فرمان کاراچام

اولین انتخابات ترکیه که می توانیم آن را دموکراتیک نامید، 14 می 1950 برگزار شد و در آن سه حزب سیاسی و سه نامزد مستقل شرکت کردند.

تا قبل از این انتخابات که حزب دموکرات (DP)، حزب جمهوری خواه خلق (CHP) و حزب ملت (MP) در آن شرکت کردند، یعنی بین سال های 1923 تا 1950 (47 سال)، ترکیه به دلیل حضور افرادی که وابسته به خارج بوده و به اصطلاح وارداتی از غرب بودند، دست و پا بسته محسوب می شد . دوره ای که در آن ترکیه چون کودکی محبوس در گهواره شکنجه می شد و و در رگ‌هایش واکسن های در ظاهر مفید تزریق می‌شد.

حدود 50 سال این "کودک" مخالف واکسیناسیون مورد هرگونه شکنجه، سرزنش، ضرب و شتم، طرد و اعدام قرار گرفت.

مردم در راستای یک تفکر قالبی تحقیر شدند.  به عبارت دیگر، ژن‌های مردمی مغرور و  شریفی که قرن‌ها بر جهان حکومت می‌کردند، دستکاری شد و ائمه جماعت، علما، شیوخ و دده های آنها به دار آویخته شدند.

پدرم تعریف می کرد که " اتفاقاتی می افتاد که ما سر در نمی آوردیم، هر چی می دانستیم نابود شد، در عرض یک روز  عالمان، ملاها، مردم باسواد، همه ما بی زبان و بی سواد و بی خبر از همه جا شدیم. تقریباً هر روز دو ژاندارم به روستای ما می آمدند و به زور سلاح دستور می دادند که چگونه لباس بپوشیم، رفتار کنیم، چه اعتقاداتی داشته باشیم. بهترین اسبها وگاوها و محصولاتمان را می بردند.

به بچه ها مخفیانه قرآن یاد می دادم. چاه های مخفی حفر می کردیم و محصولاتمان را شبانه در آنها چال می کردیم.

نگذاشتند به عربی اذان بخوانیم، وقتی به آرداحان می رفتیم، ژاندارم ها سر پل کشیک می کشیدند، لباس هایمان را بررسی می کردند، اگر فز یا روسری بر سر کسی می دیدند برداشته و به آب می انداختند و اگر کسی مقاوت می کرد، او را به شهر راه نمی دادند. اسبهایمان را در مسجد خلیل افندی آرداحان بستند... با ما طوری برخورد کردند که انگار اشغال شده ایم و سربازان قوم دیگری به شهر آمده اند."

در این دوره که نزدیک به نیم قرن به طول انجامید، ترکیه  مورد ظلم دیکتاتوری، فاشیسم و ذهنیت حزب جمهوری قرار گرفت. در این دوره، علویان و کردها شاید بیشترین آزار و اذیت را به عنوان یک گروه مذهبی دیدند.

در این دوره، حزب جمهوری به خوبی نهادینه شد و با دولت ادغام شد. فرماندار و شهردار یک نفر بودند، افرادی که منتخب نبودند بلکه منتصب می شدند، و بنابراین "ملت" از دولت جدا شد.

این اقدامات به تدریج مردم را خسته و دلسرد کرده بود و  وقتی قدرت را  برای اولین بار نیروهای امپریالیسم 14 می 1950 به حزب جمهوری واگذار کردند، سایر احزاب مشروعیت خود را از دست دادند.

در واقع اصلا به نظر نمی رسید که دولتی که تک حزبی شده بود، به اداره چند حزبی بازگردد.

مخالفت شدید مردم با حزب جمهوری

چون ساختار استبدادی کاملاً وارد بدنه دولت شده بود، شکل دولتی به خود گرفته بود و در عرض نیم قرن ریشه دوانده و جای پای خود را محکم کرده بود.

از سوی دیگر، ساختار سیاسی وقت، به ویژه تهدید شوروی، ترکیه را بالاجبار به سوی سیستم چند حزبی سوق داد. با  این وجود حذف حزب جمهوری که سال ها به تنهایی بر اریکه قدرت تکیه داده بود، از دولت راحت نبود.

حزب دموکرات (DP) با پیروزی کامل در انتخابات 14 مه 1950 به میدان آمد. علویان، که موضوع بحث ما هستند، در این انتخابات به حزب دموکرات که یک حزب "راست گرا" بود، رای دادند. برای مثال تنها در تونجلی حزب دموکرات 13.089 و حزب جمهوری نیز 9.209 رای گرفت.

و در سیواس که از تراکم جمعیت علویان در برخوردار است، حزب دموکرات 103.586 و حزب جمهوری نیز 87.014 رای را از آن خود کرد.

به عبارت دیگر، علویان هم در تونجلی و هم در سیواس به یک حزب راستگرا رای دادند و در هر دو شهر از حزب دموکرات حمایت کردند. زیرا همه اقشار مردم به ویژه علویان و کردها به شدت با اعمال دیکتاتوری و ظالمانه حزب جمهوری مخالف بودند.

https://www.haber7.com/yazarlar/ferman-karacam/3386280-aleviler-ozelinde-turkiyenin-eski-yuzu-3