نوشته: چارلز دیوا
اگرچه تبلیغات رسمی ممکن است چنین القا کند که فستفودها در حال تسخیر سیستمهای غذایی آفریقا هستند، اما شبکههای اجتماعی تصویر متفاوتی ارائه میدهند. این رسانهها نشان میدهند که چگونه دانشمندان آیندهنگر علوم غذایی و فرمولسازان غذاهای بومی آفریقا، بیسروصدا و مؤثر، از محصولات آگرواکولوژیک برای تغییر چشمانداز جهانی غذا بهره میبرند. این جنبش، علاوه بر گسترش برخی از غذاهای بومی به جوامع آفریقایی خارج از قاره، به خلق چندین مدل کسبوکار نوپا در حوزه غذا انجامیده که در بازارهای انبوه آفریقا جایگاه خود را تثبیت کردهاند. این بازارها بهعنوان نقاط تلاقی فرهنگی و اقتصادی، به تحقق اهداف توسعه مشترک و گرامیداشت میراث غذایی کمک میکنند. برای تقویت این دگرگونی خاموش اما مؤثر، آگرواکولوژی به استارتآپهای بیشتری در زمینه فرمولاسیون غذا نیاز دارد تا با پیشرفتهای سمت تولید هماهنگ باشد؛ جایی که محصولات خام آگرواکولوژیک برای رقابت با کالاهای وارداتی تولید میشوند.
روزگاری صبحانهی معمول در آفریقا فقط با نان گندم تعریف میشد و مصرف سیبزمینی شیرین در ملاء عام عجیب یا حتی مایه تمسخر بود. اما اکنون، یک صبحانهی متداول آفریقایی ممکن است ترکیبی از آووکادو، سیبزمینی شیرین، آجیل بامبارا، برنج بومی، tsvubvu، umviyo، کدو تنبل و دیگر غذاهای فصلی باشد. این تنوع غذایی، که از اصول آگرواکولوژی الهام گرفته و از طریق جشنوارههای غذایی گسترش یافته، اکنون به منوهای خانگی نیز راه یافته است. بسیاری از مردم که مشتاق فاصله گرفتن از رژیمهای غربیاند، با مصرف غذاهای بومی به میراث فرهنگی و اجداد خود ادای احترام میکنند. بهلطف آگرواکولوژی آفریقایی، که الهامبخش توانمندیهای نوآورانه در فرمولاسیون غذا شده است، دیگر تهیهی ترکیبات جدید غذایی محدود به آشپزهای حرفهای نیست. مادران شهری جوان، که تلاش میکنند فرزندان خود را از وسوسهی فستفود دور نگه دارند، نیز وارد این عرصه شدهاند. گرچه ممکن است این روند آنها را به دانشمندان موشک تبدیل نکند، اما در حال مردمیسازی اصول اساسی علم غذا است؛ به گونهای که مزیتی رقابتی برای تولیدات مبتنی بر آگرواکولوژی ایجاد میکند. با حمایت سیاستگذاران و نهادهای توسعه، این تلاشها میتوانند جرقهی انقلاب جدیدی در صنعت غذا و ایجاد مشاغل جدید بر پایه منابع بومی باشند.
حمایت از دانشمندان علوم غذایی و تولیدکنندگان بومی
افزایش آگاهی نسبت به اهمیت سلامت و تغذیه باعث شده است که بسیاری از مصرفکنندگان آفریقایی در الگوهای غذایی خود تجدید نظر کنند. فرمولاسیونهای نوین غذاهای خانگی، سبک زندگی و رژیمهای غذایی را متحول کردهاند. شهرنشینانی که با رژیمهای غذایی غربی بزرگ شدهاند، اکنون به لطف بازارهای گستردهای که غذاهای محلی متنوع را ارائه میدهند، بهویژه از طریق تقویت زنجیرههای ارزش بومی، مجذوب غذاهای سنتی شدهاند. آگرواکولوژی همچنین این زنجیرههای ارزش بومی را اصلاح و بستهبندی میکند؛ زنجیرههایی که سالها بدون حمایت جدی دولتها یا نهادهای توسعه، در بخش غیررسمی اقتصاد رشد کردهاند. این روند، صنعت غذاهای بومی را از سطح جشنوارهها به فضای خانهها، رستورانها و هتلها گسترش داده است. در آیندهای نزدیک، انتظار میرود که غذاهای بومی به عناصر اصلی مراسم ملی مانند جشنهای استقلال تبدیل شوند—تا نشان دهند که استقلال غذایی، بنیان استقلال سیاسی است. چنین مناسبتهایی نباید با فستفودها تعریف شوند، بلکه باید با غذاهایی بومی مشخص شوند که از جامعه یا منطقهی میزبان جشنها ریشه گرفتهاند. در هر جامعه آفریقایی، مادربزرگها هنوز گنجینههایی از دانش محلی در فرمولاسیون غذا دارند—دانشی که در زمانهی نوسانات اقلیمی و بیماریهای مرتبط با غذا، بیش از پیش حیاتی است.
جذب جوانان به سیستمهای غذایی
کشورهایی که آگرواکولوژی را با بازارهای بومی گسترده پیوند میزنند، توانستهاند جوانان بیشتری را وارد سیستمهای غذایی کنند. فرمولاسیون غذا، حرفهای جذابتر از کشاورزی سنتی بهشمار میآید که همچنان با سختیهای زیاد و بازدهی کم شناخته میشود. حضور جوانان در این اکوسیستم، پایداری و انعطافپذیری سیستمهای غذایی را افزایش میدهد—البته بهشرط آنکه دولتها از روشهای بومی تولید غذا حمایت کنند و آنها را در قالب صنعتی پایدار با استانداردهای روشن و هدفمند توسعه دهند. فرمولاسیون غذا و توسعهی محصول میتواند به نوآوریهایی با ارزش میلیاردها دلار منجر شود و در عین حال ضایعات غذایی را کاهش دهد. با کاهش تدریجی هزینههای تولید غذاهای آگرواکولوژیک، شرکتهای بیشتری در حوزه غذا و نوشیدنی ظهور خواهند کرد که مواد خام را در لحظه به محصولات متنوعی برای میلیونها مصرفکننده تبدیل میکنند. طعمهای جدید، جایگزینهای غذایی خلاقانه، و نوشیدنیهای مبتنی بر محصولات بومی، بیسروصدا در حال نفوذ به سفرههای مردم آفریقا هستند.
نظر شما