تقسیم هند در سال ۱۹۴۷ یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ جنوب آسیاست. گرچه این رویداد توسط فیلم‌سازان بی‌شماری روایت شده، اما نویسنده و کارگردان دانیال ک. افضل با تغییر زاویه دید، این بار داستان را از نگاه فاطمه جناح بازگو می‌کند.
از سال ۲۰۲۲ خبرهایی درباره‌ی این مجموعه شنیده می‌شد و اکنون تولید آن به پایان رسیده است. با حضور بازیگران نام‌آشنا چون عثمان مختار، سرمد خوصت، کبریٰ خان، منظر صهبایی، ثمینه احمد و آمنه الیاس، روشن است که مردم مشتاق انتشار این مجموعه هستند.
در گفت‌وگویی اختصاصی با امیجیز، دانیال افضل و عثمان مختار، که نقش علامه اقبال را بازی می‌کند، درباره‌ی این مجموعه سخن گفتند.
دانیال ک. افضل : نویسنده و کارگردان
س. حالا که تولید به پایان رسیده، آیا تاریخ اکران مجموعه مشخص شده؟
ما در حال بررسی سه تاریخ هستیم که برایمان معنا دارد: ۳۱ ژوئیه (سالروز تولد فاطمه جناح)، ۹ ژوئیه (سالروز درگذشت او)، و البته ۲۵ دسامبر (زادروز قائد اعظم).
پیش از نهایی‌کردن تاریخ، تمرکز ما بر یافتن شریک توزیع مناسب است. این پروژه به‌طور مستقیم با "روح پاکستان" سخن می‌گوید و می‌خواهیم خانه‌ای برای آن بیابیم که با مردم این سرزمین هم‌نوا باشد.
ما بر یک چیز تاکید داریم: نخست باید در پاکستان منتشر شود. ما بارها دیده‌ایم که داستان‌ها ابتدا در خارج کشور اعتبار می‌گیرند و بعد در خانه. اما این یکی متعلق به همین مردم است. ما معتقدیم پیش از استقبال بین‌المللی، باید آن را در دل این سرزمین ریشه‌دار کنیم.
ساخت این مجموعه سه سال زمان برد. ساخت صحنه‌های تاریخی در پاکستان آسان نیست. ما در ۹۲ مکان استعماری فیلم‌برداری کردیم که بسیاری از آن‌ها حتی به عموم مردم باز نیستند، چه برسد به گروه‌های تولید. همین چالش لجستیکی و خلاقانه، این پروژه را خاص کرده است.
اکنون که تولید به پایان رسیده، تمرکز کامل ما بر تدوین و طراحی صداست. گرچه به اندازه‌ی فیلم‌برداری طول نمی‌کشد، اما خود یک میدان تازه است که با همان دقت قبلی دنبال می‌کنیم.
س. چقدر برایتان مهم است که این داستان را درست روایت کنید؟
برای من، درست روایت‌کردن این داستان فقط اهمیت ندارد، بلکه مسئله‌ای عمیقاً شخصی است. این‌ها شخصیت‌های خیالی نیستند. آدم‌های واقعی بودند که بنیان کشور ما را شکل دادند.
فاطمه جناح، علامه اقبال، قائد اعظم — آن‌ها زیستند، جنگیدند، و فداکاری‌هایی کردند که ما هنوز از آن بهره‌مندیم. با این حال، روایت آن‌ها یا نادیده گرفته شده یا به خلاصه‌های درسی تقلیل یافته است.
وظیفه‌ی ما رمانتیزه‌کردن نبود، بلکه انسان‌نمایی بود. ما با مسئولیتی عظیم به آن نزدیک شدیم. با مورخان گفت‌وگو کردیم، آرشیوها را بررسی کردیم، سخنرانی‌ها را مطالعه کردیم و مهم‌تر از همه، به حقیقت‌های احساسی پشت سرفصل‌ها توجه کردیم.
بخش زیادی از زندگی فاطمه جناح هنوز ناشناخته است — دوران کودکی، تاثیر خواهر و برادران بزرگ‌تر، و پیوند عمیق و پدر-دختری‌اش با قائد اعظم.
جنبه‌هایی از زندگی شخصی‌اش نیز هست که تاریخ آن را پنهان کرده، از جمله علاقه‌ی عاشقانه‌ی برخی مردان که گاه آن را پذیرفت و گاه نادیده گرفت.
و همچنین رتن‌بای پتی، همسر جناح، که من معتقدم باید به عنوان یکی از بنیان‌گذاران واقعی پاکستان شناخته شود. نقش او در سفر عاطفی و ایدئولوژیک جناح بسیار مهم بود.
ما همچنین خواستیم بافت کلی آن دوره را نشان دهیم — جوانانی که در ۱۵ سالگی وارد کار شدند و در ۲۰ سالگی با چین و چروک‌هایی مواجه بودند نه از کهولت، بلکه از سختی‌های زندگی. این یادآوری است که شخصیت‌های تاریخی ما انسان‌هایی واقعی با مسئولیت‌های سنگین و پیچیدگی‌های شخصی بودند.
عثمان مختار: نقش علامه اقبال
س. نقش بزرگی را بر عهده گرفتید. بازی در نقش اقبال چگونه بود؟
بی‌نهایت ترسناک بود. تصور کنید نقش علامه اقبال به شما پیشنهاد شود! چنین فرصتی هر روز پیش نمی‌آید. فقط یک نقش نبود، بلکه مسئولیتی عظیم بود.
س. چقدر مهم است که داستان‌ها را از زاویه‌ی شخصیت‌هایی روایت کنیم که اهمیت دارند اما چندان دیده نشده‌اند؟
من همیشه به بازی در نقش‌های خاص علاقه داشتم، حتی در تئاتر. بازی در نقش اقبال هم هیجان‌انگیز و هم ترسناک بود، خصوصاً به‌خاطر کمبود منابع برای شناخت شخصیت او.
هیچ ضبط صوتی از اقبال در دست نیست، پس نمی‌توانستم به لحن صحبتش تکیه کنم. اما تماشای ویدئوهای نوه‌هایش، منیب اقبال و یوسف صلاح‌الدین، به من کمک کرد تا با لهجه و رفتار خانوادگی‌شان آشنا شوم.
می‌دانستم که اهل سیالکوت است و لهجه‌ی پنجابی دارد، بنابراین سعی کردم بر آن تکیه کنم. در پایان، فقط امیدوارم مردم از دیدنش لذت ببرند و به مردی که پشت فلسفه بود، نزدیک‌تر شوند.
آنچه تا کنون می‌دانیم
این مجموعه درباره‌ی زندگی فاطمه جناح است و در سه فصل روایت می‌شود. فصل اول شامل دو جلد و ده قسمت است، و از سال ۱۹۱۰ آغاز می‌شود — زمانی که محمدعلی جناح اولین کرسی مسلمانان در بمبئی را برنده شد.
جنگ جهانی اول، پیمان لکهنو، رابطه‌ی جناح با همسر آینده‌اش رتن‌بای پتی، و رابطه‌ی پرتنش فاطمه جناح با خواهر شوهر آینده‌اش نیز پوشش داده می‌شود.
سندس فرحان نقش فاطمه جناح را در فصل اول بازی می‌کند. نقش او در فصل سوم را سمیعه ممتاز بر عهده خواهد داشت، اما بازیگر فصل دوم هنوز معرفی نشده چون قرارداد او هنوز امضا نشده است.
نظر شما