شخصیت‌های برجسته ادبی در یک رویداد ادبی در روز شنبه  ششم مرداد 1403، احترام فراوان خود را برای مشتاق احمد یوسفی، نویسنده طنز پرداز اردو ابراز کردند و سهم بی‌نظیر او را در ادبیات اردو، به‌ویژه در ژانر طنز یادآوری کردند.

دکتر قاسم رضا صدیقی، معاون سابق دانشگاه کراچی (KU) از این شاعر فقید به دلیل توانایی خارق‌العاده‌اش در آمیختن طنز با مهارت ادبی عمیق تمجید کرد. او گفت که آثار یوسفی تسکین روحی و روانی است.

دکتر صدیقی در این مراسم که در شورای هنر پاکستان توسط انجمن هنر پاکستان  در تالار گفتگوی "جهان مسیحها"، در حضور جمعی از پزشکان و متخصصان داروسازا علاقمند به ادبیات، برگزار شد، گفت: «این یک شگفتی خوشایند برای جامعه است که آن مراقبان سلامتی جسم، با تلاش‌های خود در ادبیات نیز به تسکین روحی و روانی کمک می‌کنند.

این رویداد  با رونمایی کتاب «احد یوسفی - قصاص آیک سدی کا» همراه بود که مجموعه ای از نوشته های منتخب به افتخار صدمین سالگرد تولد او بود.

{ به همین بهانه برآن شدیم این شاعر طنز پرداز را معرفی و برخی از جملات طنر ایشان را ترجمه کنیم}

مشتاق احمد یوسفی

متولد: 4 سپتامبر 1923 --تونک، هند بریتانیایی

درگذشت:  20 ژوئن 2018 (94 سالگی)--کراچی. پاکستان

شغل : بانکدار، نویسنده (طنز)

ملیت : پاکستانی

جوایز قابل توجه: - او جایزه "ستاره امتیاز" در سال 1999 و جایزه "هلال امتیاز" در سال 2002، بالاترین افتخار ادبی که توسط دولت پاکستان داده می شود، دریافت کرد.[

آثار

رمان اردوی او به نام «آب گوم» توسط متریک و آفتاب احمد به انگلیسی «سراب های ذهن» ترجمه شد.

از دیگر کتاب‌های اردوی معروف او می‌توان به چراغ طلای (چراغ تلے)، خاکم بداهن، زرگزشت، شام شعر یاران (شام شعر یاراں) اشاره کرد.

با توجه به معیار کارهای قبلی یوسفی، شام شیر یاران برای بسیاری از دوستداران یوسفی مایوس کننده بود. خود آقای یوسفی اشاره کرده بود که از این کتاب راضی نیست، اما به دلیل سلامتی ضعیفش، همه اصرار داشتند که آن را به همان صورت منتشر کنند.

نظرات معاصران او:

" ابن انشا " که خود طنزپرداز اردو است، درباره مشتاق احمد یوسفی می نویسد: «... اگر بتوانیم نامی برای طنز ادبی زمان خود بگذاریم، تنها نامی که به ذهن می رسد، نام یوسفی است.

 محقق دیگر، دکتر ظهیر فاتح پوری، نوشت: «ما در «عصر یوسفی» طنز ادبی اردو زندگی می‌کنیم...

 دوران یوسفی در سال 1961 با انتشار اولین کتاب چراغ طلای یوسفی آغاز شد. تاکنون 11 شماره از این کتاب منتشر شده است. دارای پیشگفتاری با عنوان «پهلا راه» نوشته خود نویسنده به اضافه 12 مقاله  طنز است. در سال 2008، او در کراچی زندگی می کرد و اغلب در برنامه های تلویزیونی و همچنین سمینارها حضور داشت. پنجمین کتاب او «شام الشعیر یاران» (2014) در شورای هنر پاکستان در کراچی در سال 2014 در مراسمی به ریاست زهرا نگاه نویسنده مشهوری که در این مراسم گفت: "نه عالیجناب یوسفی و نه هیچ یک از کتاب های او هرگز  قدیمی نمی شود".

مرگ

در 20 ژوئن 2018، پس از یک بیماری طولانی، در سن 94 سالگی در کراچی درگذشت. در 21 ژوئن 2018، پس از اقامه نماز جسم او در مسجد سلطان در DHA، کراچی، آرام گرفت.

 نمونه طنزهایش

لاہور کی بعض گلیاں اتنی تنگ ہیں کہ اگر ایک طرف سے عورت آ رہی ہو اور دوسری طرف سے مرد تو درمیان میں صرف نکاح کی گنجائش بچتی ہے۔

برخی از خیابان های لاهور به قدری باریک هستند که اگر زن از یک طرف بیاید و مرد از طرف دیگر، فقط وسط برای ازدواج جا دارد.

مرد کی آنکھ اور عورت کی زبان کا دم سب سے آخر میں نکلتا ہے۔

چشم مرد و زبان زن در آخر کار باز هستند.

مسلمان ہمیشہ ایک عملی قوم رہے ہیں۔ وہ کسی ایسے جانور کو محبت سے نہیں پالتے جسے ذبح کر کے کھا نہ سکیں۔

مسلمانان همیشه ملتی واقع گرا  بوده اند. آنها هیچ حیوانی را دوست ندارند که نتوانند ذبح کنند و بخورند.

پرائیوٹ اسپتال اور کلینک میں مرنے کا سب سے بڑا فائدہ یہ ہے کہ موحوم کی جائداد، جمع جتھا اور بینک بیلنس کے بٹوارے پر پسماندگان میں خون خرابا نہیں ہوتا کیونکہ سب ڈاکٹروں کے حصے میں آجاتے ہیں۔

بزرگترین مزیت مردن در بیمارستان و کلینیک خصوصی این است که دارایی، پس انداز و موجودی بانکی متوفی در توزیع ارث هدر نمی رود، زیرا همه چیز به دست پزشکان می رسد.

اس زمانہ میں سو فیصد سچ بول کر زندگی کرنا ایسا ہی ہے جیسے بجری ملائے بغیر صرف سیمنٹ سے مکان بنانا۔

در این روزگار، صد در صد صادقانه زیستن مانند ساختن خانه ای تنها با سیمان بدون ماسه است.

لینک منابع :

https://www.thenews.com.pk/print/1214433-writers-healthcare-professionals-praise-mushtaq-ahmed-yousufi

https://en.wikipedia.org/wiki/Mushtaq_Ahmad_Yusufi

https://www.rekhta.org/prose/humorous-quotes-by-mushtaq-ahmad-yusufi/?lang=ur