سردی روابط دستگاه های رسمی فرانسه و شورای فرانسوی آئین اسلام

          چندی است که رابطه بین دستگاه های رسمی فرانسه و "شورای فرانسوی آیین اسلام" (CFCM) رو به سردی گذاشته است. در همین راستا در مراسم افطاری رسمی امسال که طبق روال هر سال این شورا برگزار می کرد و در آن مقامات رسمی دولت نیز دعوت می شدند، هیچ نماینده ای از دولت شرکت نداشت.

          روزنامه لاکروآ که به این موضوع توجه کرده در مقاله ای در  همین خصوص می نویسد: برای نخستین بار از زمان تاسیس شورای فرانسوی آیین اسلام تا کنون هیچ مقامی از هیئت دولت فرانسه در مراسم رسمی افطار که ۲۸ مه برگزار شد، حضور نیافت.

          این روزنامه همین اتفاق را نشانه سردی مناسبات این شورا با دولت معرفی کرده و می نویسد: نبود حتی وزیر کشور و ادیان فرانسه، یک وزیر مشاور یا حتی یک استاندار بسیار معنا دار می باشد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۷ "امانوئل ماکرون"، که تازه به ریاست جمهوری انتخاب شده بود، و  در سال ۲۰۱۸ "ادوارد فیلیپ"، نخست وزیر در این مهمانی سالانه شرکت کردند.

از این ها بدتر این که "کریستف کاستانر"، وزیر کشور و ادیان فرانسه به جای حضور در این مهمانی دعوت "عبدا.. نبوی"، رئیس منطقه ای این شورا در آلزاس را که ساز جداگانه ای از مرکز می نوازد پذیرفت و در مهمانی افطار وی حاضر شد. همین امر بیش از پیش مسئولان "شورای فرانسوی آیین اسلام "(CFCM) را عصبانی کرده است.

          نبوی که قبلا از مسئولان اتحادیه سازمان های اسلامی فرانسه (CFCM) بوده امروز در جدالی آشکار با مسئولان شورای یاد شده در پاریس می باشد. وی نیز برای سازمان دهی اسلام در فرانسه ایده هایی را مطرح کرده است که نظرات شخصی وی می باشد. از همین رو شورای فرانسوی آیین اسلام در ابتدای سال میلادی با اعتراض به وی برخی اختیارات منطقه ای او را کاهش داد. از آن زمان نبوی در صدد یافتن و تشکیل اتحادهای پنهان علیه مسئولان شورا در مرکز می باشد. برگزاری مراسم افطاری از سوی وی نیز یکی از همین تلاش ها می باشد. اما حضور وزیر کشور فرانسه در مراسم افطاری وی نشان داد که از حمایت هایی در دولت نیز برخوردار است.

          از همین رو برخی جریانات داخلی شورا نیز با تشخیص موقعیت بی میل به حمایت از او نیستند. در این میان "محمد موسوی"، رئیس سابق شورای فرانسوی آیین اسلام، کنسول مراکش در استراسبورگ، همچنین رئیس اتحادیه مساجد فرانسه که بیش تر در اختیار مراکشی ها می باشد، به طور ضمنی حمایت خود را از وی اعلام کردند.

          محمد موسوی در صحبتی با خبرنگاران در این مورد اعلام داشت: سفر وزیر کشور فرانسه به آلزاس برای حضور در این مراسم افطاری علامت بسیار روشن و قوی در خصوص حمایت از طرح سازمان دهی اسلام در این منطقه می باشد. اتفاقا همین اتحادیه مساجد فرانسه همان تشکلی بود که در سال ۲۰۱۸ از طرح سازمان دهی اسلامی در فرانسه که از سوی دولت ارائه شده بود، حمایت کرد.        

  موسوی در صحبت های خود با خبرنگاران گفت: اسلام دینی است که با مردم سر و کار دارد و شورای فرانسوی آیین اسلام امروز قادر به پاسخگویی به انتظارات مسلمانان فرانسه نمی باشد. وی با حمایت از ابتکارات عبدا.. نبوی از زمان حضورش در آلزاس در سال ۲۰۱۶ تا کنون گفت: از زمان حضور نبوی منطقه آلزاس در ابعاد مختلفی به یک منطقه پیش رو مبدل گشته است.

          نبوی نیز در صحبت هایی که در حضور وزیر کشور ایراد کرد به موضوعات مختلفی از جمله برابری زنان و مردان اشاره داشت و گفت: آن عده ای که فکر می کنند که زنان با مردان برابر نیستند مردان کاملی نمی باشند. امروز حضور اسلامی تکثرگرا برخاسته از نوآوری اعراب، ترک ها و سکنه قفقاز در اروپا یک ضرورت است. در این مهمانی افطار علاوه بر وزیر کشور، شهردار استراسبورگ، روسای محلی سایر ادیان مسیحی، بودایی و یهودی نیز حضور داشتند.

          "کریستف کاستانر"، وزیر کشور نیز در اظهاراتی کوتاه گفت: من بسیار خوشحال هستم که در این مهمانی افطاری در استراسبورگ حضور دارم و از این که مسلمانان و نهادهای اسلامی این منطقه تلاش می کنند تا اسلامی مبتنی بر احترام به سنت های خود و رعایت قوانین جمهوری فرانسه را ارائه دهند، خرسندم.

          "کریستف کاستانر"،  اضافه کرد: هدف دولت سازمان دهی اسلام در فرانسه توسط خود نیست. قانون ۱۹۰۵ (در مورد لائیسیته) زیر بنای اصول لائیک در کشور است. توافق concordat در استراسبورگ را نمی توان برای سایر ادیان یا منطقه دیگری جز استراسبورک اعمال نمود. (concordat در واقع سندی است که بین پاپ رهبر کاتولیک‌های جهان و دولت وقت فرانسه منعقد شده و هدف آن حفظ منافع کلیسای کاتولیک رم در فرانسه بوده است.-م)

          این اظهارات در شرایطی صورت می گیرد که بسیاری از جریان های اسلامی حاضر در این مراسم انتظار داشتند که دولتمردان فرانسوی نسبت به برخورد با تشکل های اسلامی نیز از مدل موجود برای مسیحیت در استراسبورگ استفاده شود.

          با این حال وزیر کشور فرانسه در صحبت های خود اظهار داشت: من امیدوارم که روابط سرشار از اعتمادی که در این منطقه در حال شکل گیری است بتواند به مدلی برای سایر مناطق فرانسه مبدل گردد. اسلام در فرانسه می تواند خود به سازمان دهی مناسب دست یابد. دولت قصد ندارد در این موضوع دخالتی داشته باشد. ... این امر برای مسلمانان و جمهوری فرانسه اهمیت دارد. نه فقط در پاریس، در همه جای فرانسه اسلام در حال سازمان دهی شدن است. در استراسبورگ شورای منطقه ای آیین اسلام (CRCM) یک نمونه، یک آزمایشگاه ایده برای آینده اسلام در فرانسه است و دارای روابطی حاکی از اعتماد و اطمینان با تشکیلات دولتی در محل، در پیشگیری از افراط گری، دیالوگ بین تمام بازیگران در عرصه میدانی، شکل دهی شورای ائمه و نیروهای مذهبی مورد نیاز در آلزاس می باشد. شما هر اقدام سازنده ای را که مبتنی بر ترکیبی از روش های پراگماتیک و گفت و گوی سازنده است ادامه دهید.

          هفته نامه لوپوئن در مقاله ای به واکنش های صورت گرفته به حضور وزیر کشور فرانسه در افطاری شورای منطقه ای آیین اسلام و اظهارات وی پرداخته و مقاله ای با عنوان این که کریستف کاستانر (وزیر کشور فرانسه) شورای فرانسوی آیین اسلام را به خاک سپرد، منتشر ساخته است.

          در این مقاله ضمن انعکاس مطالب فوق به واکنش برخی رهبران اسلامی تشکل های ترک نظیر Ditib و Milli Görüs که اخیرا حوزه نفوذ آن ها در جامعه اسلامی در حال گسترش است، پرداخته و می نویسد: این دو تشکل در اظهارات کاستانر نوعی دخالت یک کشور خارجی در امور دینی می بینند که نتیجه آن می تواند تبدیل شدن اماکن مذهبی به مکان های سیاسی باشد. خطر دیگر این اظهارات آن است که اقلیتی ناچیز بتوانند به اعتبار این حمایت ها خود را به عنوان نمایندگان مسلمانان فرانسه معرفی کنند.

          این دو تشکل اسلامی ترک همچنین از این که وزیر کشور فرانسه در صحبت های خود از طرح تاسیس دانشکده تربیت ائمه پیشنهادی انجمن Ditib در استراسبورگ حمایت نکرد، ناخشنودند خصوصا این که به اعتقاد آن ها در این خصوص توافقی بین ترکیه و فرانسه امضا شده است. در سال های اخیر اتهامات زیادی علیه این انجمن شنیده می شود از جمله این که انجمن فوق در اصل ابزار نفوذ حزب حاکم ترکیه و "رجب طیب اردوغان"، رئیس جمهوری این کشور در بین جامعه ترک زبان فرانسه می باشد.

          "حکیم القروی"، مولف گزارشی در مورد اسلام که در سپتامبر گذشته تسلیم "امانوئل ماکرون"، رئیس جمهوری فرانسه کرد، از اقدام کاستانر و حضورش در جمع مسلمانان استراسبورگ ابراز خرسندی کرد. وی این اقدام وزیر کشور را حرکتی آشکار در حمایت از عبدا.. نبوی به ویژه پس از طرد شدن از سوی شورای فرانسوی آیین اسلام (CFCM) دانست.

          به نوشته لوپوئن حتی برگزاری مراسم افطار در استراسبورگ در شکل کلی نیز متفاوت بود و افطار بدون برگزاری مراسم نماز صورت گرفت. این به معنای نوعی اهمیت دادن به شیوه مغربی ها که ظاهرا بازتر می باشد، تفسیر می شود و عبدا .. نبوی نیز می کوشد با همین روش اعتباری در سطح ملی برای خود فراهم آورد.

"کریستف کاستانر"، وزیر کشور فرانسه با قبول دعوت افطار "عبدا. نبوی"، رئیس منطقه ای شورای یاد شده در منطقه حساس آلزاس، در جلسه افطار مسلمانان این منطقه حاضر شد اما این جلسه را به نشستی سیاسی مبدل کرد.

تهیه وتنظیم: رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در فرانسه

پاریس، خرداد ماه ۹۸