سال نو با شما چه کار کرده است؟

نوشین منگو

اسلام سیاسی، ایدئولوژی خود را با وعده جهانی آلترناتیو (بدیل) خلق کرد که مبتنی بر ساختار اقتصادی متفاوت و مدل توسعه بدیل بود. مثلا می توان نظریه نظم عادلانه نجم الدین اربکان برای خلق یک سیاست جایگزین، یک روایت فرهنگی جایگزین را مثال زد. اما این ایدئولوژی هنوز نتوانسته است نه یک سیستم اقتصادی جایگزین و نه یک سیاست جایگزین ایجاد کند. تنها چیزی که ما داریم، نظام سرمایه داری سنتی است. ترکیه هنوز عضو ناتو است، ما یک امپراتوری اسلامی به رهبری ترکیه خلق نکرده ایم.

در این مرحله، تنها عنصری که هنوز موجودیت خود را همچنان حفظ کرده است، جنگ فرهنگی است. امسال هم همانند سال های گذشته، بحث بر سر جشن سال است. بحث و جدال بر سر اینکه شب سال نو باید به طور سنتی برگزار شود یا خیر.

وزارت آموزش و پرورش بخشنامه ای به مدارس مبنی بر عدم برگزاری جشن سال نو ابلاغ کرده است و سازمان دیانت نیز اعلام کرد که برگزاری جشن سال نو جایز نیست. تزیینات سال نو از سوی شهرداری های حزب جمهوری خواه خلق نیز مورد انتقاد قرار گرفت که "چه نیازی به این کار است؟"

از آنجایی که سیاست اسلام گرایی تکامل را نادیده می گیرد، نظام فکری خود را بر ازلیت و ابدیت استوار می کند. به نظر پیروان آن، جامعه از قدیم الایام با ارزش‌ها و قضاوت‌های خاصی پدید آمده است، اینها تغییر نکرده و نباید تغییر کند و برخی نیروهای خارجی با ترفندهایی برای تضعیف ما، درصدد آن هستند که ما را از ارزش‌هایمان دور کنند.

القصه، باز هم تقصیر ماجرا به گردن یک مشت تزیینات روی درخت کریسمس و بابانوئلی که هدیه پخش می کند، افتاد. اسلام سیاسی فکر می کند که اگر در این جنگ فرهنگی برتری یابد ، می توانیم به «عصر طلایی» برگردیم که آحاد جامعه بر اساس اصول دین زندگی می کنند و همه مرفه و شاد خواهند بود. زیرا اگر اینطور فکر نکند، دنیایی که آن را در چارچوب ازل و ابد ترسیم کرده، معنایش را از دست می دهد.

این در حالیست که برخی از مردم فقط به این دلیل که خوششان می آید، درخت را تزئین می کنند. و اما در این میان، عده سوار بر موج جدید ناسیونالیستی مدعی آن هستند که سنت تزئین درختان در واقع یک سنت باستانی تُرک به نام ناردوغان می باشد و ترک ها باید بیش از هر ملت دیگری پاسبان این سنت باشند.

حقیقت این است که شب سال نو جشنی است که ریشه در دوران بت پرستی قبل از مسیحیت دارد. تجارت تزئین درختان از آلمانی ها به بریتانیایی ها منتقل شد و از آنجا در سراسر جهان گسترش یافت. امروزه تقریباً در هر کشوری از چین گرفته تا سوریه، مردم درختان را تزئین می‌کنند، لباس‌ بابا نوئل می‌پوشند، به سوی هم دیگر گوله برف پرتاب می‌کنند، سوت می‌زنند و غیره.

آنهایی که حساسیت های اسلامی دارند، می پرسند که چرا ترک ها و مسلمانان اینقدر مشتاق برگزاری جشن های غربی مثل هالووین و سال نو هستند و چرا غربی ها تعطیلات مسلمانان را جشن نمی گیرند؟ در واقع بهتر است این سوال را از خودشان بپرسند، نه از کسانی که این تعطیلات را جشن می گیرند. آیا عید قربان می تواند به یک جشنواره جهانی تبدیل شود؟ از آنجایی که ما در دنیای سرمایه داری زندگی می کنیم، آیا اسلام ترجیح می دهد چیزی قابل فروش ارائه کند ؟ آیا حاضر است از تعبیر بدعت آمیز تر از تفاسیر «بازاری» اسلام دست بردارد؟

اما مسئله جشن شب سال نو آنقدر که در ترکیه سر و صدا به راه انداخت در سوریه مطرح نبود. البته هنوز!

در دمشق و حلب، بابانوئل، درخت کریسمس و تزیینات مغازه ها و غیره برپا است. حشد الشعبی اعلام کرده که کاری به شهروندان مسیحی ندارد و  در امور اقلیت ها مداخله نخواهد کرد. هفته پیش سوریه بودم. حشد الشعبی به تازگی به قدرت رسیده است و اکثریت فکر می کنند که هر چه باشد بهتر از اسد خواهد بود.

اما این روزها ماه عسل رژیم جدید به شمار می رود.

در آینده، موضوع این نخواهد بود که آیا مسیحیان می خواهند کریسمس را جشن بگیرند، بلکه موضوع این خواهد بود که آیا مسلمانانی که به جهان بینی سکولارتری تعلق دارند، حق اعتراض به دولت جدید را خواهند داشت یا نه.

لینک خبر:

https://www.nefes.com.tr/yazarlar/nevsin-mengu/bu-yilbasi-size-ne-etti-3759