حسن چلبی خوشنویس و عالم برجسته ترکیه ای پس از طی یک دوره بیماری در روز 24 فوریه دار فانی را وداع گفت.

وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه طی پیامی در شبکه اجتماعی ایکس با ابراز تأسف از درگذشت این استاد برجسته، اعلام کرد: به دلیل درگذشت حسن چلبی، رئیس خوشنویسان، بسیار اندوهگین هستیم. از خداوند برای این هنرمندمان طلب رحمت کرده و به خانواده‌اش و جامعه هنری تسلیت می‌گوییم.

همچنین رجب طیب اردوغان به مناسبت درگذشت این هنرمند بزرگ پیام تسلیتی منتشر کرد. اردوغان درگذشت این هنرمند برجسته را به جامعه هنری تسلیت گفت و برای مرحوم حسن چلبی رحمت الهی و برای خانواده و بازماندگان وی تسلی خاطر مسئلت کرد.

وی در پیام خود که از طریق شبکه های اجتماعی منتشر شد، نوشت:

درگذشت حسن چلبی از اساتید بزرگ خوشنویسی که زندگی خود را وقف حکاکی قرآن بر دلها کرد و برنده جایزه بزرگ فرهنگی و هنری ریاست جمهوری شد، بسیار متاثر شدم. رحمت خدا بر مرحوم حسن چلبی، رئیس خوشنویسان. این ضایعه را به خانواده، عزیزان، بستگان و شاگردان وی تسلیت می گویم. مکانش بهشت ​​باشد.»

حسن چلبی کیست؟

حسن چلبی در اوت 1937 در اینجی کوی، منطقه اولتو ارزروم به دنیا آمد. خواندن و نوشتن را با تلاشهای خود آموخت و قرآن را نزد عموی خود و مقدمات علوم اسلامی را در نزد استادان مدارس سنتی فرا گرفت. علاقه او به خوشنویسی از زمانی شروع شد که به نوشته های مسجد روستای خود علاقه مند شد و با تقلید از آنها شروع به نوشتن کرد. در سال 1954 به استانبول نقل مکان کرد و در مدارس اوچ باش و چینی لی دروس عربی و دینی را فرا گرفت.

وی از سال 1956 به عنوان مؤذن و امام جماعت در محله اوسکودار استانبول مشغول به کار شد. پس از کودتای 1960، حشن چلبی استانبول را ترک کرد و به منطقه یوسفلی آرتوین در شمال شرقی ترکیه رفت و به عنوان مؤذن مشغول به کار شد. او در سال 1963 مجددا به استانبول بازگشت و تا زمان بازنشستگی در سال 1987 به عنوان امام جماعت خدمت کرد.

حسن چلبی پس از بازگشت به استانبول به مدت چهار ماه از خوشنویس حلیم اوزیازیجی خطاطی یاد گرفت و در سال 1964 شاگرد حامد آیتاچ خطاط مشهور ترکیه ای شد و این رابطه شاگرد و استادی آنها به مدت 18 سال یعنی تا زمان مرگ حامد ادامه یافت. او در سال 1975 در رشته های خط ثلث و خط نسخ از حامد آیتاچ گواهی استادی دریافت کرد. علاوه بر این، در سال 1981 از استاد کمال باتانای گواهی خط نستعلیق و رقعه را دریافت کرد.

این هنرمند در اواخر سال 1960 کتیبه ای از مصطفی راقم افندی (خطاط معروف دوره عثمانی) را بر دروازه اصلی مسجد عتیق علی پاشا تصحیح کرد و در سال 1974 در جریان تعمیر مسجد سلطان احمد، کتیبه های گنبدهای کناری و اسماع الحسنی را بر گوشه آویزها تصحیح نمود. چلبی در سال 1981 مأموریت یافت تا برای نوشتن کتیبه های بنای سازمان کنفرانس اسلامی به جده عربستان سعودی برود.

اولین نمایشگاه شخصی او در سال 1982 در مرکز پژوهشی تاریخ، هنر و فرهنگ اسلامی (ایرسیکا) برپا شد. در همان سال از سوی دولت عربستان سعودی برای تصحیح نوشته های روضه مطهره دعوت شد، اما به دلیل عدم امکان صدور به موقع مجوزهای لازم، این سفر انجام نشد. در سال 1984 در کوالالامپور و در سال 1985 در امان نمایشگاه برگزار کرد. در سال 1987 مجدداً به عربستان سعودی دعوت شد و به مدت یکسال به مرمت کتیبه های مسجد قبا و مسجد دوقبلتین در مکه پرداخت. او در سال 1992 یک نمایشگاه انفرادی در کوالالامپور برگزار کرد.

حسن چلبی که از سال 1976 به تدریس خوشنویسی مشغول بود، توانست بیش از پنجاه خوشنویس برتر را تربیت کند. او از سال 1992 در مسابقات بین المللی خوشنویسی که توسط ارسیکا برگزار شده بود، عضو هیئت داوران بوده است.

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، هنر خوشنویسی که قبل از آن دچار رکود شده بود، مجددا با تلاشهای حسن چلبی رونق گرفت و در این سالها تعداد زیادی از خوشنویسان ایرانی نیز برای یاد گرفتن هنر خوشنویسی (خط ثلث و نسخ) از محضر وی تلمذ کردند.

نوشته های او بر روی گنبدها، محراب ها، سردرها و دیوارهای بسیاری از مساجد و در مجموعه های ملی و بین المللی یافت می شود. او کتیبه های برخی از مساجد تاریخی ترکیه را مرمت کرده است. گنبد نبشته های مسجد سلطان احمد و گنبد کتیبه مسجد خرقه ی شریف از مهم ترین آثار اوست.

حسن چلبی پس طی یک دوره بیماری، سرانجام در ۲۴ فوریه ۲۰۲۵ در سن ۸۷ سالگی در منطقه کادیکوی استانبول دار فانی را وداع گفت.

خدمات ارزشمند وی به جامعه هنری دنیای اسلام از او شخصیتی برجسته و قابل احترام ساخته بود که در اقصی نقاط دنیای اسلام مورد تکریم بود.

وی اخیرا موفق به دریافت جایزه هنری نجیب فاضل در سال 2024 شد که این جایزه طی مراسمی از سوی رئیس جمهور ترکیه به او اهدا شد.

واحد ترجمه و تحقیق رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی در ترکیه_آنکارا