گزارشی از بازتاب" فیلم سینمایی موصل "در عراق 

فیلم "موصل" که پخش آن طی چند روز گذشته از برنامه اینترنتی نیتفلیکس آغاز شده است, به دلیل ماهیت فیلم در مورد وقایع آزادسازی شهر موصل از دست داعش ، واکنش های مردمی و انتقاداتی را به همراه داشته است.
 
داستان فیلم برگرفته از یک مقاله‌ی طولانی از مجله‌ی The New Yorker است که ماجرای واقعی ماموریت ویژه‌ی یک جوخه از ارتش عراق را پیش از عملیات آزادسازی شهر موصل در سال ۲۰۱۶ روایت کرده بود. این جوخه‌ی SWAT وطیفه داشتند پیش از حمله، به داخل شهر نفود کرده و نیروهای دشمن را از پیش‌رو بردارند، در حالی که خانواده‌ی یکی از اعضای جوخه هم در اسارت داعش بوده است. در داستان فیلم، جوخه‌ی «نینوا» به فرماندهی سرگرد جاسم، در تلاش برای آزاد کردن شهرشان از دست نیروهای داعش، عملیات‌های چریکی به راه می‌اندازند. در خلال ماموریت، جوخه دو مامور پلیس که در محاصره سربازان داعش بوده‌اند را نجات داده و به خدمت می‌گیرد.
وقایع فیلم پیرامون یگان های ویژه ضد تروریسم عراق (جهاز مکافحه الارهاب) به فرماندهی بازیگر (سهیل دباج) است که مأموریت خود را برای آزادسازی شهر آغاز می کند و به دور از سلسله مراتب نظامی و دستورالعمل های فرماندهان آن را به پایان می رساند.
این فیلم وقایع دراماتیک، نبردهای نظامی با عناصر داعش و همچنین بروز درگیری ها و تنش های موجود در داخل تشکیلات ارتش عراق را نشان می دهد . قهرمان فیلم پلیس عراق را به دلیل همکاری با داعش و گرفتن رشوه به عنوان خائن توصیف می کند.
این فیلم مداخله ایران در استفاده از نیروهای حشد شعبی در جنگ را به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف ایران نشان می دهد . این فیلم سرهنگ اصفهانی ( رهبر حشد شعبی ) را به فروش اسلحه هایی که ایران به آنها داده است ، متهم می کند. او به شکل تمسخرآمیزی در فیلم نمایش داده میشود .وی از نیروهای ویژه SWAT (مکافحه الارهاب) می خواهد در قبال جعبه تجهیزات و مهمات به آنها سیگار بدهد و سلاح آر پی جی را با قلیان عوض کند.

 
این فیلم از نظر فنی ، مانند فیلمبرداری ، کارگردانی و بازیگری و محتوای فیلم مورد ارزیابی عراقی ها قرار گرفت.
حامد مالکی ، نویسنده و فیلمنامه نویس عراقی ، گفت: آن شخصی که فیلم موصل را نوشت ، هیچ چیزی در مورد جنگ آزادسازی موصل نمیداند, یک فیلم ساده که ارزش تماشا ندارد، تنها دستاورد آن ، ظهور دوست خوب و با استعداد سهیل به عنوان یک بازیگر خلاق است که کارگردان به او اهمیتی نداده بود.
وی در توییتر خود نوشت: جدای از سطح فنی فیلم که وقایع را در زاویه کوچکی محدود می کند، از مکان بهره ای نبرده است . این یک تاریخ داغ است و شاهدان آن زنده اند.
حیدر محبوبه (وبلاگر) ، گفت: موصل اولین فیلم تولید شده توسط هالیوود و به لهجه عراقی میباشد. این فیلم مستندی است از رخدادهای واقعی در هنگام سقوط موصل و گروهی از نیروهای سوات که علیه دستورات رهبری خود قیام کردند تا خود از داعش انتقام بگیرند. 
وی افزود: در تاریخ بعنوان یک سند ثبت شد که نیروهای حشد شعبی و پشتیبانی ایران در موصل وجود داشته و هنگامی که همه فرار کردند آنها با داعش می جنگیدند و سلاح را وارد موصل کردند وبه ارتش کمک نمودند. 
این فیلم همچنین به دلیل نادیده گرفتن داستان های بزرگ و مهیج در جنگ ، نقش نیروهای امنیتی و دشواری هایی که با آن روبرو بودند و فضای کلی که منجر به ورود داعش و همچنین عدم نمایش دادن وحشی گری داعش ، با انتقاداتی روبرو شد.
در پاسخ به این انتقادها، محمد الدراجی کارگردان عراقی، که در روند تولید این فیلم نقش داشته، در بیانیه ای در سایت محلی "ناس" گفت: ما در اینجا درباره یک نویسنده تاریخی صحبت نمی کنیم که واقعیت های جنگ موصل را از ابتدا تا انتها روایت می کند ، من به منتقدین توصیه می کنم قبل از قضاوت فیلم را تماشا کنند.
وی افزود: ما در اینجا در مورد داستانی صحبت می کنیم که مدت زمان آن فقط ۳ ساعت و مربوط به یک روزنامه نگار آمریکایی از (نیویورک) است که با نیروهای ویژه SWAT همراه بوده است. ما نباید از مشارکت همه نیروها و حتی مردم غیر نظامی که در آزادسازی نقش داشته اند چشم پوشی کنیم و آنها را نادیده بگیریم، اما ما اینجا درباره یکی از صدها داستانی صحبت میکنیم که مقامات مربوطه آنها را همانند فیلم موصل مستند نکرده تا آن را به جهانیان نشان بدهند.

فیلمبرداری این فیلم بیش از دو ماه  طول کشید و در شهر مراکش مغربی با مشارکت بازیگران عرب و عراقی با هزینه ۲۰ میلیون دلار با تهیه کنندگی دو برادر جو و آنتونی روسو و کارگردانی ماثیو کارناهان و مشارکت محمد دراجی کارگردان عراقی و سایر افراد تهیه و تولید شد.
ساعاتی پس از اکران فیلم در سایت نتیفلکس ، سایت های عراقی این فیلم را بارگیری کرده و مجدداً به صورت رایگان برای مشترکان خود منتشر نمودند که مورد انتقاد کارگردان دراجی قرار گرفت و نسبت به این اقدام و عدم تمایل شرکت های بین المللی برای تولید فیلم های خصوصی در عراق هشدار داد.
سرلشکر سعد معن مدیر ارتباطات و رسانه های وزارت کشور گفت: این فیلم با نشان دادن ضعف و رشوه دادن نیروها در تلاش بود تا نیروهای امنیتی را در آزادسازی موصل ضعیف و رشوه گیر جلوه دهد.
همچنین یکی از اعضای هیئت امنای شبکه رسانه ای عراق عبدالحکیم جاسم ، در مورد این فیلم اظهار نظر کرد و گفت که پیام آن منفی است و نیروهای امنیتی را ضعیف می کند .

ملاحظات کارشناسی :
۱-     تلاش دشمنان ملت عراق در قلب واقعیت های میدانی صحنه مبارزه با تروریسم در این کشور  نشان از آغاز یک هجمه فرهنگی علیه مجاهدان واقعی ملت عراق دارد 
۲-    روایت سازی جهت دار از طریق ساخت فیلم سینمایی در مدت کوتاهی پس از آزادی شهر موصل، نشان از اهمیت اقدام مجاهدان در آزاد سازی این شهر دارد 
۳-    لازم است با همکاری بنیاد ها و موسسات سینمایی ایرانی و مجموعه های اعلامی حشد الشعبی در عراق ، فیلم ها و سریال های مختلف به منظور نشان دادن واقعیت های عرصه جهاد و شهادت در کشور عراق و انعکاس جنایات داعش ساخته شود  چرا که در غیر این صورت و با گذر زمان جای جلاد و شهید عوض خواهد شد .