طبق گزارش Zakon.kz، وزارت آموزش عالی و علوم قزاقستان تغییراتی را در برنامه‌های درسی عمومی برای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی اعمال کرده است.

به طور ویژه، برنامه درسی عمومی "زبان قزاقی" برای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی به طور کامل بازنگری شده است.

هدف از این برنامه روزآمده شده، ارائه قالبی جدید برای یادگیری زبان، ارتقای دانش فرهنگی و اجتماعی، تقویت مهارت‌های ارتباطی دانشجویان و پرورش قابلیت فردی آنان است.

طول دوره این برنامه 300 ساعت آموزشی (10 واحد درسی) است.

هدف این برنامه، آموزش زبان قزاقی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مطابق با استانداردهای بین‌المللی آموزش زبان، ارتقای جایگاه زبان قزاقی به عنوان زبان رسمی کشور و ایجاد مهارت استفاده از زبان قزاقی برای دانشجویان نسل آینده به عنوان ابزاری برای ارتباط در زمینه‌های علمی، فرهنگی-اجتماعی، سیاسی و حرفه‌ای در جامعه می باشد.

اهداف برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها:

• رشد و ارتقای مستمر مهارت‌های زبانی دانشجویان در زبان قزاقی: این برنامه به دنبال تقویت مهارت‌های خواندن، نوشتن، صحبت کردن و شنیدن دانشجویان در زبان قزاقی است.
• آشنایی با تنوع کاربردهای زبانی قزاقی: برنامه درسی، دانشجویان را با طیف وسیعی از سبک‌های زبانی در زبان قزاقی آشنا می‌کند و به آنها می‌آموزد که چگونه در موقعیت‌های ارتباطی مختلف به طور موثر صحبت کنند.
• ارائه درک جامعی از قواعد زبان قزاقی: این برنامه، دانشجویان را با قواعد و هنجارهای زبان قزاقی در سطوح مختلف از جمله تلفظ، صرف، نحو و واژگان آشنا می‌کند و به آنها دیدگاهی جامع از وضعیت زبانی کنونی در قزاقستان ارائه می‌دهد.
• گسترش دایره لغات فعال دانشجویان: برنامه درسی، با غنی ساختن دایره لغات دانشجویان و معرفی اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های قزاقی به آنها کمک می‌کند تا به گنجینه و تنوع واژگانی زبان قزاقی پی ببرند. همچنین، دانشجویان با انواع مختلف فرهنگ لغت و منابع مرجع آشنا می‌شوند که به آنها در درک بهتر ارتباط بین زبان و فرهنگ قزاق یاری می رساند.
• تقویت مهارت‌های تحلیل زبانی: این برنامه به دانشجویان می‌آموزد که چگونه پدیده‌ها و حقایق زبانی را شناسایی، تجزیه و تحلیل، مقایسه و طبقه‌بندی کنند و آنها را با توجه به تفاسیر مختلف ارزیابی کنند. همچنین، دانشجویان یاد می‌گیرند که چگونه از زبان بر اساس قواعد و هنجارهای آن و متناسب با موقعیت و حوزه ارتباطی استفاده کنند.
• کاربرد عملی دانش و مهارت‌های زبانی: هدف نهایی این برنامه، توانمندسازی دانشجویان در استفاده از دانش و مهارت‌های زبانی خود در موقعیت‌های واقعی و به طور هدفمند در زمینه‌های مختلف و موقعیت‌های ارتباطی است.

دانشجویان پس از گذراندن دوره زبان قزاقی در دانشگاه قادر خواهند بود:

• به طور روان در موقعیت‌های مختلف گفتاری در زمینه‌های روزمره، آموزشی، اجتماعی، فرهنگی و حرفه‌ای مکالمه کنند و اطلاعات مورد نیاز خود را درخواست کنند. این شامل استفاده از واژگان و ساختارهای گرامری لازم برای برقراری ارتباط موثر است.
• در شرایط ارتباطی شخصی، اجتماعی و حرفه‌ای با توجه به ویژگی‌های زبان، فرهنگ و موقعیت گفتگو، شایستگی خود را نشان دهند.
• در بحث های مربوط به مسائل اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی مهم شرکت کنند، نظر خود را بیان کنند، از آن به طور مستدل دفاع کنند و نظرات دیگران را به طور انتقادی ارزیابی کنند.
• متون مختلف را در ژانرهای مختلف بخوانند و درک کنند، اطلاعات اصلی و فرعی را تشخیص دهند، بخش‌های معنایی متن را تجزیه و تحلیل و تمایز قائل شوند، ایده اصلی آنها را بیان کنند، اطلاعات کل متن و عناصر ساختاری آن را خلاصه کنند.
• نامه‌ها، مقالات، چکیده‌ها، رساله ها و مقالات را به زبان قزاقی بر اساس نیازهای ارتباطی خود بنگارند.
• اطلاعات را مطابق با موقعیت گفتگو درخواست و ارائه دهند، اقدامات مشارکت‌کنندگان در گفتگو را ارزیابی کنند و از اطلاعات برای تأثیرگذاری بر مخاطب استفاده کنند.
• از روشهای ایجاد متون شفاهی و کتبی در ژانرهای مختلف و با جهت‌گیری‌های مختلف سبکی استفاده کنند.

ساختار و محتوای برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها:

برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها بر اساس پنج سطح طراحی شده است. هر سطح 5 واحد درسی معادل 5 درجه ECTS است. دانشجویان موظف به گذراندن حداقل دو سطح (10 واحد درسی) هستند.

سطح تسلط بر زبان قزاقی با استفاده از یک آزمون سنجی تعیین می‌شود. پس از اتمام هر سطح، یک آزمون نهایی برگزار می‌شود.

دانشجویی که در ترم اول به سطح متوسط (B1) زبان قزاقی برسد، می‌تواند در ترم بعد سطح بعدی (B2-1) را انتخاب و ادامه دهد.

دانشجویانی که سطح بالاتر از متوسط را کسب کنند، به سطح بالاتر (B2-2) ارتقا می‌یابند. در این راستا، هر سطح از زبان قزاقی باید پیش‌نیازها و پس‌نیازهای مربوطه را در نظر داشته باشد.

• سطح ابتدایی (مقدماتی): این سطح برای دانشجویان بین‌المللی که هیچ آشنایی قبلی با زبان قزاقی ندارند، طراحی شده است.
• سطح پایه (A2): این سطح برای دانشجویان قزاقستانی که در حال گذراندن دوره‌های پیش‌دانشگاهی یا کارشناسی هستند، طراحی شده است. هدف از این سطح، ارتقای مهارت‌های زبانی دانشجویان به حدی است که بتوانند در موقعیت‌های روزمره به طور موثر ارتباط برقرار کنند.

سطوح پیشرفته:

• سطح متوسط (B1): در این سطح، دانشجویان می‌توانند در مورد طیف گسترده‌ای از موضوعات به طور روان و با جزئیات صحبت کنند و درک کاملی از زبان گفتاری و نوشتاری داشته باشند.
• سطح بالاتر از متوسط (B2): در این سطح، دانشجویان می‌توانند به طور فعال در بحث‌های پیچیده شرکت کنند، ایده‌های خود را به طور واضح و مختصر بیان کنند و از زبان قزاقی در زمینه‌های دانشگاهی و حرفه‌ای استفاده کنند.
• سطح پیشرفته (C1, C2): این سطوح برای دانشجویانی است که قصد دارند در رشته زبان قزاقی تحصیل کنند یا به عنوان مترجم یا تفسیرگر کار کنند. در این سطوح، دانشجویان به تسلط کامل بر زبان قزاقی در تمام زمینه‌های گفتاری و نوشتاری دست می‌یابند.

روش‌ها و فناوری‌های آموزشی در برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها:

برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها از روش‌ها و فناوری‌های آموزشی متنوعی برای تسهیل یادگیری دانشجویان استفاده می‌کند. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• یادگیری دانشجو محور: این روش بر اساس رویکرد بازتابی دانشجو در فرآیند یادگیری بنا شده است. به این معنی که دانشجویان فعالانه در فرآیند یادگیری مشارکت می‌کنند و مسئولیت یادگیری خود را بر عهده می‌گیرند.
• یادگیری مبتنی بر شایستگی: این روش بر توسعه مهارت‌ها و دانش‌هایی تمرکز دارد که دانشجویان برای موفقیت در دنیای واقعی به آنها نیاز دارند.
• رویکرد ارتباطی-فعال به یادگیری زبان: این رویکرد بر استفاده از زبان در موقعیت‌های واقعی و کاربردی تمرکز دارد. دانشجویان در این روش، با انجام فعالیت‌های مختلف مانند مکالمه، بحث و نوشتن، زبان قزاقی را تمرین می‌کنند.
• درک و تفسیر معنای متن: در این روش، دانشجویان به درک عمیق‌تر معنای متن از طریق مدل‌سازی شناختی محتوای آن و بررسی زمینه عملکرد آن دست می‌یابند.
• ارزیابی شنیداری و خواندنی، و خلاصه سازی اطلاعات: دانشجویان یاد می‌گیرند که مطالب شنیداری و خواندنی را ارزیابی کنند، اطلاعات کلیدی را استخراج کنند و محتوای متن را به طور خلاصه به صورت شفاهی و کتبی ارائه دهند.
• نوشتن متن در زمینه‌های مختلف ارتباطی: دانشجویان در این روش، یاد می‌گیرند که متون مختلفی را در زمینه‌های مختلف ارتباطی مانند نامه، مقاله، گزارش و غیره بنویسند و از فنون مختلف زبانی برای ایجاد تأثیرگذاری بر مخاطب استفاده کنند.
• بازی‌های نقش آفرینی و بحث‌های آموزشی: این روش‌ها به دانشجویان کمک می‌کنند تا در موقعیت‌های واقعی زبان را تمرین کنند و مهارت‌های گفتاری و شنیداری خود را ارتقا دهند.
• مطالعه موردی: در این روش، دانشجویان به بررسی نمونه‌های واقعی از استفاده از زبان قزاقی در دنیای واقعی می‌پردازند و این امر به آنها کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از نحوه استفاده از زبان در موقعیت‌های مختلف پیدا کنند.
• روش پروژه: در این روش، دانشجویان به طور مستقل یا گروهی بر روی پروژه‌های تحقیقاتی یا عملی مرتبط با زبان قزاقی کار می‌کنند. این امر به آنها کمک می‌کند تا از مهارت‌های زبانی خود در یک زمینه واقعی استفاده کنند و مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی خود را ارتقا دهند.

گفتنی است که این صرفا فهرستی از برخی از روش‌ها و فناوری‌های آموزشی است که ممکن است در برنامه درسی زبان قزاقی در دانشگاه‌ها استفاده شود. روش‌های تدریس ویژه ممکن است بسته به دانشگاه، گروه آموزشی و استاد مربوطه متفاوت باشد.

پیش‌نیازها و پس‌نیازها:

پیش‌نیازها و پس‌نیازهای برنامه درسی زبان قزاقی توسط هر دانشگاه به طور مستقل تعیین می‌شود. این موضوع به این معنی است که ممکن است برای ورود به هر سطح از برنامه، به دانشجویان نیاز به گذراندن دوره‌های پیش‌نیاز خاصی باشد. همچنین، ممکن است دانشجویانی که با موفقیت یک سطح را به پایان می‌رسانند، بتوانند از آن به عنوان واحد درسی در برنامه‌های دیگر استفاده کنند.

تاریخ اجرا:

این دستورالعمل از 24 مه 2024 (4 خرداد ماه 1403) لازم الاجرا می‌شود.

تهیه شده در وابستگی فرهنگی سرکنسولگری ج.ا.ایران-آلماتی قزاقستان

منبع:

https://www.zakon.kz/pravo/6434165-v-kazakhstane-izmenili-programmu-obucheniya-kazakhskomu-yazyku-dlya-vuzov.html