تاریخ و فرهنگ در میان فاجعه: نگاهی به سرزمین ترپارکر
"در میان رنج و مشقت، این منطقه میراث فرهنگی و مذهبی غنیای را در خود جای داده است".
ترپارکر، منطقهای وسیع با مساحت بیش از ۲۰,۰۰۰ کیلومتر مربع در ایالت سند، پاکستان، سرزمینی با تضادهای شدید است. این منطقه دارای میراث فرهنگی و تاریخی بینظیری است، اما در عین حال با فقر شدید و مشکلات انسانی گستردهای نیز دستوپنجه نرم میکند. با جمعیتی حدود ۱.۸ میلیون نفر (حدودا ۵۴% هندو)، ساکنان این سرزمین با چالشهای بزرگی مواجه هستند، اما همچنان موفق به حفظ سنتهایی شدهاند که ریشه در قرنها تاریخ، مقاومت و معنویت دارد.
امرار معاش و مشکلات معیشتی
اقتصاد ترپارکر عمدتاً بر دامداری متکی است، به طوری که در این منطقه حدود ۴.۶ میلیون رأس دام شامل الاغ، شتر، بز، گاو، گوسفند و قاطر وجود دارد. این دامها علاوه بر تأمین شیر برای مصرف محلی، در بازارهای منطقهای به فروش میرسند. اما علیرغم وابستگی شدید این منطقه به دامداری، تنها ۱۲ دامپزشک در کل منطقه برای ارائه خدمات درمانی به این تعداد حیوان وجود دارد.
خشکسالیهای مکرر، بقا را برای ساکنان این منطقه دشوارتر کرده است و منجر به سوءتغذیه، شیوع بیماری و مشکلات اقتصادی شده است. در سال ۲۰۱۴، بیش از ۳۰۰,۰۰۰ رأس دام به دلیل بیماریهای ناشی از خشکسالی تلف شدند، که این امر معیشت مردم را به شدت تحت تأثیر قرار داد. کمبود آب نیز یکی دیگر از مشکلات جدی این منطقه است، بهگونهای که زنان و کودکان مجبورند روزانه چندین بار مسیرهای طولانی را برای آوردن آب طی کنند. قاطرها، به دلیل قدرت بدنی بالا، برای کشیدن آب از چاهها مورد استفاده قرار میگیرند، کاری طاقتفرسا که در زیر آفتاب سوزان کویر بارها و بارها تکرار میشود.
منطقهای گرفتار در بحران
ترپارکر شاهد مرگومیر فاجعهبار کودکان بوده است، بهطوری که از سال ۲۰۱۱ تاکنون حدود ۲,۰۰۰ کودک زیر پنج سال بر اثر سوءتغذیه، بیماری و کمبود خدمات بهداشتی جان خود را از دست دادهاند. نرخ بالای بیسوادی، کمبود آب آشامیدنی سالم، بیکاری و افزایش جمعیت، این منطقه را در چرخهای از مشکلات گرفتار کرده است.
حدود ۸۰ درصد از ترپارکر مناطق روستایی است که بسیاری از آنها با خودرو قابل دسترسی نیستند. مردم در خانههای سنتی چونرا (کلبههای گلی با سقفهای کاهگلی) زندگی میکنند که پناهگاهی ضعیف در برابر شرایط آبوهوایی شدید است. بسیاری از روستاهای این منطقه، ۲۳۰۰ روستای ثبتشده و تقریباً ۲۰۰۰ روستای ثبتنشده، از برق محروم هستند.
زندگی دشوار زنان در ترپارکر
زنان در این منطقه از سختترین شرایط زندگی در پاکستان رنج میبرند. لباسهای رنگارنگ و دستبندهایی که تا شانههایشان میرسد (نشانهای از تأهل)، تصویری زیبا از آنان به نمایش میگذارد، اما واقعیت زندگیشان با مشکلات بسیاری همراه است. سوءتغذیه، ازدواج زودهنگام، بارداری در سنین نوجوانی و کارهای سنگین روزانه در کنار مراقبت از خانواده، فشار زیادی بر سلامت و رفاه آنان وارد میکند.
آموزش و آیندهای نامعلوم
ترپارکر بیش از ۵۰۰,۰۰۰ کودک دارد، اما فقط ۱۶۵,۰۰۰ نفر از آنها در مدارس ثبتنام شدهاند. نرخ سواد در این منطقه کمتر از ۲۰ درصد است و بسیاری از کودکان به جای تحصیل، به دامداری مشغولاند یا همراه مادرانشان برای آوردن آب راهی سفرهای روزانه میشوند. نبود آموزش، چشمانداز آینده نسلهای بعدی را تیره و تار کرده است.
صنایعدستی و اقتصاد محلی
با وجود مشکلات اقتصادی، ترپارکر به صنایعدستی و منسوجات محلی خود شهرت دارد. در مراکز شهری، مغازهها مملو از لباسها و قالیهای دستبافت محلی هستند که علاوه بر فروش داخلی، به سایر نقاط پاکستان و حتی به خارج از کشور صادر میشوند. با این حال، بافندگان و صنعتگران تنها بخش کوچکی از سود فروش را دریافت میکنند، در حالی که واسطهها و تاجران بیشترین سهم را از آن خود میکنند.
یکی از هنرهای منحصربهفرد، اما در حال فراموشی، در این منطقه گلکاری (حکاکی روی موی شتر) است که توسط برخی ساکنان محلی انجام میشود. این هنرمندان در کنار کارهای دستی خود، از فروش شیر شتر نیز امرار معاش میکنند.
اهمیت مذهبی و تاریخی ترپارکر
ترپارکر علاوه بر فرهنگ غنی، یکی از مهمترین مناطق تاریخی و مذهبی پاکستان محسوب میشود. رشتهکوههای کارونجهار، که از سنگهای گرانیتی تشکیل شده است، در نزدیکی ناگرپارکر در مرز پاکستان و هند قرار دارد. این کوهها میزبان معابد و اماکن مقدسی هستند که زائران و گردشگران را به خود جذب میکنند.
در ارتفاعات این کوهها، معبدی قرار دارد که مردم در آن برای باران دعا میکنند. در زمان جشن شیوا و جشن موسمی، این مکان به یک بازار شلوغ تبدیل میشود.
حدود سه کیلومتر دورتر از مرز هند، معبد رامدو پیر قرار دارد که قدمتی ۴۶۰ ساله دارد. کانجی، نگهبان معبد، میگوید که خانوادهاش برای نسلها از این معبد مراقبت کردهاند و بارها به هند سفر کردهاند، اما همیشه به پاکستان بازگشتهاند، زیرا "ما آنجا را دوست نداریم، همیشه به خانه برمیگردیم."
یکی دیگر از بناهای تاریخی، مسجد بودهسر است که در سال ۱۵۰۵ میلادی به سبک معماری هندو و جین ساخته شده است. در کنار این مسجد، سد بودهسر قرار دارد که برای جمعآوری آب باران و آبیاری زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
در میان بیابانهای وسیع، معبد گوری قرار دارد که یکی از معابد جینی است. تاریخ دقیق ساخت این معبد مشخص نیست، اما امروزه بهطور کامل متروک شده و دیوارها و گنبدهای آن در حال فروپاشی است.
افسانهها و میراث فرهنگی
ترپارکر در افسانههای سند جایگاه ویژهای دارد. یکی از مشهورترین داستانها به "چاه ماروی" مرتبط است. بر اساس این افسانه، ماروی، دختری از اهالی ترپارکر، در همین مکان توسط پادشاه عمر ربوده شد. اما برخلاف داستانهای سنتی، او هرگز تسلیم نشد و در مقابل ثروت و تجملات پادشاه مقاومت کرد. امروزه این چاه نمادی از استقامت و عشق به سرزمین مادری است و در یک مجموعه محافظتشده نگهداری میشود که سایر آثار فرهنگی محلی نیز در آن به نمایش گذاشته شدهاند.
ترپارکر: سرزمینی با زیبایی و رنجهای بیپایان
ترپارکر منطقهای است که در آن معبدهای باستانی و آثار معماری باشکوه، شاهد شکوه گذشتهاند، در حالی که فقر و محرومیت، واقعیت تلخ امروز را رقم زدهاند.
این منطقه علیرغم تاریخ پرشکوه، فرهنگ غنی و هنرهای دستی ارزشمند، همچنان در سایه فراموشی و بیتوجهی قرار دارد. اما مردم آن با وجود تمام مشکلات، به حفظ سنتها و ارزشهای خود ادامه میدهند.
برای نجات این سرزمین، باید به مشکلات آن رسیدگی شود—ایجاد فرصتهای اقتصادی، بهبود نظام آموزشی و فراهم کردن خدمات بهداشتی. تنها در این صورت است که آیندهای روشن برای ترپارکر ممکن خواهد شد.
https://www.aljazeera.com/gallery/2017/1/2/tharparkar-the-history-and-culture-amid-catastrophe
نظر شما