به گزارش خبرگزاری "report.az" مورخ 3  آذر 1402،همکاری منطقه ای توسعه جهانی را ارتقا می دهد. چنین نگرشی شرایطی را برای تامین امنیت نیز ایجاد می کند. آذربایجان یکی از جایگاه های پیشرو در این مسیر را به خود اختصاص داده است.

چند روز پیش کنفرانس بین المللی «استعمار زدایی: توانمندسازی و توسعه زنان» در باکو برگزار شد.

در 23 نوامبررویداد دیگری با اهمیت منطقه ای - در چارچوب برنامه ویژه سازمان ملل متحد برای اقتصادهای آسیای مرکزی (SPECA) - در باکو راه اندازی شده است. اجلاس سران کشورهای عضو SPECA امروز در پایتخت آذربایجان برگزار می شود. لازم به ذکر است که SPECA در 26 مارس 1998 در پایتخت ازبکستان با بیانیه تاشکند تاسیس شد. این سند توسط روسای جمهور کشورهای آسیای مرکزی، دبیران اجرایی کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا (UNECE)، کمیسیون اقتصادی آسیا و اقیانوسیه (ESCAP) امضا شد. هدف از این برنامه کمک به کشورهای شرکت کننده در توسعه اقتصادی، همکاری و ادغام در اقتصادهای اروپایی و آسیایی است. در حال حاضر SPECA شامل آذربایجان، افغانستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان است. کمیسیون های مؤسس از نزدیک با هماهنگ کننده های مقیم سازمان ملل در کشورهای شرکت کننده همکاری می کنند و از فعالیت های درون برنامه حمایت جامع مشترکی ارائه می کنند. در حال حاضر آذربایجان میزبان هفته SPECA است. این انجمن نقش مهم منطقه در تنوع مسیرهای ترانزیتی، دیجیتالی شدن، توسعه تجارت و حمل و نقل و همچنین اجرای اهداف توسعه پایدار را مورد بحث قرار می دهد.

نشست امروز سران با حضور ایراکلی گاریباشویلی رئیس دولت گرجستان و ویکتور اوربان نخست وزیر مجارستان به عنوان مهمان افتخاری به دعوت الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان برگزار شد. این رویداد نشان می دهد که روند تبدیل آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی به یک فضای واحد ژئوپلیتیک، اقتصادی و فرهنگی ادامه دارد.

در واقع آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی به واسطه عوامل کهن تاریخی، فرهنگی، اقتصادی، قومیتی و ... به هم مرتبط هستند. این روابط در دوران شوروی ادامه داشت. در دوران استقلال، آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی در تعدادی از پروژه های مشترک شرکت کردند. یکی از آنها پروژه کریدور حمل و نقل اروپا - قفقاز - آسیا (TRASEKA) است. سند مربوط به این پروژه در کنفرانسی که در ماه می 1993 در بروکسل با حضور جمهوری‌های آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی برگزار شد به تصویب رسید. این پروژه به عنوان کوتاه ترین و بالقوه سریع ترین و ارزان ترین مسیری که آسیای مرکزی را از طریق مسیرهای دریایی به بازارهای جهانی متصل می کند تأیید شد. آذربایجان با کشورهای آسیای مرکزی، سازمان کشورهای ترک و SPECA همکاری می کند.

دریای خزر در نتیجه وقایع تاریخی سال‌هاست که جداکننده بین آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی بوده است. با این حال، این حوضه آبی در حال حاضر به عنوان پل همکاری، اقتصادی و تجاری بین قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی عمل می کند. ثبات سیاسی کنونی در کشورهای شرکت کننده SPECA نیز شرایط مساعدی را برای همکاری های منطقه ای ایجاد می کند. این یکی از جنبه های اصلی است که به طور مثبت آن را از سایر مناطق متمایز می کند. ثبات این پروژه را برای سایر کشورها جذاب می کند. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کشورهای SPECA مسیر طولانی و دشواری را طی کرده و با موقعیت هایی مانند جنگ های داخلی، اشغال سرزمین ها، نقض حاکمیت مواجه شده اند. کشورهای عضو تمام این مشکلات را پشت سر گذاشته اند. آنها خود را در عرصه سیاسی بین المللی تایید کرده اند. در این راستا، برنامه می تواند در آینده از پتانسیل خود به طور موثرتری استفاده کند. در آینده می توان حدس زد که گرجستان نیز به این پروژه بپیوندد. زیرا در تمام پروژه های منطقه ای که آذربایجان در آن شرکت داشت شرکت داشت. مشارکت گرجستان به گسترش همکاری در آسیای مرکزی و منطقه قفقاز جنوبی کمک خواهد کرد.

در روزهای برگزاری رویداد برنامه SPECA در باکو، مرکز سیاست خزر فعال در واشنگتن و همچنین موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک، یک اندیشکده معتبر بریتانیایی، کنفرانسی را در مورد امنیت انرژی خزر در لندن ترتیب دادند. در این مراسم دیدگاه‌های بریتانیا و کشورهای حوزه خزر در موضوعاتی مانند امنیت انرژی، همکاری‌های منطقه‌ای و توسعه کریدور میانی که اخیرا اهمیت راهبردی پیدا کرده است مورد بحث و بررسی قرار گرفت. تیم استرن، نماینده وزارت امور خارجه بریتانیا در سخنرانی در این مراسم گفت که پادشاهی به طور کامل از توسعه کریدور میانه حمایت می کند. پروژه کریدور میانی اهمیت اقتصادی، تجاری و حمل و نقل SPECA را بیشتر خواهد کرد. این امر مسیر آسیای مرکزی - خزر - قفقاز جنوبی - دریای سیاه را در آینده مرتبط خواهد کرد. همکاری نزدیک 3 منطقه باعث می شود تا به مهم ترین مسیر جایگزین برای اتصال آسیا و اروپا تبدیل شود. همچنین می تواند یکی از خطوط لوله اصلی صادرات حامل های انرژی باشد. از این رو آذربایجان با میزبانی رویدادهای همکاری، زیرساخت ها، صلح و مبارزه با استعمار و با اتخاذ ابتکاراتی در این راستا، اهمیت منطقه ای خود را افزایش می دهد. صلح، ثبات و همکاری در خدمت رفاه است. آذربایجان نیز برای این عوامل اولویت خاصی قائل است.

منبع:

https://report.az/analitika/speca-cenubi-qafqazla-merkezi-asiya-arasinda-korpu/