دوبی گات رخت‌شوی‌خانه بزرگ و قدیمی بمبئی تجربه‌ای فراموش نشدنی
اگر به بمبئی سفر می‌کنید، یکی از متفاوت‌ترین و شگفت‌انگیزترین مکان‌هایی که باید ببینید دوبی گات است؛ بزرگ‌ترین رخت‌شوی‌خانه روباز جهان که بیش از یک قرن است نفس شهر را با صدای کوبیدن لباس‌ها و رقص پارچه‌های رنگارنگ بر طناب‌ها زنده نگه داشته است.
اگر به بمبئی سفر می‌کنید، یکی از متفاوت‌ترین و شگفت‌انگیزترین مکان‌هایی که باید ببینید دوبی گات است؛ بزرگ‌ترین رخت‌شوی‌خانه روباز جهان که بیش از یک قرن است نفس شهر را با صدای کوبیدن لباس‌ها و رقص پارچه‌های رنگارنگ بر طناب‌ها زنده نگه داشته است. دوبی گات یک رخت‌شوی‌خانه روباز در شهر بمبئی هند است که در سال ۱۸۹۰ تأسیس شد. کارگرانی که در این محل به شست‌وشوی لباس‌ها و پارچه‌ها مشغول‌اند، «دهوبی» نامیده می‌شوند. آنها لباس‌ها، ملحفه‌های هتل‌ها و بیمارستان‌ها را در فضای باز شست‌وشو می‌کنند و در مدت زمان کوتاهی دوباره برای استفاده به مراکز مربوطه بازمی‌گردانند.
عبارت «دوبی گات» در سراسر هند به مکان‌هایی گفته می‌شود که تعداد زیادی رخت‌شوی در آن فعالیت دارند. بریتانیایی‌ها با الهام از دوبی گات بمبئی، در سال ۱۹۰۲ رخت‌شوی‌خانه‌ای مشابه در کلکته ساختند. نمونه‌هایی از دوبی گات در دیگر نقاط جنوب آسیا نیز دیده می‌شود.
چگونگی آغاز به کار رخت‌شوی‌خانه بمبئی
با تبدیل شدن بمبئی به یک بندر تجاری بزرگ تحت حکومت بریتانیا، جمعیت این شهر افزایش یافت و در نتیجه، نیاز به خدمات شست‌وشوی لباس ـ به‌ویژه از سوی سربازان و ساکنان بریتانیایی ـ رو به رشد گذاشت. برای پاسخ به این نیاز، ردیف‌هایی از حوضچه‌های بتنی روباز ساخته شد. هر حوضچه دارای سنگ‌های مخصوصی است که برای کوبیدن و شستن لباس‌ها استفاده می‌شود.
دوبی گات امروز
امروزه دوبی گات را بزرگ‌ترین رخت‌شوی‌خانه روباز جهان می‌دانند؛ جاذبه‌ای بسیار محبوب در میان گردشگرانی که از بمبئی بازدید می‌کنند. این مجموعه در کنار ایستگاه راه‌آهن محلی «ماهالاکشمی» در خط حومة راه‌آهن غربی در جنوب بمبئی واقع شده و از ایستگاه مونوریل «جِیکاب سِرکل» نیز دسترسی دارد. این محل در نزدیکی میدان ورزشی «سات راستا» ـ به معنای هفت راه ـ قرار گرفته است.
دوبی گات دارای یک انجمن تعاونی به نام انجمن تعاونی دوبی کالیان و آدیوگیک ویکاس است که به‌عنوان نهاد نمایندة کارگران فعالیت می‌کند. گردش مالی سالانة این مجموعه حدود هزار میلیون روپیه برآورد شده است. روزانه بیش از ۷۰۰۰ نفر بین ۱۸ تا ۲۰ ساعت کار می‌کنند؛ لباس‌ها را در حوضچه‌های بتنی می‌شویند، می‌سابند، رنگ می‌کنند، سفید می‌کنند، روی طناب‌ها خشک می‌کنند، با دقت اتو می‌زنند و سپس آنها را به نقاط مختلف شهر می‌فرستند. تخمین زده می‌شود که روزانه بیش از صد هزار لباس در این محل شسته می‌شود.
برخی از دهوبی‌های ثروتمندتر، شست‌وشوی دستی را کنار گذاشته و از ماشین‌های بزرگ شست‌وشو و خشک‌کن مکانیکی استفاده می‌کنند. دهوبی‌ها لباس‌ها را از تمام نقاط شهر، از «کولابا» گرفته تا «ویرار»، جمع‌آوری می‌کنند. بزرگ‌ترین مشتریان آنها خشکشویی‌های محلی، فروشندگان پوشاک، طراحان مد، برگزارکنندگان مراسم عروسی، و هتل‌ها و کلوپ‌های متوسط هستند.
در این مجموعه، محل سکونت کارگران و خانواده‌هایشان (حدود ۲۰۰ خانواده) نیز قرار دارد و انتقال این حرفه به نسل‌های بعد در همین محل ادامه یافته است.
بازدید از دوبی گات
با یک تور همراه با راهنما در محلة دوبی گات، می‌توان روش سنتی شست‌وشوی لباس در بمبئی را مشاهده کرد. این مرکز شست‌وشوی روباز بیش از یک قرن است که فعالیت می‌کند و دریچه‌ای به تاریخ و فرهنگ این شهر می‌گشاید. دوبی گات بمبئی بزرگ‌ترین خشکشویی روباز جهان است و مردم لباس‌های خود را از سراسر شهر به این مکان می‌آورند. صدها مرد و زن رخت‌شوی در شیفت‌های طولانی کار می‌کنند تا لباس‌ها را به حالت تمیز، خوش‌رنگ و بی‌لکه بازگردانند.
در جریان بازدید، می‌توان دربارة تاریخ و اهمیت این محله آگاه شد. در حالی که برخی خانواده‌ها از ماشین‌های لباس‌شویی کمک می‌گیرند، هنوز بخش عمده فعالیت‌ها به روش سنتی و با دست انجام می‌شود. در این حرفه، هر عضو خانواده نقشی بر عهده دارد: یکی لباس‌ها را در حوضچه می‌شوید، دیگری آنها را برای خشک‌شدن آویزان می‌کند و فرد دیگری با اتوهای سنگین زغالی، لباس‌ها را صاف و آمادة تحویل می‌سازد.
چگونه به آنجا بروید؟
دوبی گات درست کنار ایستگاه راه‌آهن ماهالاکشمی در خط غربی قرار دارد و از ایستگاه مونوریل جیکاب سرکل نیز دسترسی آسان دارد. این محله در نزدیکی میدان ورزشی «سات راستا» واقع شده است.
چرا باید بازدید کنید؟
- اینجا تنها یک رخت‌شوی‌خانه نیست؛ یک موزه زنده است که تاریخ، فرهنگ و زندگی روزمره مردم بمبئی را به نمایش می‌گذارد.
- فرصت عکاسی بی‌نظیر: لباس‌های رنگارنگ، طناب‌های بی‌پایان و کارگرانی که با انرژی مشغول کارند.
- تجربه‌ای اصیل: با تورهای محلی می‌توانید از نزدیک ببینید چگونه لباس‌ها از سراسر شهر جمع‌آوری، شسته و دوباره تحویل داده می‌شوند.
نکات سفر
- بهترین زمان بازدید صبح زود است؛ زمانی که فعالیت‌ها در اوج هستند.
- همراه داشتن راهنما توصیه می‌شود تا بتوانید داستان‌های پشت این مکان را بهتر درک کنید.
- احترام به کارگران و خانواده‌هایشان مهم است؛ اینجا خانه و محل کار آنهاست.
منابع:
نظر شما