د.محمد الزکری نوشت: دست نوشته های فایزه احمد بین روح میراث و زیبایی گردشگری فرهنگی
د.احمد الزکری - متخصص میراث وگردشگری کشور بحرین
در این روزهای زیبا شاهد سفر خانم فایزه محمد نویسنده وچهره رسانه ای عمانی به کشور بحرین هستیم که از دیدار با ایشان بسیار خرسندم.
این نویسنده عمانی نسخه ای از کتاب (در قلب ایران : گشت وگذار در سرزمین ایران) را به بنده هدیه داد، کتابی که شبیه سفری معنوی در دالان های زمان سرگردان است، جایی که جهانگردی آمیخته با شکرگزاری است و صفحات آن به مسیرهایی تبدیل میشوند که خواننده را به عمق میراث و تاریخ ایران می برد، آن هم با قلبی صوفی وقلمی سرشار از نور.
نویسنده تصاویری پر جنب وجوش را از بازارهای قدیمی وباستانی باعطر و بوی خرد می آمیزد و از شهرهای تاریخی پژواک عارفان واز نشانه های معماری مظاهر زیبای الهی نمایان است، همانا این طوافی است میان سایه های تمدن ، جایی که سنگها سخن می گویند، گنبدها ومناره ها ، راز نور ساکن در قلب سرزمین فارس را آشکار میکنند.
فایزه محمد صوفی با قلم خلاقش، یکی از برجسته ترین چهره هایی است که ادبیات سفر را در جهان عرب احیا کرد. وی به لطف سبک شگفت انگیز و زبان عربی ظریف خود توانسته تجربیات گردشگری خود را به شیوه ای منحصربه فرد که ترکیبی از زیبایی ادبی و دانش فرهنگی است را به خواننده منتقل می کند.
این کتاب منبع و مرجع مهمی برای دوستداران سفر و تاریخ به حساب می آید ، زیرا فایزه محمد تجربه گرانبهایی را ارائه می دهد که خواننده را به گشت و گزار در سراسر ایران میبرد. وی با سبک خلاقانه خود نه تنها جاذبه های گردشگری بلکه عمق میراث و هویت فرهنگی ایرانی را به خواننده ارائه می دهد.
در این کتاب فایزه محمد به بینش و تواناییها در کشف جنبه های معنوی وفرهنگی مکانهایی که از آنها بازدید کرده استناد می کند.او از طریق روایت سرشار از عرفان ، شور وشوق کشف وتعمق در زیبایی جهان اطراف را در خوانندگان بر می انگیزد.
این کتاب به طیفی از موضوعات ، از جمله ابعاد تاریخی و معماری مکان های گردشگری جزئیات فرهنگی ایرانی، واهمیت تجربه معنوی که بازدید کنندگان می توانند از آن بهره منذ شوند، میپردازد. فایزه اهمیت سفر را بعنوان وسیله ای برای ارتباط با خود و دیگران نمایان می کند، که اهمیت کتاب را بیشتر از یک راهنمای گردشگری صرف نشان میدهد.
کتاب (در قلب ایران) تنها یک کتاب راهنمای گردشگری نیست، بلکه دریچه ای است که به روی جهانی پربار وغنی از تاریخ، هنر وفرهنگ باز میشود، به لطف بینش و دیدگاه فایزه محمد این کتاب راهنمای الهام بخش برای افرادی است که به دنبال درک اعماق میراث ایرانی وتجربه زیبایی آن هستند. در سال ۲۰۲۵ این اثر نادر به کشف دوباره گنجینه های ادبیات کهن عرب می پردازد وباتوجه به محتوای ارزشمند ترکیب گردشگری و فرهنگ باعث غنی تر شدن داشته های کتابخانه ها می شود.
از بین عناوین اصلی و فرعی کتاب:
رسیدن به اوج شکوه ... تاریخ از بازار تجریش می تراود.
بازار تجریش واقع در قلب شمیرانات در شمال تهران، فقط یک بازار نیست، بلکه مکانی معنوی نمایانگر حکمت روزگار است، جایی که روح انسانها همچون نخ های بافته شده فرش با قصه های عشق الهی هماهنگ می شوند.
این مکان فقط برای فروش اجناس نیست، بلکه راوی داستانهای رهگذران است و فلسفه های صوفیانه در نقش ها و رنگ های تزئینی پارچه ها بافته می شود.
انواع بوها بین ادویه و بخور به مشام میرسد، آن هم در فضایی مملو از صدای مردمی که از نقاط مختلف واز هر قوم و نژادی به این مکان می آیند وکالاهای با خود دارند که راز هستی ووجود بروز می دهند. ظروفی از جنس روی که با دستانی متخصص واهنگ سکوت مقدسی ساخته میشوند، فرشهای بافته شده باصبر وشکیبایی درویشان که هر تار آنها سخن پروردگار است ویاد پراکنده شده او در نقشهای هندسی که یگانگی خداوند عز وجل را می جویند.
در این بازار، داد وستد تنها به مبادله کالا محدود نمیشود، بلکه سفری است در عروج زیبایی، جایی که هر قطعه دعوت به تفکر است، وهر رنگ انعکاسی از رازهای پنهان وهر نقش ونگار حکایتی از عشق بین خالق ومخلوق خود . کیست که تهران را دوست نداشته باشد؟
در قلب پایتخت، آنجا که زمین در رقص نور و هوا آسمان را تلاقی می کند، پل عاشقان همانند رویایی معلق بین پارک طالقانی و آب وآتش کشیده شده است. این یک پل نیست بلکه فضایی است برای پرواز برفراز هیاهوی شهر، جایی که پله ها به بال وفاصله ها به لحظات تعمق وتعلق تبدیل می شوند.
این پل که توسط معمار ایرانی خانم لیلا ارغیان طراحی شده وبرنده جایزه معماری آقاخان شده است، نه تنها گذرگاهی برفراز زمین ، بلکه مکانی است که سخن از آزادی می زند وعاشقان با قلبهایشان آنرا نگاه می کنند نه با چشمان انسانی کنجکاو، اینجا فضایی است برای زنان تا ذائقه های خود را بروز دهند، وبا رنگهای زیبا و درخشان وموج مدل موهای ترکیب شده با نسیم شهر، تهران را با هیاهو وزنده وعاشق تر نشان دهد.
شیراز:شهراولیا و شعرا وعشق و عرفان
راز نهفته شیرازچیست؟ چرا عرفا را به خود جذب کرد و شعرا و عارفان آنجا ساکن شدند؟ هوایش بوی حکمت می دهد، وخاکش اسرار عشق الهی را نهان می کند، وآب شیریننش، روح و روان را قبل از جسم مست می کند، طعم سخاوتش عرفان است وکسی آنرا درک می کند که لذت تعالی را چشیده باشد.
شهرهای جهان دارای رازهای نهفته هستند، اما هیچ شهری نتوانسته مانند شیراز دلها را مجذوب خود کرده وعبادت کنندگان وعاشقان را گرد خود جمع کند.
شیراز: جایی که صدای عرفان طنین انداز است
در دل این شهر، حافظ و سعدی وجود دارند، شاعرانی که نه تنها نوسینده ، بلکه پیامبران کلمه و مفسران عشق در بهترین مظاهرآن بودند. در اطراف مقبره آنها مردمانی دانا جمع میشوند و اشعار عرفانی می سرایند، در فلسفه مرگ و زندگی می اندیشند، جایی که جز با پرده برداشتن از حجاب تفاوتی میانشان نیست.
نخل شعرای شیرازی: حماسه عشق صوفیانه
در قبرستان سرآمد شعرا، افسانه کمال الدین محمود کرمانی شاعر صوفی نقل می شود،که اشتیاق الهی خود را به کلام تبدیل می کند و در اشعار خود داستان همای شاهزاده ایرانی که عاشق شاهزاده همایون خانم دختر امپراتور چین شد را بیان می کند. در این داستان عشق فقط پیوند دوقلب نیست، بلکه سفری است به راز هستی، جایی که شرق و غرب دروحدتی هماهنگ به هم می رسند همانطور که ارواح تشنه در رودخانه جاویدان معرف به هم می رسند.
شیراز فقط یک شهر نیست، جایی است برای عشق، و خانهای برای عارفان، ودروازه ای برای آنان که می خواهند در وسعت روح سرگردان باشند.
یزد: شهر بادگیرها
در دل کویر ایرانشهر یزد بعنوان یک شاهکار معماری خودنمایی می کند که بخاطر بادگیرهایش که نشان دهنده نبوغ ایرانیان در سازگاری با آب و هوای کویری در طول تاریخ است، مشهور است.
مشهد: شهر شاهدان وتماشا، معطر به تاریخ وروح و عبادت
مشهد فقط یک شهر نیست ، جایگاهی است برای تماشا که کوچه پس کوچه هایش حکایت از علم دارند، زمینش گامهای عرفا را در آغوش دارد، ودیوارهایش شاهد قیام صالحان در حریم تقوا است. شهری است که اهل تقوا وفقه را میشناسد و زاهدان و عبادت کنندگان ساکن آن بودند و باعث شد که گامهایشان پربرکت وخاکش آمیزه ای از تاریخ و معنویت شود.
مشهد: نبض ایمان وخاطرات تمدن
قدیم الایام بنام طوس شناخته می شد، اما تنها یک اسم نیست که در نقشه تاریخ ذکر شده باشد، بلکه جایگاهی برای یکی از بزرگترین صحنه هاست، جایی که امام علی بن موسی الرضا(ع) در آن آرمیده است، زیارتگاهی که اطراف آن را قلبهای فروتن احاطه کرده و مناجات ها همچون ستون های نور، اطراف آن بر افراشته شده اند.
در سایه آن اندیشه ابوحامد غزالی فیلسوف و متفکری که اندیشه بشری را غنا بخشید و با روح تلاقی کرده و معرفت را باشکرگزاری در می آمیزد تا شاهدی باشد بر تاریخ معطر و راز عبادت.
قم: سرزمین علم ودین
یکی از برجسته ترین شهرهای علمی و فرهنگی جهان اسلام بشمار می آید.سابقه طولاتی آن در استقبال از علما و دانش پژوهان، این شهر را به کانون دانش و اندیشه تبدیل کرده است.
تاریخ و علوم
تاریخ این شهر به قرنها پیش باز می گردد، که علمای بزرگ با تاسیس مدارس فقهی و دینی و حوزه های علمیه، میراثی غنی را منعکس می کند. طلبه هایی که از نقاط مختلف جهان عرب و اسلام برای تدریس فقه و اصول و حدیث به این شهر می آیند که شخصیت علمی برجسته ای به آن می دهد.
معنویت ومقدسات
حرم حضرت معصومه (س) یکی از مهمترین اماکن دیدنی و زیارتی شهر قمبهحساب می آید که زائرانی از نقاط دور و نزدیک برای کسب فیض و الهام معنوی به آنجامی آیند، این مکانمرکز عبادت و تامل است که ارزش های عمیق مذهبی شهر را منعکس می کند.
همزیستی علمی
قم فقط یک شهر آموزشی نیست بلکه الگویی است برای همزیستی علمی ، هر طلبه ای خود را در محیطی میبیند که به تنوع فکری احترام می گذارد و به اشاعه ارزظهای متعالی انسانی و دینی کمک می کند.
زنان قم
زنان در قم جزء اساسی نهضت علمی و دینی بحساب می آیند که در امر آموزش و ارشاد مشارکت دارند، بسیاری از زنان با فضیلت چه از طریق آموزش مستقیم و چه از طریق مشارکت در تحقیقات ومطالعات علمی در گسترش دانش مشارکت دارند.
به راستی که قم شهر علم و دین است که در گوشه و کنار آن ارزشهای معنوی و شناختی تجسم یافته وآنرا به چراغ معرفت جهان اسلام تبدیل کرده است.
اصفهان :شهر نصف جهان
این شهر یکی از بزرگترین بناهای معماری و فرهنگی تاریخ اسلام به شمار می آید. اصفهان به دلیل طراحی منحصربه فرد و تزئینات فوق العاده اش شهرت زیادی دارد که گردشگران وکسانی که به دنبال زیبایی وهنر هستند را به خود جذب می کند.
معماری اسلامی
شکوه معماری اسلامی در مساجد آن مشهود است زیرا با زیباترین کاشی های زینتی مزین شده اند که نشان دهنده خلاقیت و ذوق رنگ های معماری است، این تزئینات باجزئیات ظریف واشکال هماهنگ مشخص میشود که جلوه بصری شگفت انگیزی ایجاد می کند و این احساس را در بازدیدکننده بوجود می آورد که در دنیایی از معنویت و زیبایی به سر می برند.
زبان خدا در معماری
همانا معماری در اصفهان بیانگرزبان خداوند است، زیرا توحید و زیبایی را در قالب ها و جزء جزء آن مجسم می کند. هرمناره و گنبد منعکس کننده یک فلسفه عمیق در مورد زندگی و جهان است، به گونه ای که این طرح کانونی است که عناصر مختلف را کنار هم قرار داده تا هماهنگی هنری و معنوی ایجاد کند.
اماکن قابل توجه
شهر اصفهان بسیاری از بناهای معروف مانند مسجد عباسی و مسجد شیخ لطف الله را در خود دارد،که نشان دهنده اوج معماری اسلامی است، بازدیدکنندگان شهر از زیبایی باشکوه این مساجد وخلاقیت و مهارت بالا ومشهود شگفت زده می شوند.
جادوی زیبایی
اصفهان فقط یک شهر نیست، بلکه تجربه ای است فراتر از زمان که به بازدیدکنندگان این فرصت را می دهد تا فرهنگ غنی ایرانی را کشف کنند، فضای آرام، پل های تاریخی و بازارهای سنتی، حس جادویی را به این بازدید می افزاید و اصفهان را به جواهر شهرها و مقصدی فراموش نشدنی برای همه در جستجوی زیبایی و هنر تبدیل می کنند.
همانا اصفهان باشکوه تاریخی خود منبع الهام بخش همه کسانی است که به دنبال قدر دانی از زیبایی معماری اسلامی و تاریخ غنی آن هستند.
نویسنده: بحرینی
د.محمد الزکری
تاریخ نشر: ۲۵-۰۲-۲۰۲۵
نظر شما