بیش از هزار قلعه، دژ و برج دیده بانی در عمان وجود دارد که به پاسداری از دشت‌ها، دره‌ها و کوه‌های عمان قد علم کرده‌اند که هر کدام گواه گذشته‌ای پرافتخار هستند و هر کدام داستانی برای خود دارند. این بناهای تاریخی عظیم، علاوه بر حفاظت، نقشی حیاتی در معرفی تاریخ عمان ایفا کردند، به عنوان نقاط ملاقات برای تعاملات سیاسی، اجتماعی و مذهبی و به عنوان مراکز آموزش، اداری و فعالیت‌های اجتماعی قرار دارند و اغلب با یکدیگر ادغام می‌شوند. با بازارهای پر از نشاط و تحرک، مساجد و محله های جذاب صنایع دستی و مسکونی که فرصتی بی نظیر را برای بازدیدکنندگان امروزی فراهم می کند تا تاریخ را تجربه کنند.
استان مسندم:
قلعه خصب
قلعه خصب یک دژ باشکوه و چشمگیر است که در شکاف داخلی خلیج خصب واقع شده است. این قلعه در قرن هفدهم توسط مهاجمان پرتغالی ساخته شد که می خواستند بر تجارت دریایی منطقه کنترل داشته باشند. در داخل دیوارهای کم ارتفاع قلعه که به ایوان هایی برای شلیک مجهز شده اند، برج مرکزی عظیمی وجود دارد که گمان می رود ساخت آن قبل از ساخت خود قلعه بوده است.
قلعه بلاد- بخا
این بنا در ولایت بخا در استان مسندم واقع شده است و یکی از برجسته ترین آثار تاریخی باستانی به حساب می آید که در وسط ایالت قرار دارد و مستقیماً مشرف به ساحل است. تاریخ ساخت آن به سال ۱۲۵۰ میلادی که توسط شیخ سلیمان بن محمد آل مالک الشحی در زمان امامت سیف بن سلطان الیعربی ساخته شده بر می گردد. این قلعه با برج خود که در گوشه جنوب غربی قلعه قرار دارد متمایز می شود. همچنین دارای چندین بخش داخلی است، از جمله بخشی برای دولت و بخشی دیگر برای سکونت. این بنا در سال ۱۹۸۹ پس از میلاد بازسازی شد و در معرض دید گردشگران قرار گرفت تا طراحی معماری فوق العاده آن را تحسین کنند.
این قلعه یک بنای مستطیل شکل است که از دو طبقه به ارتفاع حدود ۱۴ متر و طول حدود ۳۲.۵ متر و عرض ۳۰.۵ متر تشکیل شده است و در دو گوشه دیگر آن دو برج مستطیل شکل به صورت محوری در جنوب شرقی و شمال غربی وجود دارد. در سه جهت آن چند اتاق ساخته شده است و در ضلع شمالی آن دروازه بزرگی مشرف به دریا و جاده وجود داشته و همچنین از سه طرف خندق وسیعی آنرا احاطه کرده که اضلاع این خندق حدود ۸۷ متر طول، حدود ۴ متر عرض و ۱.۵ متر عمق دارد. عرض دیوار آن حدود ۱ متر، ارتفاع آن حدود ۷ متر و طول کل آن حدود ۱۱۸ متر است. وزارت میراث و فرهنگ عمان قلعه بخا را در سال ۱۴۱۱ هجری - ۱۹۹۰ میلادی مرمت کرد.
استان بریمی:
قلعه سنگر (خندق)
قلعه خندق در ولایت بریمی یکی از بناهای مهم این استان به حساب می آید که به دلیل احاطه شدن توسط یک خندق برای اهداف دفاعی، به قلعه خندق نامیده می شود. و آن یک استراتژی است که در گذشته برای محافظت از شهر ها، دژها و قلعه های عمان قبل از ورود اسلام به عمان استفاده می شد. تاریخ ساخت این بنا به نیمه اول قرن نوزدهم میلادی یعنی نیمه دوم قرن سیزدهم هجری قمری برمی گردد که به شکل مربع بوده و حدود ۱۰ اتاق در محوطه دژ و برج های آن پراکنده شده است. این قلعه شامل چهار برج در چهار گوشه است و مساحت قلعه نیز ۳۰۷۰ متر مربع می باشد.
قلعه الحله
قلعه حله در محله حاره السوق در ولایت بریمی قرار دارد که توسط شیخ محمد بن علی بن حمود النعیمی در مساحتی حدوداً ۴۲۰۰ متر مربع ساخته شده است. به احتمال زیاد این قلعه برای جایگزینی قلعه خندق و رفع نیازهای مدیریت محلی ساخته شده است. طول و ارتفاع دیوارهای بیرونی قلعه بین چهار تا شش متر است.
نقاشی‌ها و تزئینات ساخته شده از گچ بی‌نظیر در قلعه حله آن را با دیگر قلعه ها متمایزکرده است. این قلعه در قلب واحه بریمی قرار دارد. قرار گرفتن در مسیر زمینی بین صحار و خلیج فارس که آن را با یک شخصیت تاریخی جذاب درطول قرن ها متمایز کرده است. این قلعه همچنین شامل سه محوطه مستحکم به شکل برج هایی به ارتفاع ۱۰ متر و از داخل به دو حیاط شمالی و جنوبی تقسیم شده و هر فضا پیوست های مخصوص خود را دارد، در حالی که مسکن های فوقانی در سطح عالی و منحصر به فرد بوده و با دو اتاق تزئین شده که در چند قسمت با ماه واره ها، پنجره ها و کمربندهای زیر سقف از داخل، علاوه بر کمربند بالایی در نمای جنوبی آن قرار گرفته است. درها و پنجره های سرتاسر قلعه شامل حکاکی های متمایز بر روی چوب و برخی از پنجره های آهنی تزئین شده است. این قلعه از سنگ، گچ و خشت ساخته شده و وزارت میراث و فرهنگ عمان آن را مرمت کرد که ۳۵ ماه طول کشید.
منابع:
- سایت وزارت اطلاع رسانی سلطنت عمان
https://omaninfo.om/module.php?m=pages-showpage&CatID=195&ID=663
- سایت الجزیره نت
نظر شما