علاقه عمومی و موفقیت‌های بین‌المللی: محرک‌های اصلی رشد
خانم دکتر آیدا بالایِوا وزیر فرهنگ و اطلاعات جمهوری قزاقستان، با تأکید بر این که وزارت فرهنگ و اطلاعات، به‌طور مستمر درخواست‌ها و پرسش‌های متعددی از رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی دریافت می‌کند، گفت: «بخش عمده‌ای از این توجهات معطوف به سینما است. این امر تنها یک بازخورد اداری نیست، بلکه نشان‌دهنده دغدغه واقعی و اصیل مردم درباره مسیر حرکت سینمای کشورشان است. مردم قزاقستان می‌خواهند بدانند داستان‌هایشان چگونه روایت می‌شود و هویت فرهنگی‌شان در آینه سینما چگونه بازتاب می‌یابد.»
وی با ارائه آمارهای دقیق به موفقیت‌های کم‌سابقه سینمای قزاقستان اشاره کرد: «علاقه مخاطبان، از جمله بینندگان خارجی، به سینمای ملی پیوسته در حال افزایش است. این تنها یک ادعا نیست، بلکه با شاخصهای عینی قابل سنجش است. به عنوان مثال، تنها در سال ۲۰۲۴ میلادی، فیلم‌های قزاقی بیش از ۲۲ میلیارد تنگه در گیشه داخلی فروش داشتند که این خود گواهی بر اقبال عمومی است.»
وزیر فرهنگ، موفقیت در عرصه بین‌المللی را دیگر مؤلفه مهم این رشد برشمرد و افزود: «امروز، آثار سینمایی قزاقستان نه تنها در جشنواره‌های بین‌المللی معتبر حاضر می‌شوند، بلکه به طور مکرر در حال کسب جوایز ارزشمند هستند. در پنج سال گذشته، فیلم‌های قزاقستانی در بیش از ۳۰۰ جشنواره معتبر جهانی شرکت جسته و موفق به کسب ۱۷۷ جایزه شدند. این امر نه تنها باعث افتخار ملی، بلکه سبب معرفی فرهنگ و ظرفیت‌های هنری قزاقستان به جهانیان شده است.»
*حضور در عرصه‌های جهانی و احیای جشنواره‌ها
بالایِوا یکی از نقاط عطف سال جاری را حضور رسمی قزاقستان در "مارشه دو فیلم" (Marché du Film)، بزرگ‌ترین بازار فیلم جهان در حاشیه جشنواره کن دانست و توضیح داد: «برای نخستین‌بار در سی سال اخیر، قزاقستان در این رویداد بزرگ سینمایی صاحب غرفه ملی شد. این غرفه به سرعت به کانون توجه تهیه‌کنندگان، پخش‌کنندگان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی بدل گردید و فرصت‌های بی‌نظیری برای همکاری‌های مشترک فراهم آورد.»
وی از احیای جشنواره بین‌المللی فیلم «اوراسیا» به عنوان «گامی بزرگ به سوی پیشرفت» یاد کرد و افزود: «احیای این جشنواره تنها برگزاری یک رویداد سالانه نیست، بلکه احیای یک "پلتفرم استراتژیک" برای تبادل فرهنگی در قلب اوراسیا است. اوراسیا می‌تواند پلی باشد بین سینمای شرق و غرب و سینمای نوظهور قزاقستان را در کانون این گفت‌وگو قرار دهد.»
*تعادل میان اکران داخلی و موفقیت بین‌المللی: یک استراتژی کلیدی
بالایِوا با اشاره به اهمیت تماشاگر داخلی گفت: «اگرچه موفقیت در جشنواره‌ها حیاتی است، اما امروز برای ما هم‌ارز است که این آثار به دست تماشاگر قزاقستانی نیز برسند. سینمایی که ریشه در خاک و فرهنگ خود نداشته باشد، هرچند هم که در بیرون موفق باشد، ناقص خواهد بود.»
وی از اکران عمومی ۱۰ فیلم قزاقی در سال جاری خبر داد و به نمونه‌های موفقی مانند «تِزِک»، «آرمان جعلی» و «قایتادان» اشاره کرد و در مورد موفقیت اخیر توضیح داد: فیلم «قایتادان» یک نمونه درخشان است. این فیلم نه تنها از نظر هنری مورد تحسین قرار گرفت، بلکه با فروشی بیش از یک میلیارد تنگه، سرمایه‌گذاری دولتی را به‌طور کامل بازگرداند. این موفقیت تجاری به وضوح نشان می‌دهد که ما در مسیر درست اصلاحات سینمایی گام برمی‌داریم و تماشاگر قزاقستانی آماده است تا از سینمای ملی خود استقبال کند.
*اصلاحات ساختاری: از حمایت مالی تا شفافیت دیجیتال
وزیر فرهنگ، «ظرفیت اکران عمومی» را به یکی از شاخصهای کلیدی جدید در حمایت از پروژه‌ها تبدیل کرد. وی با اشاره به ذائقه عمومی که اغلب به سمت ژانرهای سرگرم‌کننده‌تر گرایش دارد، گفت: «ما باید هوشمندانه عمل کنیم. در انتخاب پروژه‌ها نه‌تنها به مفهوم هنری و ارزش‌های فرهنگی اثر، بلکه به پتانسیل ارتباط آن با مخاطب عام و ظرفیت اکرانش نیز توجه می‌کنیم. از این رو، از سال ۲۰۲۴ میلادی شرط جدیدی برای تمامی پروژه‌های متقاضی حمایت دولتی اعمال شده است: هر فیلم باید الزاماً در سینماهای کشور اکران شود. تنها پس از پایان اکران سینمایی، این آثار می‌توانند به پلتفرم‌های آنلاین راه یابند. این کار هم به توسعه فرهنگ سینما رفتن کمک می‌کند و هم تضمین می‌کند که اثر ابتدا فرصت دیده شدن بر پرده نقره‌ای را پیدا می‌کند.»
بالایِوا از نوسازی نظام تولید سینما خبر داد و پروژه «E KINO» را معرفی کرد: «ما در حال ایجاد یک پلتفرم دیجیتال جامع به نام "E KINO" هستیم که داده‌های مربوط به فروش، تعداد دقیق تماشاگران و کلیه مراحل تولید فیلم‌ها را به طور شفاف تجمیع می‌کند. تاکنون حدود نیمی از سینماهای کشور به این سامانه متصل شده‌اند. این سیستم نه تنها برای تصمیم‌گیری مسئولان، بلکه برای تمامی فعالان صنعت سینما و حتی مردم، امکان رصد وضعیت واقعی بازار فیلم را فراهم می‌آورد. شفافیت، کلید جلب اعتماد و توسعه پایدار است.»
*حمایت از سینمای میهن‌پرستانه و سرمایه‌گذاری روی نسل جوان
وی تأکید کرد که حمایت از پروژه‌های تاریخی و میهن‌پرستانه که قهرمانی‌ها و سرنوشت دلیرمردان واقعی قزاقستان را بازتاب می‌دهند، همچنان در صدر اولویت‌ها قرار دارد. به عنوان نمونه، به فیلم «کاپیتان بایتاسوف» اشاره کرد که به تازگی اکران شده است: «این فیلم که بر اساس رویدادهای واقعی ساخته شده، به قهرمانی قازی‌ز بایتاسوف، قهرمان ملی قزاقستان می‌پردازد. این قبیل آثار تنها بازگوکننده تاریخ نیستند، بلکه درباره ارزش‌های جاودانی چون شجاعت، وظیفه‌شناسی و کرامت انسانی سخن می‌گویند و به ما یادآوری می‌کنند که میهن‌دوستی راستین در آمادگی برای خدمت و ایثار تا پای جان معنا می‌یابد.»
بالایِوا در ادامه به پروژه «آلیه» پرداخت و با ابراز تأسف از توقف تولید آن به دلایل مالی از سوی شرکت تولیدکننده، اظهار امیدواری کرد: «ما اطمینان داریم که این ایده بزرگ و شایسته، در آینده‌ای نزدیک دوباره احیا خواهد شد. داستان زندگی قهرمان ملی ما، آلیه مولداگولوا، باید در فیلمی درخور و باشکوه روایت شود و ما به دنبال شرکای جدید و متعهدی برای تحقق این آرمان هستیم.»
*نتیجه اصلاحات: ظهور نسل جدید و توسعه زیرساخت‌ها
وزیر فرهنگ، نتایج ملموس اصلاحات را برشمرد: «در دو سال گذشته، ما سه دوره «پیتچینگ» (ارائه و دفاع از ایده‌های فیلم) برگزار کرده‌ایم. جالب است بدانید که از میان ۵۷ پروژه‌ای که از حمایت دولتی برخوردار شده‌اند، ۴۰ پروژه متعلق به کارگردانان جوان و تازه‌نفس است. این یعنی خون تازه در رگ‌های سینمای ما در جریان است. همچنین، شمار فیلم‌های تولیدشده به زبان قزاقی به طور پیوسته در حال افزایش است و اکنون به ۷۵ درصد از کل تولیدات سینمایی رسیده که این خود گامی بلند در جهت تقویت هویت ملی است.»
وی به اصلاحات قانونی اخیر اشاره کرد که امکان اختصاص حداکثر ۳۰ درصد از بودجه دولتی را مستقیماً به استودیوی ملی «قزاق‌فیلم» می‌دهد و گفت: «این تغییر، فرصت‌های تازه‌ای برای رشد پایدار این پرچمدار صنعت سینمای ملی ایجاد می‌کند. امروز استودیوی قزاق‌فیلم به‌طور فعال در حال توسعه است: با شرکای داخلی و بین‌المللی همکاری می‌کند، منابع فنی را به اشتراک می‌گذارد، و در حال دیجیتالی و مرمت میراث سینمایی ملی است تا آرشیوی دیجیتال برای نسل‌های آینده ایجاد کند.»
بالایِوا از تدوین مفهومی جامع برای توسعه «قزاق‌انیمیشن» خبر داد و گفت: «برای نخستین‌بار در تاریخ سینمای کشور، یک نقشه راه استراتژیک برای رشد پویانمایی ملی به‌عنوان بخشی حیاتی از صنایع خلاق تدوین شده است. انیمیشن تنها سرگرمی نیست، بلکه زبان جهانی است که می‌تواند فرهنگ و داستان‌های ما را به بهترین شکل به کودکان قزاقستان و جهان عرضه کند.»
*تأکید بر آزادی خلاقانه و پاسخ به پرسش‌های چالشی
وی در پاسخ به این پرسش که آیا وزارتخانه در محتوای آثار دخالت می‌کند، قاطعانه پاسخ داد: «ما به هیچ‌کس دیکته نمی‌کنیم چه بسازد یا چگونه بسازد. وظیفه اصلی ما فراهم کردن بستر و شرایط لازم برای خلاقیت آزاد و گفت‌وگوی صادقانه میان هنرمندان و مخاطبان است. تمام مسائل فنی و سازمانی باید به‌صورت علنی، شفاف و در چارچوب قانون حل‌وفصل شوند.»
بالایِوا سپس به دو موضوع بحث‌برانگیز اخیر پرداخت. در مورد حذف سریال «Offside» ساخته رستم اوماروف از یوتیوب و مسدود شدن حساب او در اینستاگرام، وی تأکید کرد: «این مورد کاملاً جنبه خصوصی دارد و ارتباطی با موضع وزارت فرهنگ ندارد. در چنین مواردی، صاحب اثر یا حساب می‌تواند و باید مستقیماً با پشتیبانی پلتفرم‌های مربوطه تماس بگیرد تا مشکل را رفع و علت مسدودسازی را جویا شود.»
در مورد استفاده از الفاظ رکیک در تولیدات داخلی، وی به صراحت به قانون موجود اشاره کرد: قانون فعلی کشور ما به وضوح استفاده از چنین واژگانی در اماکن عمومی (که پلتفرم‌های آنلاین نیز مشمول آن می‌شوند) را به عنوان «اخلال‌گری جزئی» طبقه‌بندی کرده و برای آن مجازات‌های مشخصی از جمله جریمه نقدی معادل ۷۸ هزار و ۶۴۰ تنگه، خدمات اجتماعی یا بازداشت اداری در نظر گرفته است. البته هر مورد به‌صورت جداگانه توسط نهادهای قضایی و ذی‌صلاح بررسی می‌شود.» وی افزود: «از آغاز سال جاری، در جایش (فرآیند پایش فضای مجازی) بیش از ۵۰ مورد تخلف شناسایی و برای همه آن‌ها اخطاریه‌هایی به وزارت کشور جهت بررسی و اقدام ارسال گردیده است.
*چشم‌انداز آینده: ادغام برای کارایی بیشتر
بالایِوا در پایان از برنامه آینده وزارتخانه برای ادغام «مرکز دولتی حمایت از سینمای ملی» و استودیوی «قزاق‌فیلم» خبر داد و گفت: «این ادغام استراتژیک در دست بررسی است و هدف آن بهینه‌سازی فرآیندها، حذف موازی‌کاری‌ها و افزایش چشمگیر کارایی نظام تولید و حمایت از فیلم است. وزارتخانه با ثبات و پیوسته مسیر توسعه سینمای ملی و تولید محتوای باکیفیت داخلی را دنبال خواهد کرد.»
وی در پایان با بیانی امیدوارکننده اینگونه جمع‌بندی کرد که: «ما همواره از شفافیت، آزادی خلاقانه و مسئولیت‌پذیری در برابر تماشاگر حمایت کرده‌ایم. توسعه سینما و رسانه باید بر پایه احترام به جامعه، فرهنگ غنی و ارزش‌هایی باشد که ما را به عنوان یک ملت متحد می‌سازد. ما باور راسخی داریم که با تلاش و همدلی مشترک دولت، هنرمندان و مردم، می‌توانیم سینمای قزاقستان را به سطحی تازه ارتقا دهیم. سطحی که در آن، هر داستانی که در سرزمین کهن و پهناور ما زاده می‌شود، نه‌تنها در خانه خودمان، بلکه در گستره گیتی با افتخار و طنینی بلند شنیده شود و دیپلماسی فرهنگی قدرتمندی برای کشورمان به ارمغان آورد«.
*چالش‌های ساختاری و فرهنگی سینمای قزاقستان: مسیر دشوار، ظرفیت‌های بزرگ
سینمای قزاقستان در سال‌های اخیر با وجود دستاوردهای مهم، همچنان با مجموعه‌ای از چالش‌های ساختاری، فرهنگی، اقتصادی و فناورانه روبه‌رو است که پرداختن به آن‌ها برای ترسیم آینده‌ای واقعی و قابل اتکا ضروری است. اگرچه توجه عمومی و رشد سریع تولیدات نشان از افزایش ظرفیت‌های ملی دارد، اما نظام سینمایی کشور برای تثبیت جایگاه خود در سطح منطقه‌ای و جهانی باید با دقت بیشتری به این موانع پرداخته و راهکارهای پایدار ارائه دهد.
*یکی از نخستین چالش‌ها:
توازن میان سینمای هنری و سینمای تجاری است. سینمای قزاقستان در دو دهه اخیر بیش از گذشته به‌سوی ژانرهای سرگرم‌کننده و خانوادگی گرایش پیدا کرده که این امر منجر به افزایش فروش گیشه و جذب مخاطب بیشتر شده است. اما در سوی دیگر، بخش مهمی از اهالی سینما نگران‌اند که تمرکز بیش از حد بر جنبه تجاری ممکن است مانع رشد سینمای مؤلف، تجربی و هنری شود. پرسش اصلی در این میان آن است که چگونه می‌توان نیازهای مخاطب عام و ضرورت ارتقای سطح هنری را هم‌زمان تأمین کرد. ایجاد رویکردهای دوگانه حمایتی، برگزاری کارگاه‌های تخصصی، و تشویق استودیوها به تولید آثار تلفیقی می‌تواند بخشی از راه‌حل باشد.
*چالش دوم:
توزیع و دسترسی نابرابر به سالن‌های سینما در سراسر کشور است. بخش عمده سالن‌ها در شهرهای آلماتی و آستانه متمرکز شده‌اند، درحالیکه بسیاری از مناطق دورتر هنوز از زیرساخت‌های کافی برخوردار نیستند. این شکاف موجب شده که بخش قابل توجهی از مخاطبان بالقوه به آثار ملی دسترسی نداشته باشند و سینمای داخلی نتواند به یک فرهنگ فراگیر و یکپارچه تبدیل شود. توسعه سالن‌های کوچک، مشارکت بخش خصوصی، و پروژه‌های سیار نمایش فیلم می‌تواند این فاصله را کاهش دهد.
*سومین چالش مهم:
سرمایه‌گذاری محدود خصوصی در بخش تولید فیلم است. درحالیکه دولت سالانه بودجه قابل توجهی برای حمایت از سینما اختصاص می‌دهد، بخش خصوصی به دلیل ریسک‌های مالی، نبود تضمین بازگشت سرمایه، و ضعف در نظام تبلیغات سینمایی رغبت کمتری به ورود به صنعت فیلم دارد. اکوسیستم سالم سینما بدون مشارکت فعال سرمایه‌گذاران خصوصی نمی‌تواند رشد پایدار داشته باشد. ایجاد صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری، مشوق‌های مالیاتی، و شفافیت داده‌ها از طریق سامانه‌هایی مانند “E KINO” می‌تواند فضای اعتماد را تقویت کند.
*چالش چهارم:
کمبود متخصصان فنی در برخی شاخه‌های کلیدی است. گرچه نسل جوان از نظر خلاقیت و ایده‌پردازی روزبه‌روز فعال‌تر می‌شود، اما نیاز به متخصصانی در حوزه‌های فیلم‌برداری پیشرفته، طراحی صحنه مدرن، جلوه‌های ویژه دیجیتال، رنگ‌سازی حرفه‌ای، و تدوین با استانداردهای جهانی همچنان محسوس است. ارتقای آکادمی‌های سینمایی داخلی، اعزام هنرمندان جوان به دوره‌های تخصصی خارج از کشور، و همکاری با استودیوهای بین‌المللی می‌تواند این خلأ را پر کند.
*چالش پنجم:
کمبود محتوای بین‌المللی‌پسند با قابلیت فروش خارجی است. هرچند آثار قزاقستانی در جشنواره‌ها موفق عمل کرده‌اند، اما ورود به بازار جهانی و اکران گسترده در کشورهای دیگر نیازمند تولید آثاری است که علاوه بر هویت بومی، دارای ساختار روایت جهانی باشند. سینمای کره‌جنوبی، هند و ایران نمونه‌هایی از تلفیق موفق عناصر محلی و استانداردهای بین‌المللی هستند. قزاقستان نیز با توجه به تاریخ غنی، اسطوره‌های جذاب، و landscapes بی‌نظیر خود ظرفیت خلق چنین آثاری را دارد.
*چالش ششم:
حفظ زبان قزاقی و ارتقای کیفیت فیلم‌نامه‌ها است. افزایش ۷۵ درصدی تولیدات به زبان قزاقی گامی بزرگ است، اما زبان در سینما تنها ابزار بیان نیست؛ باید در ساختار روایت، شخصیت‌پردازی و دیالوگ‌نویسی نیز عمق کافی داشته باشد. بسیاری از فیلم‌نامه‌ها همچنان با ضعف روایت، گره‌افکنی، و ساختار سه‌پرده‌ای مواجه‌اند. سرمایه‌گذاری بر آموزش نویسندگان جوان، برگزاری مسابقات فیلمنامهنویسی، و ترجمه منابع تخصصی می‌تواند کیفیت فیلم‌ها را ارتقا دهد.
در کنار این موارد، تغییرات سریع سلیقه مخاطبان و رقابت با پلتفرم‌های آنلاین نیز چالش بزرگی است. نسل جدید کمتر به سالن سینما می‌رود و بیشتر به محتوای کوتاه، سریالی، و قابل تماشا در موبایل علاقه‌مند است. سینمای قزاقستان باید راهبردهای خود را با این رفتار جدید منطبق کند؛ از جمله تولید مینی‌سریال‌های باکیفیت، پروژه‌های تعاملی، محتوا برای پلتفرم‌های OTT، و همکاری میان سینما و صنایع بازی‌سازی.
در نهایت، چالش مهم دیگر، کمبود نقد سینمایی حرفه‌ای و فضای گفت‌وگوی تخصصی است. سینمای پویا نیازمند منتقدان آگاه، مجلات تخصصی، و برنامه‌های تلویزیونی تحلیلی است که بتوانند آثار را ارزیابی کرده و بازخورد حرفه‌ای ارائه دهند. توسعه این حوزه نیز بخشی ضروری از بلوغ فرهنگی سینما است.
سینمای قزاقستان در نقطه‌ای ایستاده که هم فرصت‌های طلایی پیش‌روی آن است و هم چالش‌های سنگین. اما اگر اصلاحات ساختاری ادامه یابد و با نگاهی بلندمدت، علمی و مبتنی بر مشارکت عمومی دنبال شود، این چالش‌ها می‌توانند تبدیل به سکوی پرتابی برای موفقیت جهانی سینمای ملی شوند.
*سینمای قزاقستان در بستر دیپلماسی فرهنگی، هویت ملی و اقتصاد خلاق
سینما در جهان امروز تنها یک صنعت هنری نیست، بلکه ابزار مهمی برای دیپلماسی فرهنگی، تقویت هویت ملی، جذب سرمایه و توسعه صنایع خلاق محسوب می‌شود. قزاقستان نیز با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک ویژه، تاریخ چندلایه و فرهنگ غنی خود، می‌تواند از سینما به‌عنوان یک ابزار راهبردی بهره ببرد. توسعه سینمای ملی نه‌فقط برای سرگرمی یا هنر، بلکه برای ساخت قدرت نرم کشور اهمیت حیاتی دارد؛ تقویت هویت ملی و روایت داستان قزاقستانی است. در دورانی که جهانی‌شدن و محتوای وارداتی به‌سرعت الگوهای فرهنگی را تغییر می‌دهد، سینما می‌تواند نقش سپر فرهنگی را بازی کند و هویت بومی را تقویت نماید. سینمای قزاقستان اکنون با پرداختن به موضوعاتی چون تاریخ، حماسه‌ها، ارزش‌های خانوادگی، قهرمانان ملی و فرهنگ عشایری، تصویری تازه و معاصر از هویت قزاقی ارائه می‌دهد. فیلم‌هایی مانند «قایتادان»، «کاپیتان بایتاسوف»، یا پروژه‌های در دست ساخت درباره آلیه مولداگولوا، نه‌تنها روایت‌های گذشته را بازگو می‌کنند، بلکه به نسل جوان می‌آموزند که قهرمانی، فداکاری و شرافت هنوز ارزش‌های زنده و معنادار امروز هستند.
سینما در این مسیر، نوعی آموزش غیررسمی نیز ایجاد می‌کند. کودکان و نوجوانان از طریق فیلم‌ها با تاریخ کشور، زبان قزاقی، ضرب‌المثل‌ها، موسیقی ملی و سبک زندگی اجداد خود آشنا می‌شوند. این تربیت فرهنگی بلندمدت برای حفظ انسجام اجتماعی اهمیت حیاتی دارد.
*دیپلماسی فرهنگی و معرفی قزاقستان به جهان
کشورهایی که سینمای قدرتمند دارند، به‌طور طبیعی حضور فرهنگی پررنگ‌تری در جهان پیدا می‌کنند. ژاپن، کره‌جنوبی، فرانسه، ترکیه و هند نمونه‌های بارز این پدیده هستند. حضور قزاقستان در جشنواره‌های بین‌المللی، به‌ویژه جشنواره کن و «مارشه دو فیلم»، نقش مهمی در معرفی فرهنگ، تاریخ و سبک زندگی مردم کشور ایفا می‌کند. این حضور تنها یک رویداد هنری نیست، بلکه شکلی از «برندسازی ملی» است.
فیلم‌هایی که داستان‌هایی با ریشه‌های قزاقی را با استانداردهای جهانی روایت کنند، می‌توانند دروازه‌های جدیدی برای همکاری‌های فرهنگی، گردشگری و حتی تجارت باز کنند. مردم جهان وقتی فرهنگی را بفهمند، به آن اعتماد می‌کنند و نسبت به آن احساس نزدیکی بیشتری پیدا می‌کنند. سینما پل ارتباطی میان ملت‌ها است و می‌تواند تصویر جهانی قزاقستان را روشن‌تر، جذاب‌تر و حقیقی‌تر سازد.
*نقش سینما در اقتصاد خلاق و ایجاد اشتغال
سینما نه‌تنها بازیگران و کارگردانان را به‌کار می‌گیرد، بلکه صدها حرفه مرتبط از طراحی لباس، چهره‌پردازی، موسیقی فیلم، جلوه‌های ویژه، نورپردازی، مدیریت تولید، تبلیغات و حتی گردشگری سینمایی را فعال می‌کند. این زنجیره گسترده اقتصادی می‌تواند یکی از موتورهای رشد اشتغال جوانان باشد.
علاوه بر آن، ایجاد زیرساخت‌هایی مانند استودیوهای بزرگ فیلم‌سازی، لوکیشن‌های تخصصی، شهرک‌های سینمایی، آزمایشگاه‌های دیجیتال و مراکز صداگذاری می‌تواند اقتصاد محلی را رونق دهد. وقتی کشورهای خارجی برای فیلم‌برداری به قزاقستان بیایند، سرمایه قابل توجهی به بخش خدمات، حمل‌ونقل، هتل‌ها و صنایع محلی وارد می‌شود. بسیاری از کشورها با سیاست‌های تشویقی توانسته‌اند میلیاردها دلار درآمد از «فیلم‌برداری خارجی» جذب کنند؛ قزاقستان نیز با چشم‌انداز طبیعی منحصربه‌فرد خود قادر است مقصدی جذاب برای این صنعت باشد.
*نقش سینما در ساخت آینده دیجیتال کشور
امروز که فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، انیمیشن سه‌بعدی، جلوه‌های ویژه، تولید مجازی (Virtual Production) و استودیوهای LED Wall جهان سینما را دگرگون کرده‌اند، قزاقستان باید با این روند همگام شود. پروژه «قزاق‌انیمیشن» آغاز خوبی است، اما برای رقابت جهانی نیاز به ایجاد زیرساخت‌های دیجیتال، آموزش متخصصان و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین وجود دارد. انیمیشن قزاقستان نه‌تنها برای کودکان، بلکه برای مخاطبان جهانی می‌تواند تبدیل به منبع درآمد پایدار شود.
در کنار این موارد، نهادهای آموزشی و دانشگاهی نیز باید نقش فعال‌تری ایفا کنند. توسعه رشته‌های فیلم‌سازی، فیلمنامهنویسی، صدا، انیمیشن، طراحی بازی و رسانه‌های دیجیتال می‌تواند نسل آینده خلاق را بسازد. همکاری دانشگاه‌ها با استودیوهای سینمایی، پروژه‌های مشترک تحقیقاتی، و کارورزی‌های حرفه‌ای می‌تواند به‌سرعت کیفیت صنعت را ارتقا دهد.
در نهایت، سینمای قزاقستان برای رسیدن به جایگاهی در سطح جهانی نیازمند استراتژی جامع ملی است؛ استراتژی‌ای که در آن سیاست‌گذاری، آموزش، حمایت مالی، فناوری، دیپلماسی فرهنگی و مشارکت مردمی در هماهنگی کامل قرار بگیرند. اگر این عناصر با یکدیگر هم‌افزایی کنند، سینمای قزاقستان می‌تواند نه‌تنها صدای مردم این سرزمین پهناور باشد، بلکه به یکی از مراکز مهم صنایع خلاق در منطقه اوراسیا تبدیل شود.
نتیجه‌گیری:
سینمای قزاقستان در مقطع تاریخی حساسی قرار گرفته است؛ مقطعی که در آن، هم‌زمان با رشد بی‌سابقه ظرفیت‌های داخلی، حضور فزاینده در صحنه جهانی، اصلاحات ساختاری و شفاف‌سازی فرآیندها، مسیر تازه‌ای برای این هنر و صنعت گشوده شده است. گفت‌وگوهای انجام‌شده با معاون وزیر فرهنگ و اطلاع‌رسانی، تصویری روشن و چندلایه از تحولاتی ارائه می‌دهد که نه تنها صنعت سینما، بلکه فضای فرهنگی کشور را نیز دگرگون می‌کند.
ترکیب هوشمندانه حمایت‌های دولتی، مشارکت فزاینده بخش خصوصی، رشد نسل تازه فیلمسازان و افزایش شمار آثار تولیدشده به زبان قزاقی نشان می‌دهد که مسیر سینمای ملی امروز بر سه ستون اساسی استوار است: الف)- تقویت هویت فرهنگی
ب)- توسعه اقتصادی پایدار
ج)- حضور فعال در عرصه بین‌الملل
موفقیت‌های چشمگیر فیلم‌های قزاقی در جشنواره‌های جهانی، بازگشت سرمایه آثار گیشه پسند، و ایجاد زیرساخت‌های دیجیتال ثابت می‌کند که سینمای این کشور نه تنها آماده رقابت، بلکه آماده پیشتازی در منطقه است. این مسیر رو به جلو، در عین حال نیازمند ادامه اصلاحات، گسترش آزادی خلاقه، افزایش تعامل میان هنرمندان و جامعه، و تقویت آموزش سینمایی است؛ مسائلی که وزارت فرهنگ قزاقستان، با تدوین نقشه‌راه‌ها و پروژه‌های جدید، به‌ویژه در زمینه انیمیشن و ادغام ساختاری نهادهای کلیدی، در حال پیگیری آن‌ها است.
مسیر آینده سینما در قزاقستان نه‌تنها موضوع حمایت مالی یا کسب جوایز نیست؛ بلکه پروژه‌ای فرهنگی، هویتی و استراتژیک است که می‌تواند تصویر جهانی کشور را بازتعریف کند. در نهایت، می‌توان گفت که سینمای قزاقستان امروز بر لبه یک فرصت تاریخی ایستاده است. فرصتی برای ساختن صنعتی مدرن، پویا و پیشرو که روایتگر داستان‌های ملت، ارزش‌های تاریخی و چشم‌انداز آینده باشد.
منبع:
https://www.gov.kz/memleket/entities/mam/press/news/details/1101477?lang=ru
نظر شما