امسال این جشنواره برای دومین بار به پیشنهاد گرمان زاخاریایف رئیس بنیاد یهودیان «کوهستان» برگزار می­شود. وی در زاده و بزرگ شده منطقه کراسنایا اسلابودا در شمال آذربایجان است که منطقه یهودیان کوهستان به شمار می­رود. گرمان زاخاریایف از طرفداران سرسخت حفظ زبان مادری است که تلاش­های بسیاری برای آموزش و توسعه آن انجام می­دهد.

شرکت­کنندگان در این جشنواره عمدتا سیاستمداران، فعالان اجتماعی، دانشمندان و اساتید دانشگاه­ها هستند. برل لازار راوین ارشد روسیه، یوری کانِر رئیس کنگره یهودیان روسیه، ایگور بارینوف رئیس آژانس فدرال در امور اقوام، یوگنی یرِمین رئیس دپارتمان همکاری با سازمان‌های دینی وابسته به اداره سیاست­های داخلی دفتر ریاست جمهوری، ویتالی سوچکوف مدیر دپارتمان سیاست اقوام و روابط بین مناطق، سوتلانا نوژدینا مدیر اجرایی بنیاد حفظ زبان­های قومی فدراسیون روسیه و همچنین پژوهشگران زبانشناس و تدوین و تالیف کنندگان کتب آموزشی و کمک آموزشی، اساتید دانشگاه­ها، مدرسین ادبیات و نمایندگان نسل جوان که به فراگیری زبان علاقه دارند، افراد بلندپروازی که به میراث فرهنگی نیاکان خود بی­توجه نیستند، همگی در این برنامه حضور پیدا می­کنند.

شرکت کنندگان و تماشاچیان جشنواره آنلاین می­توانند سخنرانی­ها را به زبان مادری گوش کرده و به قطعه­هایی از آثار ادبی جدید و کلاسیک به همان زبان گوش فرادهند.

علاوه بر این­، شرکت کنندگان درباره وضعیت امروز زبان جوئوری به بحث و تبادل نظر نشسته، روند توسعه برنامه بلندمدت بنیاد برای حفظ و آموزش آن را ارزیابی می­کنند. در چارچوب این برنامه، زبان جوئوری در محافل یهودیان مسکو، استان مسکو و شهرهای قفقاز آموزش داده می­شود.

همچنین، با همکاری بنیاد مذکور، واژه­نامه، کتاب آموزشی و کتاب­های روش تدریس برای سنین مختلف تدوین و منتشر شده، نرم­افزارهای متعددی برای نصب روی گوشی­های تلفن همراه و همچنین مترجم آنلاین و مجموعه آثار الکترونیکی و صوتی به زبان جوئوری طراحی شده است.

در این جشنواره، توجه ویژه به سال تحصیلی در دانشگاه دولتی کاسیگین و برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد در رشته «زبان و فرهنگ دیاسپورای یهود» معطوف شد. در حال حاضر ۵ دانشجو مشغول تحصیل در این رشته هستند و علاوه بر زبان جوئوری، تاریخ و فرهنگ اقوام یهود کوهستانی را مطالعه می­کنند. برای اولین بار در دنیا، زبان جوئوری به عنوان یک رشته تحصیلی در دانشگاه پذیرفته شده است که همین موضوع نیز به بحث و بررسی گذاشته می­شود.

لازم به توضیح است که زبان جوئوری یکی از زبان­های اقوام یهود کوهستانی بوده و به زیرشاخه غربی گروه زبان­های ایرانی از خانواده زبان­های هندواروپایی تعلق دارد. این زبان از ریشه زبان پارسی و در معرض انقراض است. یهودیان آذربایجان، داغستان و کاباردین- بالکار از زمان­های گذشته به این زبان صحبت می­کردند. امروز سخنوران این زبان در تمام قاره­ها و کشورهای دنیا ساکن هستند.

به گفته رئیس بنیاد، در گذشته این زبان سخنوران بسیار داشت، اما به دلیل مهاجرت‌های متعدد و نقل مکان آنها به شهرهای بزرگ، زبان رو به انقراض گذاشت. یونسکو نیز زبان جهوری را در فهرست «اطلس زبان­های» در حال انقراض قرار داده است.

در حال حاضر تعداد سخنوران این زبان به ۱۲۰ تا ۱۵۰ نفر در اسرائیل می­رسد. علاوه بر این‌ها تعدادی نیز در مسکو، سنت­پترزبورگ، آلمان، اتریش، امریکا و کانادا ساکن هستند.