به گزارش خبرگزاری "report.az" مورخ 16 مرداد 1402، اخیراً نزدیکی در روابط بلاروس و ایران احساس شده است. ویکتور خرنین وزیر دفاع بلاروس از 31 ژوئیه تا اول آگوست یک سفر رسمی به تهران داشت. در چارچوب این سفر موضوعاتی چون گسترش همکاری ها در حوزه صنایع دفاعی دو کشور و همچنین برگزاری رزمایش مشترک نظامی بین دو کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت. واضح است که بلاروس حامی اصلی روسیه است که در جنگ روسیه و اوکراین منزوی شده و با تحریم های بین المللی مواجه است. علاوه بر بلاروس، همسایه ما ایران که با تحریم های جدی مواجه است نیز علاقمند به همکاری با روسیه است. اکنون بلاروس و ایران که از تقویت روسیه حمایت می کنند، از همکاری نظامی صحبت می کنند. بر کسی پوشیده نیست که اخیرا تنش در روابط ایران و آذربایجان وجود داشته است. در این زمینه روابط ایران با ارمنستان روز به روز تقویت می شود. بنابراین همکاری ایران با بلاروس در صنایع دفاعی این نگرانی را ایجاد می کند که همسایه جنوبی ما که به ارمنستان تسلیحات می کند، ممکن است وضعیت خطرناکی را در منطقه ایجاد کند.

آراز اصلانلی، رئیس مرکز روابط بین الملل و تحقیقات استراتژیک قفقاز گفت: ایران و بلاروس تا حدی از نظام جهانی منزوی هستند. هر دو به خصوص با کشورهای غربی مشکل دارند. از این منظر ایجاد رابطه جدید در روابط بین الملل یا تقویت روابط موجود برای آنها مهم است.

مواضع این دو کشور در جهان بین الملل اهمیت روابط دوجانبه را دیکته می کند. این یک منظره رایج است. به عنوان یک مورد خاص هر دو کشور روابط خوبی با روسیه دارند که در نظام روابط بین الملل در مقابل بلوک غرب قرار دارد. از نظر امنیت آنها روسیه مهم است. بنابراین در جنگ روسیه و اوکراین، تا حدی بیشتر در کنار روسیه هستند. حتی گاه به گاه مسئله گشودن جبهه ای از بلاروس به اوکراین مطرح می شود. و ایران نیز تا حدی با آن همراه است و هواپیماهای بدون سرنشین و سایر تجهیزات را در این راستا به روسیه می فروشد. به عبارت دیگر آنها از روسیه در جنگ با اوکراین حمایت می کنند.

این کارشناس مسائل سیاسی در خصوص نگاه آذربایجان به همکاری ایران و بلاروس خاطرنشان کرد:

• در چارچوب مسیر متوازن سیاست خارجی در دوران حیدر علی اف، باکو بطور رسمی تلاش می کند تا حد امکان در روابط سایر کشورها دخالت نکند، تا جایی که روابط آنها علیه آذربایجان نباشد. زمانی که هر دو کشور با یکدیگر رابطه برقرار می کنند، اگر به طور مستقیم یا غیرمستقیم خطری برای آذربایجان ایجاد نکنند، در مقابل آن واکنشی نشان نمی دهند. این یکی از ارزش های اصلی در نظام روابط و حقوق بین الملل است. دولت ها می توانند سیاست خارجی خود را تعیین کنند، دخالت سایر کشورها در سیاست داخلی و خارجی آنها پذیرفته نیست. از این منظر رویکرد آذربایجان درست است.

آراز اصلانلی در خصوص اینکه آیا همکاری ایران و بلاروس برای آذربایجان خطر ایجاد می کند یا خیر، معتقد است در شرایط فعلی هیچ ریسکی وجود ندارد. آذربایجان روابط خود با بلاروس را به گونه ای بنا کرده است که روابط بلاروس با هیچ کشوری حتی با ارمنستان به دنبال ایجاد نتایج منفی برای آذربایجان نباشد. آذربایجان شاید موفق ترین کشور در برقراری روابط با بلاروس باشد. روابط دوجانبه با وجود اینکه مواضع متفاوتی دارند، به گونه‌ای است که آذربایجان بخشی از هیچ فرآیندی علیه منافع ملی بلاروس و بلاروس در هیچ فرآیندی علیه منافع ملی آذربایجان نبوده است. بلاروس حتی در سازمان پیمان امنیت دسته جمعی که یکی از اعضای آن است، این اجازه را نداد. از سوی دیگر ایران به عنوان طرفی عمل می کند که سعی در ایجاد تنش در روابط با آذربایجان دارد و گاهی تنش ایجاد می کند. از این نظر، ایران ممکن است با توسعه روابط با بلاروس، صدمه به آذربایجان را هدف قرار دهد. اما اولین تجربیات ما در روابط با بلاروس نشان داد که بلاروس نیز به حساسیت آذربایجان توجه کرده و اجازه نمی دهد روابط خود با کشور ثالث علیه آذربایجان توسط آن کشور مورد استفاده قرار گیرد. آذربایجان نیز به این موضوع توجه دارد. بنابراین من معتقدم در شرایط کنونی آذربایجان نگرش خاصی به روابط ایران و بلاروس ابراز نمی کند. اما اگر رابطه ای که ایران در تلاش است با بلاروس توسعه دهد، پتانسیل ایجاد خطر برای آذربایجان را در آینده داشته باشد، البته آذربایجان موضع خود را در این خصوص اعلام خواهد کرد. وی به طرفین یادآوری می کند که آذربایجان به دقت روندهای منطقه را رصد می کند و اجازه هیچ اقدامی را بر علیه خود نخواهد داد. بلاروس به خوبی می داند که آذربایجان زمانی که بلاروس در دوران حکومت لوکاشنکو دچار مشکل شده بود، اقدامات ویژه ای انجام داد. در آن زمان تحت ظلم روسیه بود. غرب هم حمایت نکرد. من فکر می کنم بلاروس این را در نظر می گیرد و آن را در نظر خواهد گرفت.

منبع:

https://report.az/xarici-siyaset/iran-belarus-emekdasligi-azerbaycan-ucun-risk-yaradirmi/