پروفسور دکتر مهمت سارای، نویسنده کتاب شناخته شده «تاریخ روابط ترکیه و ایران» که یکی از چهره های شناخته شده جامعه آکادمیک ترکیه به شمار میرفت دار فانی را وداع گفت.

پروفسور دکتر مهمت سارای، در سال ۱۹۴۲ در شهرستان دینار از توابع استان آفیون ترکیه به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه خود را در چویریل و اسپارتا به پایان رساند و در سال ۱۹۶۶ از دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول، رشته تاریخ، فارغ‌التحصیل شد. او در سال‌های ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۸ در انگلستان اقامت داشت و پایان‌نامه دکترای خود را با عنوان «ترکمانان در عصر امپریالیسم» به اتمام رساند. وی در سال ۱۹۸۳ با رساله‌ای با عنوان «روابط سیاسی میان دولت عثمانی و خانات ترکستان در دوران اشغال روسیه(۱۸۷۵-۱۷۷۵)» به درجه دانشیاری و در سال ۱۹۸۸ با پایان‌نامه‌ای با عنوان «افغانستان و ترک‌ها»به مرتبه استاد تمامی رسید.

در نوامبر ۱۹۹۵ به عضویت اصلی هیئت علمی مرکز عالی تحقیقات آتاتورک انتخاب شد. بین سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ به عنوان مشاور ارشد وزارت امور خارجه ترکیه در امور جمهوری‌های ترک‌زبان فعالیت کرد. وی در این دوره، مدیریت پروژه‌هایی همچون «ادبیات مشترک ترک»، «تاریخ مشترک ترک»، «فرهنگ لغت مشترک ترک» و «الفبای مشترک ترک» را با همکاری دانشمندان جمهوری‌های ترک‌زبان بر عهده داشت.

فعالیت‌های علمی خود را به عنوان رئیس بخش تاریخ جمهوری ترکیه در دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول ادامه داد و در حوزه تاریخ جمهوری ترکیه و جمهوری‌های نوظهور ترک تدریس نمود. همچنین بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ ریاست مرکز تحقیقات آتاتورک را بر عهده داشت.

این استاد شناخته شده ترک در حالی فوت کرد که از خود 25 کتاب و بیش از 150 مقاله به یادگار گذاشته است.

یکی از کتاب های مهم و شناخته شده او تاریخ روابط ترکیه و ایران بود. این کتاب 325 صفحه ای که که برای نخستین بار در سال 1999 از سوی انشارات بنیاد تاریخ ترک منتشر شده است، یکی از نخستین آثار تخصصی و آکادمیک در تاریخ جامع روابط ایران و ترکیه به شمار میرود. نویسنده در این کتاب تلاش کرده است به موازات توجه به تاریخ سیاسی روابط دو کشور به عوامل و عناصر تاثیرگذار در چگونگی شکل گیری روابط پرداخته و منظری تحلیلی از روابط دو کشور ارائه دهد. از این رو این کتاب در شمار آثار قابل توجه در تاریخ روابط ایران و ترکیه به شمار میآید. نویسنده در کتاب خود جایگاه ژئوپلتیک ایران، وضعیت جغرافیایی بین مرزهای دو کشور، وضعیت عشایرنشین بودن مناطق مرزی دو کشور، پیوندهای قدیم که باعث رقابت های جدید شده است و تاثیر قدرتهای بزرگ را در چگونگی شکل گیری روابط دو کشور مهم تلقی کرده و به تشریح آنها پرداخته است.