به منظور تقویت مبادلات دانشگاهی و همکاری مؤسسات تحقیقاتی خاورمیانه داخل کشور، و ترویج مشترکات علمی و پژوهشی خاورمیانه و پرورش دانشگاهیان جدید، در تاریخ ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹، گروه عربی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن، مرکز تحقیقات خاورمیانه دانشگاه پکن و موسسه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای ، سمیناری با عنوان "سیاست و فرهنگ خاورمیانه دوره تغییر و تحول" برگزار کردند. بیش از ۴۰ محقق جوان و دانشجویان مقطق کارشناسی ارشد فارغ التحصیل از دانشگاه پکن، دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای و دانشگاه رین مین چین در این سمینار شرکت کردند.

     در مراسم افتتاحیه، پروفسور فو ژی مینگ (Fu zhi ming)، معاون دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن، تاریخ و وضعیت فعلی گروه عربی و مطالعات خاورمیانه دانشگاه پکن از جنبه های میراث دانشگاهی، تعیین موقعیت موضوع مطالعه و رشته های تحقیق را معرفی کرد و خاطرنشان کرد: دانشمندان جوان باید سنت آکادمیک محققان پیشن را به ارث ببرند، مبادلات دانشگاهی را تقویت کنند و افق تحقیق را گسترش دهند. دانشیار مرکز پژوهش آقای بائو چنیگ ژانگ ، مسیر تکامل تاریخ، زمینه های تحقیقاتی و تیم سازی موسسه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای را معرفی کرد و همچنین خاطر نشان کرد: پیچیدگی موضوع خاورمیانه مستلزم وجود محققان دررشته های مختلف برای تقویت مبادلات است.

     پس از مراسم افتتاحیه، دو مجمع تحصیلات تکمیلی به ترتیب به ریاست محقق دانشیار بائو چنگژانگ از پژوهشگاه بین المللی شانگهای خاورمیانه و استادیار لی هایپنگ از گروه عربی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن برگزار شد

     دانشجوی دکترا موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای خانم مو چون هوان (Mu chun huan)، سخنرانی با عنوان "ویژگی های گروه های قومی فرامرزی و توسعه جنبش ملی کُردها در سوریه" ارائه داد. وی در سخنان خود پیشنهاد کرد که گروههای قومی مرزی هویت ملی خود را حفظ کنند و از خصوصیات مرز استفاده کنند تا جنبش ملی بر سر کشورهای همسایه و مناطق قومی پراکنده (پاشیده) شود. شروع جنبش کردها در سوریه نسبتا دیر بوده است، دولت سوریه یک بازی سیاستی  برای سازمان های جنبش کُرد در عراق و ترکیه اتخاذ کرده است، این امر باعث شده است که جنبش کردهای سوریه تحت تأثیر تحرکات جنبشهای کرد در دو کشور از نظر بسیج ، سازماندهی ، ایدئولوژی و اقدامات عمیقا قرار گیرد.

          دانشجوی  کارشناسی ارشد گروه عربی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن آقای وانگ یی تیان (Wang ye tian)، سخنرانی با عنوان "توسعه اولیه فرقه (شیعه) اسماعیلی و تأسیس سلسله فاطمی در شمال آفریقا" ارائه داد. وی در سخنان خود خاطرنشان کرد که اسماعیلیان از شیعیان وجود آمده اند و به نام اسماعیلی فرزند ارشد امام جعفر صادق نامگذاری شده است. امام هفتم امام موسی کاظمی که توسط فرقه دوازده امام به رسمیت شناخته شده است، برادر ناتنی امام اسماعیل  است. همانطور که اسماعیلی پیش از پدرش جعفر درگذشت، که منجر به اختلاف نظر درباره ارث امام شد. فرقه (شیعه) اسماعیلی فرزند ارشد اسماعیلی، محمد را به عنوان امام هفتم می شناسد. براساس نظریه چرخه تاریخی این فرقه ، محمد امام هفتم نسل ششم و همچنین وارث نسل هفتم است. مبلغ این فرقه، ابو عبدالله شیعه برای موعظه به نزد قبیله کوتاما در منطقه ایوریکیه رفت و از اوبدا مهدی برای سرنگونی سلسله آیگلب (Aigleb) (۸۷۵ - ۸۰۰) حمایت کرد و پایتخت را به سمت کایروان (Kairouan) ( القیروان) تنظیم کرد و سلسله فاطمی تاسیس شد، پس از ۴ نسل خلیفه پایتخت را به مصر منتقل کرد.

     دانشجوی کارشناسی ارشد موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای خانم لو چیو یی (Lu qiu yi) سخنرانی با عنوان " روند توسعه، تأثیرات و معضلات مسئله صحرای غربی" ارائه داد. وی در سخنان خود خاطرنشان کرد: مسئله صحرای غربی یک مسئله دیرینه در شمال آفریقا است و ماهیت آن نزاع و کشمکش طولانی مدت است که به دلیل دشواری در حل و فصل انتساب نهایی صحرای غربی ایجاد شده است. مسئله صحرای غربی مدتهاست که توسط عوامل مختلفی از جمله تاریخ، سیاست داخلی و اقتصاد، ژئوپلیتیک و غیره ارتقاء یافته است، و نتیجه استعمار، سیاست قدرت، بازی های منطقه ای و پیگیری منافع است.

دانشجوی دکترا گروه زبان عربی دانشکده زبان های خارجی دانشگاه پکن خانم کونگ چئو (Kong qun)  سخنرانی با عنوان « تصویر"زن دیوانه" در آثار سلوا بکر» ارائه داد. وی در سخنان خود خاطرنشان کرد که نویسنده زن مصری خانم سلوا بکر، در توصیف اوضاع زنان در جامعه پایین عرب در آثار خود ماهر است و "زنان دیوانه" تصویری است که غالباً در آثار او ظاهر می شود. در آثار سلوا بکر، جنون اغلب با عصبانیت همراه است که به نوبه خود در برابر ظلم مردسالارانه بر زنان اعتراض می کند. اجتماعی شدن مردسالاری به معنای واقعی کلمه باعث می شود زنان از نظر روحی و جسمی بیمار شوند.

              دانشجوی دکترا موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای آقای جیائو یوی چین (Zhao yue chen) سخنرانی با عنوان «تحلیل عوامل فرقه ای در دیپلماسی عربستان سعودی پس از تغییر وضعیت خاورمیانه» ارائه داد. وی معتقد است که پس از تغییر وضیعت در خاورمیانه، ایالات متحده انقباض استراتژیکی و تحولات در ساختارهای قدرت منطقه ای را در خاورمیانه دنبال کرده و تا حدودی تضادهای بین اسلام سنی و شیعیان را تشدید کرده است. وی معتقد است که مسائل فرقه ها به منبعی برای بسیج سیاسی و ابزاری برای ترویج بازی های منطقه ای در خاورمیانه تبدیل شده است.

     دانشجوی دکترا در گروه زبان عربی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن خانم آویندی، سخنرانی با عنوان «مبادلات علوم انسانی بین ترکیه و چین در زمینه "یک کمربند و یک جاده"» انجام داد. وی در سخنان خود بحث ویژه ای درباره فرصت ها، دامنه اساسی و دستاوردهای مبادلات علوم انسانی بین چین و ترکیه در چارچوب طرح "یک کمربند و یک جاده" انجام داد. وی خاطرنشان کرد: ترک ها اغلب می گفتند: "مردم چین و ترکیه قبل از سال ۲۰۰۰ باهم همسایه بودند". مبادلات علوم انسانی ترکیه و چین نیز از قدمت طولانی برخوردار است، برای یک دوره طولانی از تاریخ، مردم ترکیه و چین بر یکدیگر تاثیر گذاشته و به هم پیوسته اند، منابع تبادل فرهنگی بسیار غنی را تشکیل داده  است.

     دانشجوی دکترا گروه عربی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن آقای شونگ لیانگ (Xiong liang)، سخنرانی با عنوان «وضعیت توسعه اقتصادی قبل از جنگ داخلی لبنان در ۱۹۷۵" ارائه داد. وی خاطرنشان کرد: پس از استقلال لبنان و قبل از شروع جنگ داخلی، تحت تأثیر یکسری عوامل مساعد، لبنان نه تنها رشد کلی اقتصاد ملی را حفظ کرد بلکه به ثبات نسبی مالی نیز دست یافت. مشکلات اقتصادی که در جنگ داخلی لبنان رخ داده است، عمدتاً در عدم تعادل منطقه ای در توسعه اقتصادی و انحصارات الیگارشی منعکس شده است. آمیختن این دو مسئله با تقسیمات فرقه ای، توسعه اقتصادی لبنان را تحت فشارهای عظیمی قرار داده است و احساس سود و خوشبختی مردم نتوانسته است اقتصاد را دنبال کند.

     دانشجوی دکترا در موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای آقای گائو هان (Gao han)، سخنرانی با عنوان "تحلیل تحولات جدید در دیپلماسی خاورمیانه چین از سال ۲۰۱۸" ارائه داد. وی مهمترین دستاوردهای دیپلماسی خاورمیانه چین در زمینه های سیاسی، اقتصادی، تجاری و امنیتی در سال ۲۰۱۸ را تجزیه و تحلیل کرده و خاطرنشان کرد: تحت هدایت دیپلماسی قدرتهای بزرگ با ویژگی های چینی، " مفهوم مسئولیت"، "مفهوم برنده مشترک" و "مفهوم قانون" ارتفاعات اخلاقی دیپلماسی خاورمیانه چین را بالا برده است. با این حال، دیپلماسی خاورمیانه چین هنوز با چالش هایی از جمله آشفتگی منطقه ای، فشار عمومی خارجی و مداخله گرایی روبرو است.

     محقق موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای آقای نیو سونگ (Niu song) از سخنرانی با عنوان «حج اسلامی در رابطه بین چین جدید و عربستان سعودی» ارائه داد. وی خاطرنشان کرد: حج از زمان تأسیس چین جدید نقش مهمی در روابط چین و عربستان سعودی ایفا کرده است. حضور نخست وزیر آقای ژو یِن لای (Zhou en lai) در کنفرانس بندونگ در سال ۱۹۵۵، سفر آقای دنگ شیائو پینگ (Deng xiao ping) به ایالات متحده در سال ۱۹۷۹ و برقراری روابط دیپلماتیک بین چین و عربستان سعودی در سال ۱۹۹۰، سه نقطه مهم کلیدی بود و حج نقش "انرژی مثبت" را ایفا کرد. روابط چین و عربستان سعودی از مبادلات مذهبی تا روابط هم زمان مذهبی و غیر سیاسی ، و به سمت مبادلات همه جانبه پیش رفت.

     دانشجوی دکترا دانشکده فلسفه دانشگاه رین مین خانم سون شیائو وین (Sun xiao wen) سخنرانی با عنوان «توسعه کمونیسم در مصر» ارائه داد. مصر یکی از اولین کشورها در خاورمیانه بود که حزب کمونیست تأسیس کرد. تأسیس حزب سوسیالیست مصر در سال ۱۹۲۱ ظهور جنبش کمونیستی در مصر را نشان داد. اگرچه کمونیسم به عنوان یک فکر خارجی از اروپا وارد جامعه مصر شد، اما روند بومی سازی در جامعه مصر را تجربه کرد و با روند استقلال ملی و رهایی ملی در مصر آمیخته شد و این نشان دهنده آرزوهای مردم مصر برای فرار از حکومت استعماری خارجی و تمایل به ایجاد یک جمعه سوسیالیستی عادلانه و برابر است.

     دانشیار محقق موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای آقای زئو جی چیانگ (Zou zhi qiang) سخنرانی با عنوان «تحول کشورهای عربی از منظر برنامه توسعه سازمان ملل» ارائه داد. سخنان وی از هدایت دستور کار توسعه سازمان ملل در مورد حاکمیت توسعه جهانی آغاز شد، شش چالش توسعه با چالش های توسعه یافته کشورهای عربی را در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و سه هدف اصلی و دوازده برنامه اولویت را برای تحول در توسعه کشورهای عربی پیشنهاد کرد.

     استاد گروه زبان عربی دانشکده زنابهای خارجی دانشگاه پکن خانم شیائو کون (Xiao kun) سخنرانی با عنوان «پایان سیستم مملوک در مصر» ارائه داد. وی در سخنان خود خاطرنشان کرد که تهاجم فرانسه قدرت نظامی مملوک های مصر را به شدت تضعیف کرد، و خسارات عظیمی بر آن وارد کرده و بر حفظ قدرت سیاسی کل طبقه مملوک تأثیر گذاشته و مانع از انحصار آن در سیاست مصر شده است. اما نیروهای اجتماعی مختلف از جمله مردم عمومی و علمای مصر، فرصت شرکت در تصمیم گیری ملی را  پیدا کردند.

خانم شیائو کون (Xiao kun)

     در مراسم اختتامیه، محقق موسسه مطالعه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای آقای نیو سونگ و معاون رئیس دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه پکن آقای فو ژی مینگ به ترتیب سخنرانی نتیجه گیری را انجام دادند. هر دو طرف توافق کردند که این سمینار بستر مهمی را برای برخورد ایده ها و تبادل نظر بین دانشمندان جوان در علوم انسانی و علوم اجتماعی فراهم کرد، و دو طرف به تعمیق اجرای سازوکار همکاری در ماه مه امسال ادامه خواهد داد و برای پرورش استعدادهای علمی جدید و ایجاد رشته های جدید و دستیابی به اهداف مشترک تلاش خواهد کرد.

نویسنده : MESI  (موسسه خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای)