامعه.

یکی دیگر از کلیشه‌های رایج، تصور ایران به عنوان کشوری با قوانین مقتدرانه است که در آن مقررات اسلامی به شدت مراعات می‌شود و حقوق شهروندان، به‌ویژه زنان، به خوبی مراعات نمی شود. این تصویر تحت تأثیر رسانه‌های غربی و صنعت سینما شکل گرفته است. قزاق‌ها، به‌ویژه نسل جوان، به سبک زندگی آزادتر عادت دارند و محدودیت‌های اجتماعی در ایران ممکن است برای آن‌ها عجیب و کهنه به نظر برسد.

یک جنبه دیگر از نگرش عمومی، تصور ایران به عنوان کشوری است که دائماً درگیر تنش با غرب است. تحریم‌ها، روابط پرتنش با آمریکا و اروپا و برنامه هسته‌ای ایران، موضوعاتی هستند که اغلب در رسانه‌ها با لحنی منفی پوشش داده می‌شوند و این امر ایران را در ذهن قزاق‌ها به عنوان یک "کشور مشکل‌ساز" معرفی می‌کند.

تعاملات واقعی و تأثیر آن بر تصویر ایران

با وجود کلیشه‌ها، ایران و قزاقستان روابط نزدیکی دارند که می‌تواند به ایجاد دیدگاه‌های واقع‌بینانه‌تر کمک کند. قزاقستان در حوزه‌هایی مانند تجارت، کشاورزی، حمل‌ونقل و لجستیک با ایران همکاری فعالی دارد. قزاق‌هایی که به دلایل تجاری یا گردشگری به ایران سفر کرده‌اند، اغلب از مهمان‌نوازی و برخورد دوستانه ایرانی‌ها سخن می‌گویند که با تصویر "کشور بسته" که در رسانه‌ها نمایش داده می‌شود، متفاوت است.

از سوی دیگر، جریان گسترده‌از گردشگران قزاقی به ایران وجود ندارد. این مسئله نه‌تنها به تحریم‌ها و موانع اقتصادی مربوط می‌شود، بلکه به عدم تبلیغ کافی ایران به عنوان یک مقصد گردشگری نیز بازمی‌گردد. برای قزاق‌ها، سفر به ترکیه، امارات و مصر گزینه‌های آشناتری هستند، در حالی که ایران همچنان به عنوان یک مقصد ناشناخته و غیرمعمول تلقی می‌شود.

تأثیر غرب بر درک ایران

کشورهای غربی تأثیر قابل‌توجهی بر شکل‌گیری تصویر ایران در فضای بین‌المللی دارند و قزاقستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. در میدان اطلاعاتی قزاقستان، هم روایت‌های روسی و هم غربی دیده می‌شود. منابع روسی معمولاً ایران را به‌عنوان یک شریک ژئوپلیتیکی مهم در تقابل با غرب معرفی می‌کنند، در حالی که رسانه‌های غربی بر مسائل حقوق بشر، تحریم‌ها و «تهدید» ناشی از تهران تأکید دارند.

این موضوع باعث ایجاد درک دوگانه‌ای در قزاقستان شده است: از یک سو، ایران یک «کشور برادر مسلمان» و یک شریک اقتصادی محسوب می‌شود و از سوی دیگر، کشوری با شهرتی بحث‌برانگیز در عرصه بین‌المللی تلقی می‌شود.

ایران چگونه می‌تواند تصویر خود را در قزاقستان بهبود بخشد؟

برای تقویت درک مثبت از ایران در نگاه قزاق‌ها، این کشور باید در چندین زمینه فعالیت کند:

۱) شفافیت اطلاعاتی

- ایجاد رسانه‌ها و منابعی که زندگی واقعی در ایران را منعکس کنند.

- گسترش همکاری با روزنامه‌نگاران، وبلاگ‌نویسان و اینفلوئنسرهای قزاق.

۲) توسعه گردشگری

- ترویج ظرفیت‌های گردشگری ایران در میان قزاق‌ها.

- تسهیل روادید (که تاکنون انجام شده اما نیاز به تبلیغات گسترده دارد).

- برگزاری رویدادهای فرهنگی مرتبط با ایران در شهرهای بزرگ قزاقستان.

- برنامه‌های آموزشی و تبادلات علمی

۳) اعطای بورسیه تحصیلی به دانشجویان قزاق در دانشگاه‌های ایران.

- تقویت همکاری بین دانشگاه‌های دو کشور.

- برگزاری مدارس تابستانی و برنامه‌های آموزشی برای آشنایی نسل جوان با فرهنگ ایران.

گسترش همکاری‌های اقتصادی

۴) افزایش سطح یکپارچگی اقتصادی و شفافیت اطلاعاتی.

- سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی مشترک.

- توسعه صادرات کالاهای ایرانی به قزاقستان (به‌ویژه در حوزه‌هایی که ایران جایگاه قوی دارد مانند مصالح ساختمانی، محصولات پتروشیمی، فرش و میوه‌ها).

۵) کار بر روی افکار عمومی

- برگزاری همایش‌ها، کنفرانس‌ها و نشست‌های تجاری.

- ترویج فرهنگ ایرانی از طریق سینما، ادبیات و هنر.

نکته:

تصویر ایران در قزاقستان موضوعی پیچیده و چندلایه است. درک مردم تحت تأثیر روابط تاریخی، سیاست‌های معاصر، روابط اقتصادی و محیط اطلاعاتی شکل می‌گیرد. به‌طور کلی، قزاق‌ها اطلاعات محدودی از زندگی مدرن در ایران دارند و تصورات آن‌ها اغلب بر اساس کلیشه‌ها است. با این حال، ایران فرصت‌های واقعی برای بهبود تصویر خود در قزاقستان به‌ویژه از طریق توسعه روابط فرهنگی، آموزشی و اقتصادی را دارد. در شرایط تغییرات جهانی و سیاست خارجی چندجانبه قزاقستان، تقویت روابط با ایران می‌تواند برای هر دو کشور و مردم آن‌ها سودمند باشد.

آستانه قزاقستان

منبع:

https://tengrinews.kz/my-country/kazahstantsyi-rasskazali-o-svoih-poezdkah-v-iran-482616/

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE-%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%BE%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F

https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa-tehran/activities/2020