بلغارستان با وجود اینکه اکثریت جمعیت آن مسیحی هستند، میزبان چندین مسجد معروف و تاریخی است که نشان‌دهنده‌ی حضور طولانی مدت مسلمانان در این کشور به ویژه در دوران امپراتوری عثمانی است. در این مقاله چند مورد از مساجد معروف بلغارستان آورده شده است:
- مسجد بایازید دوم (مسجد قدیمی) در پلوودیو
این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مساجد بلغارستان و از مهم‌ترین یادگارهای دوره‌ی عثمانی در این کشور است. مسجد بایازید دوم در شهر پلوودیو واقع شده و به‌طور رسمی در سال ۱۳۶۴ میلادی ساخته شد. این مسجد دارای معماری بسیار زیبا و فضای تاریخی است.
- مسجد بانیا باشی (Banya Bashi) در صوفیه
این مسجد در پایتخت بلغارستان، صوفیه، قرار دارد و یکی از مهم‌ترین مساجد این کشور است. بانیا باشی در قرن شانزدهم توسط معمار مشهور عثمانی، معمار سنان، ساخته شد. این مسجد همچنان فعال است و یکی از معدود مساجد باقی‌مانده از دوران عثمانی در صوفیه است.
- مسجد تومبول (Tombul Mosque) در شومن
مسجد تومبول بزرگ‌ترین مسجد در بلغارستان و دومین مسجد بزرگ در شبه‌جزیره بالکان است. این مسجد در قرن هجدهم ساخته شده و به دلیل طراحی زیبا و معماری منحصر به فرد آن، یکی از جاذبه‌های گردشگری شومن به شمار می‌رود.
- مسجد کادی سید علی (Kadı Seyfullah Efendi Mosque) در گوتسه دلچف
این مسجد نیز به دوران عثمانی برمی‌گردد و در شهر کوچک گوتسه دلچف واقع شده است. معماری این مسجد ترکیبی از سنت‌های اسلامی و معماری محلی است.
این مساجد از لحاظ تاریخی و فرهنگی اهمیت بسیاری دارند و بخش مهمی از تاریخ و میراث مسلمانان در بلغارستان را به نمایش می‌گذارند.
در بلغارستان، علاوه بر مساجد مشهور ذکر شده، مساجد دیگری نیز وجود دارند که نشان از حضور و تاثیر تمدن اسلامی و امپراتوری عثمانی در این کشور دارند. در ادامه فهرستی از مساجد دیگر که از اهمیت تاریخی و فرهنگی برخوردارند را ارائه می‌دهم:
- مسجد اسماعیل آقا (Ismail Aga Mosque) در گوتسه دلچف
این مسجد در دوره عثمانی در شهر گوتسه دلچف ساخته شده است. اگرچه امروزه این مسجد به دلیل تغییرات فرهنگی و تاریخی، مانند بسیاری از مساجد دیگر در مناطق مختلف بالکان، کاربری اصلی خود را از دست داده است، اما همچنان یکی از بناهای مهم اسلامی این منطقه به شمار می‌رود.
- مسجد عثمان پازوان‌اوغلو (Osman Pazvantoğlu Mosque) در ویدین
این مسجد در شهر ویدین، نزدیک به مرز رومانی، قرار دارد. عثمان پازوان‌اوغلو، یکی از فرماندهان معروف عثمانی، این مسجد را در قرن هجدهم ساخت. مسجد ویدین با گنبدی بدون مناره، یکی از نمادهای مهم دوره عثمانی در این منطقه است.
- مسجد عبدالغنی در پازارجیک
مسجد عبدالغنی یکی دیگر از مساجد عثمانی در بلغارستان است که در شهر پازارجیک قرار دارد. این مسجد با معماری خاص خود از دیگر بناهای تاریخی این شهر متمایز است.
- مسجد مراد بیگ در کوستندیل
این مسجد در شهر کوستندیل و در قرن پانزدهم توسط مراد بیگ، یکی از مقامات عالی‌رتبه عثمانی، ساخته شده است. اگرچه مسجد مراد بیگ به مرور زمان تخریب‌هایی را تجربه کرده، اما همچنان یک بنای تاریخی و فرهنگی ارزشمند در بلغارستان به شمار می‌رود.
- مسجد ینی در هاسکوفو
مسجد ینی در شهر هاسکوفو واقع شده و یکی از قدیمی‌ترین مساجد این منطقه است که در دوره عثمانی ساخته شده است. معماری این مسجد بسیار زیبا و گواهی بر هنر و تمدن اسلامی در این منطقه می‌باشد.
- مسجد کادی در کاکارجیک (Kakarechik)
این مسجد نیز از دیگر آثار به جا مانده از دوران عثمانی در بلغارستان است. اگرچه این بنا در حال حاضر به طور کامل مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، اما همچنان از بناهای تاریخی و نمادهای اسلامی در این کشور محسوب می‌شود.
- مسجد کوچک تکیه (Tekke Mosque) در سلیون
این مسجد در شهر سلیون قرار دارد و به خاطر اندازه کوچکش به مسجد کوچک معروف شده است. این مسجد نیز به دوران عثمانی باز می‌گردد و به عنوان یکی از مکان‌های مذهبی در منطقه شناخته می‌شود.
- مسجد عزت در کاردزالی
مسجد عزت یکی از مساجد فعال در منطقه کاردزالی است که جمعیت قابل توجهی از مسلمانان ترک‌تبار در آنجا زندگی می‌کنند. این مسجد مکانی برای تجمع مسلمانان و انجام مراسم‌های دینی در این منطقه به شمار می‌رود.
- مسجد احمد بیگ در رازیگراد
این مسجد در شهر رازیگراد واقع شده و یکی دیگر از مساجد تاریخی دوران عثمانی است. معماری منحصر به فرد آن بازتاب‌دهنده هنر معماری عثمانی در بالکان است.
این مساجد نه تنها اهمیت مذهبی دارند، بلکه به عنوان آثار تاریخی و معماری، بازتابی از دوران حضور امپراتوری عثمانی در بلغارستان و ارتباط فرهنگی و دینی این کشور با دنیای اسلام هستند. با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی، بسیاری از این مساجد تبدیل به موزه‌ها یا آثار تاریخی شده‌اند، اما همچنان نمادهای مهمی از تاریخ چندفرهنگی بلغارستان به شمار می‌روند.
منابع:
- T. (۱۹۹۳). Islam in the Balkans: Religion and Society between Europe and the Arab World. University of South Carolina Press.
- Sugar, P. F. (۱۹۷۷). Southeastern Europe under Ottoman Rule, ۱۳۵۴-۱۸۰۴. University of Washington Press.
- Kiel, M. (۱۹۹۰). Ottoman Architecture in Albania, ۱۳۸۵-۱۹۱۲. Research Centre for Islamic History, Art and Culture.
- Özkan, S. (۲۰۰۴). Architect Sinan: The Architect of the Ottoman Empire. YKY Publications.
- Bulgarian National Institute for Cultural Monuments.
- UNESCO World Heritage Centre.
- Islamic Heritage in Bulgaria - Islamic Monuments and Mosque
نظر شما