محمود عباس، رئیس دولت فلسطین امروز ( 14 آگوست 2024) به ترکیه سفر و در مجمع عمومی مجلس ملی ترکیه سخنرانی خواهد کرد. وی در جریان این سفر همچنین با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دیدار خواهد کرد.دستور کار اصلی این نشست، کشتارهای اسرائیل در غزه و بررسی راه های دستیابی به آتش بس می باشد. در این میان حصول توافق و آشتی میان گروه های فلسطین نیز حائز اهمیت است.

تقریباً دو ماه و نیم از زمانی که بایدن رئیس جمهور آمریکا پیشنهاد سه مرحله ای برای آتش بس در غزه را در کاخ سفید اعلام کرد می گذرد. کشتار و تنش شدید در منطقه همچنان ادامه دارد. حماس خواستار آن بود که مذاکرات آتش بس که قرار است از 15 آگوست آغاز شود، ادامه یابد.اما این سوال مطرح است که آیا وقتی بازی با آتش نتانیاهو در منطقه ادامه دارد، آتش بس ممکن است؟ به گفته رئیس جمهور آمریکا این امکان همچنان وجود دارد.

جو بایدن در پاسخ به این سوال که آیا آتش‌بس در غزه قبل از پایان دوره ریاست‌جمهوری او امکان‌پذیر است یا خیر، پاسخ داد: «بله، هنوز ممکن است». و اما  برسیم به آخرین وضعیت مذاکرات و تلاش آنکارا ...

تلاش های آنکارا

 به دنبال پیشنهادات بایدن، آمریکا به سراغ آنکارا آمد و از ترکیه برای رساندن حماس به یک نقطه مثبت کمک خواست. پس از دخالت آنکارا در این روند با همه نهادهای ذیربط به ویژه سازمان اطلاعات ملی،  مقامات آمریکایی نیز به کمک های ترکیه در تحقق این امر اشاره کردند.

یکی دیگر از مواردی که مورد بحث بود، موضع حماس پس از ترور اسماعیل هنیه بود. یک منبع که نخواست نامش فاش شود گفت که میانجی‌های مصری و قطری به مقامات اسرائیلی گفته‌اند که یحیی سنوار، رهبر جدید حماس، خواهان توافق آتش‌بسی است که به جنگ در نوار غزه پایان دهد. آنکارا نیز همچنان آتش بس را بنا به دلایل زیر امکان پذیر می داند:

- متنی که سر میز مذاکره می آید در نهایت مبتنی بر اساس سازش آمریکا و اسرائیل است.

- آمریکایی ها به دنبال آتش بس هستند.

- نتانیاهو که حمایت خود را در اسرائیل از دست داده، اخیراً نزد افکار عمومی کشور خود قدرت یافته است. حماس رهبر خود را حذف کرده است و ممکن است بخواهد با دست پر پشت میز مذاکره بنشیند.

- فی الواقع یک روند مذاکره دو ماه و نیم است که ادامه دارد.

- حماس در جریان این روند مذاکره، موضع سازنده ای اتخاذ کرده است.

- حماس که هنوز توانایی ادامه مقاومت را دارد، در واقع باید قدرت خود را بازیابد.

مشکل وتوی اسرائیل در آتش بس

و اما برسیم به موارد میز مذاکره که برای اسرائیل مشکل ایجاد می کند. برای مثال مسئله فلسطینیان در زندان های اسرائیل است. این جزئیات به شرح زیر است:

- خروج کامل سربازان اسرائیلی از غزه هنوز نهایی نشده است، این موضوع اصلی است که همچنان مطرح است.

- محور اصلی مذاکرات آزادی 10 تا 12 فلسطینی اسیر  به ازای هر گروگانی که در دست حماس است، بود.

- تخمین زده می شود که حماس نزدیک به 120 گروگان را در اختیار داشته باشد.

- اسرائیل در ازای این گروگان ها با آزادی محکومان به کمتر از 30 سال زندان موافقت کرد.

- با این حال، اسرائیل می خواهد خودش تعیین کند که چه افرادی از این محکومان آزاد شوند. اسرائیل  می خواهد از حق وتوی خود در لیستی که حماس به میز مذاکره فرستاده می شود، استفاده کند. در این لیست تقریباً 50 نفر وجود دارد.

- این موضوع که اینکه چه کسی قرار است بعد از آتش بس غزه را اداره کند نیز همچنان مبهم است و در حال مذاکره است.

آیا روند مذاکره با سنوار به راحتی پیش می رود؟

سوالی که در جریان مذاکرات به ذهن خطور می کند این است که آیا روند مذاکره با سنوار به سرعت پیش می رود؟ با اینکه می دانیم که دستیار دارد، معلوم است که در غزه و در تونل ها به سر می برد. دستیارش، موارد پیشنهادی میز مذاکره را وی اطلاع داده و پاسخ وی را منتقل خواهد کرد که به خودی خود زمان بر است. از سوی دیگر، تا به امروز بین شاخه نظامی و سیاسی حماس توازن و جدایی وجود داشته است.

فراموش نکنیم که آنکارا یک بازیگر در جریان است و تلاش می کند بازیگران را متقاعد کند که بدون حماس راه حلی وجود نخواهد داشت. در پایان باید گفت برای سنوار که از جناح نظامی است، مهم است این توازن حاصله را بر هم نزند.

هانده فرات

منبع خبر:https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/hande-firat/muzakere-masasinda-son-durum-42504090