شهر خضدار، مرکز شهرستان خضدار در 300 کیلومتری جنوب کویته و در مرکز ایالت بلوچستان قرار دارد. این منطقه در زمان حکومت اعراب، استان توران را تشکیل می‌داد و خضدار مرکز آن بود. یکی از پادگان های مهم به شمار می رفت و مقر ژنرال عرب فرمانده مرز هند بود. بعدها خضدار جزء ایالت قلات شد. این منطقه در سال 1869 میلادی شاهد صحنه جنگ بین مردم جهالاوان و خان قلات بود که میرخدا دادخان، خان قلات در آن پیروز شد و در اینجا قلعه ای از سفال های منقوش ساخت. در نتیجه، خضدار به شهر اصلی و مرکز استان جهالاوان از خانات قلات تبدیل شد.
با نگاه به ردپای تاریخ، این منطقه همچنین یک مکان مهم برای کشاورزی و معادن است. زمین‌های حاصلخیز این منطقه از مجموعه‌ای از محصولات کشاورزی حمایت می‌کند، در حالی که فراوانی معادن از جمله باریت، کرومیت، گرانیت، مس، منگنز و مرمر، ارزش خاک این شهر را افزایش داده است. با این حال، خُضدار توسعه‌ای متناسب با مزایای جغرافیایی خود نداشته است.
اقتصاد خُضدار عمدتاً بر کشاورزی و دامداری وابسته است. بخش کشاورزی در خُضدار سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی منطقه دارد و محصولاتی مانند گندم، ذرت و برنج از مهم‌ترین عوامل رشد اقتصادی به شمار می‌روند. دامداری، شامل گاو و بز و گوسفندداری، یکی دیگر از منابع درآمد مهم برای بسیاری از خانواده‌های محلی است.
علاوه بر کشاورزی، بخش ساخت و ساز یکی از بزرگ‌ترین زمینه های فعالیت در منطقه است و فرصت‌های شغلی زیادی برای کارگران ماهر و غیر ماهر ایجاد می‌کند. سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند موجب رشد اقتصادی و کمک به توسعه کلی منطقه شود. تمرکز بر ساخت جاده‌های جدید، ساختمان‌ها و سایر زیرساخت‌ها در خُضدار نه تنها اقتصاد محلی را تقویت می‌کند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی مردم نیز کمک می‌نماید.
علاوه بر این، صنایع دستی و گلدوزی از صنایع مهمی هستند که به روش های مختلف به اقتصاد کمک می‌کنند. این هنرهای سنتی معمولاً شامل تولید اقلام دستی و منحصر به فرد هستند که هم در داخل و هم در سایر مناطق پاکستان، به ویژه در کویته و کراچی، به فروش می‌رسند. برخی از محصولات دستی و گلدوزی شامل پیراهن‌های گلدوزی شده، کلاه، جلیقه و کفش‌های محلی به نام "چوات" هستند.
علاوه بر این، منطقه از مزیت جغرافیایی برخوردار است زیرا به بازارها و منابع مختلف از طریق ارتباط با چندین شهر داخل در پاکستان دسترسی دارد. شهر خُضدار در کنار بزرگراه ملی قرار دارد که آن را به کویته، پایتخت بلوچستان، که حدود 300 کیلومتر فاصله دارد، و به کراچی، پایتخت سند، که حدود 300 کیلومتر فاصله دارد، متصل می‌کند. اگر منابع این منطقه به‌طور مؤثر بهره‌برداری شوند و سرمایه‌گذاری کافی صورت گیرد، خُضدار ظرفیت تبدیل شدن به یک کلان‌شهر پررونق را دارد.
با این حال، علی‌رغم وجود چنین فرصت های اقتصادی، شهرستان خضدار هنوز با فقر مواجه است. طبق سرشماری سال 2021 که توسط صندوق فقرزدایی پاکستان (PPAF) انجام شده، خُضدار به عنوان یک شهرستان با فقر شدید شناسایی شده است. توسعه‌نیافتگی مداوم این منطقه، عمدتاً به دلیل عدم توجه و تأمین مالی ناکافی از سوی دولت‌های استانی و فدرال، به طور قابل توجهی به میزان بالای فقر در این شهرستان منجر شده است.
یکی از دلایل اصلی عدم توسعه در خُضدار، کمبود زیرساخت‌ها است. این منطقه فاقد امکانات اساسی مانند جاده‌های مناسب، برق و آب آشامیدنی است که این امر فعالیت کسب‌وکارها و دسترسی مردم به خدمات ضروری را دشوار می‌کند. به همین ترتیب، کمبود دسترسی به گاز در خُضدار، که سومین شهر بزرگ استان است و به‌خاطر استخراج گاز شناخته می‌شود، نیاز به یک روش توزیع مؤثرتر را نشان می‌دهد.
علاوه بر کمبود زیرساخت‌ها، خُضدار تحت تأثیر درگیری‌های مداوم و مشکلات امنیتی نیز قرار دارد. این منطقه تاریخچه‌ای از شورش‌ها دارد و محل وقوع حملات متعدد گروه‌های شورشی بوده است. این مسائل باعث شده‌اند که کسب‌وکارها نتوانند به‌طور امن فعالیت کنند.
با وجود این چالش‌ها، خُضدار ظرفیت زیادی برای توسعه دارد. این منطقه دارای منابع طبیعی متعددی است که اگر به درستی بهره‌برداری شوند، می‌توانند کمک زیادی به اقتصاد بلوچستان و پاکستان به طور کلی نمایند. توسعه این منابع می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کرده و رشد اقتصادی منطقه را تحریک کند.
برای اینکه ظرفیت خُضدار به‌طور کامل مورد بهره مندی قرار بگیرد، مهم است که دولت به توسعه این شهرستان توجه جدی کند. این می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، تدابیر امنیتی بهبود یافته و سیاست‌هایی باشد که از رشد کسب‌وکارها و صنایع در این شهرستان حمایت کند. با انجام این اقدامات، خُضدار ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به یک شهرستان شکوفا و پررونق را دارد که به توسعه عمومی بلوچستان و پاکستان کمک می کند.
مقاله نویس: زبیر باجوی
منبع مقاله: سایت Baluchistan voices
نظر شما