در پاکستان جمعیت قابل توجهی از سادات وجود دارد. بسیاری از این سادات ابتدا به مناطق گردیز، بخارا و ترمذ مهاجرت کردند و سپس به شبهقاره هند آمدند. شماری از ایشان در دورههای اولیه در مناطق خیبر پختونخوا، سند و پنجاب سکونت گزیدند. در میان این سادات، هم پیروان مذهب شیعه و هم سنی حضور دارند.
از جمله سادات مشهور که به این منطقه مهاجرت کردند میتوان به حضرت شاه یوسف گردیزی از ملتان اشاره کرد که در حدود سال ۱۰۵۰ میلادی به پنجاب آمد. جدّ او، سید علی قاسور، که از نوادگان حضرت امام جعفر صادق (ع)، نوهی حضرت امام حسین (ع) بود، از بغداد به گردیز افغانستان مهاجرت کرده بود. خاندان گردیزی پاکستان و برخی خانوادههای آزاد در کشمیر تحت اداره پاکستان از نوادگان او هستند.
از دیگر اولیای مشهور این تبار میتوان به بابا شاه جمال، سید علی شاه ترمذی، مخدوم جهانگیر جهانگشت، سید کستیر گل معروف به کاکا صاحب از نوشهره، سید میر حسین زنجانی، پیر بابا از بونیر، جلالالدین سرخپوش بخاری، شیخ سید میر میرک اندرابی از خانقاه اندرابی در کشمیر اشغالی هند، و سید محمد المکی اشاره کرد.
سادات در پاکستان به عنوان یکی از برجستهترین و شناختهشدهترین اقشار مذهبی، سیاسی و حرفهای شناخته میشوند. در واقع، پاکستان بزرگترین جمعیت سادات را در سراسر جنوب آسیا داراست. همچنین قبیله مشوانی نیز در پاکستان زندگی میکند.
سادات شیرازی (سیدهای شیرازی)
ساداتی که از شیراز، ایران مهاجرت کردند، ابتدا در بلوچستان و سپس در سند ساکن شدند و به نام «سادات شیرازی» شناخته میشوند. این گروه اکنون در شهرهای جیکبآباد و تهته زندگی میکنند. اولین سید شیرازی که از بلوچستان به سند آمد، ملُوک شاه بود که یکی از اولیای بزرگ بود و مزار او در نزدیکی شهر جیکبآباد قرار دارد. یکی دیگر از اولیای معروف این خاندان، مهر شاه، از نسل ملوک شاه بود. شخصیتهای برجستهای همچون نماینده مجلس ایالت، اعجاز علی شاه، و دبیر پیشین ایالتی، ارباب علی شاه، نیز از سادات شیرازی هستند.
سادات ترمذی (پیر بابا)
سادات ترمذی در پاکستان عمدتاً از نوادگان سید علی شاه ترمذی، معروف به پیر بابا، هستند. آرامگاه پیر بابا در روستای باچا کلی، در منطقه کوهستانی بونیر در خیبر پختونخوا واقع شده است. او همچنین با عنوان «شاه خراسان» شناخته میشد.
سید میر حسین زنجانی
حضرت سید میر حسین زنجانی یکی از اجداد سادات بود. پدر او سید علی محمود و جد پدریاش سید ابوجعفر نام داشت. او در سال ۹۵۸ میلادی (۳۴۷ هجری قمری) در زنجان، ایران متولد شد. وی از مریدان حضرت شیخ ابوالفضل ختیل بود و به توصیه مرادش در حدود سال ۹۹۸ میلادی (۳۸۷ هجری قمری) به لاهور آمد. او حدود ۳۶ یا ۳۷ سال در لاهور اقامت داشت و در این مدت هزاران نفر به واسطه تبلیغات او اسلام آوردند.
حضرت سید حسین زنجانی در سال ۱۰۴۲ میلادی (۴۳۱ هجری قمری) درگذشت و آرامگاه او در محله چاه میر در لاهور قرار دارد.
حضرت شاه شمس سبزواری (ملتان)
حضرت شاه شمسالدین سبزواری ملتان (وفات ۷۵۷ هجری / ۱۳۵۶ میلادی) یکی از مبلغین برجسته صوفی بود که در اوایل قرن سیزدهم میلادی به ملتان آمد و به تبلیغ اسلام پرداخت. به دلیل اشعارش و سنتهای محلی، او به عنوان یک ولی شناخته میشود.
او در سبزوار، ایران، متولد شد و دوران کودکی و نوجوانی خود را در آنجا به کسب علم گذراند. در جوانی تحت تعلیم پدرش پیر صلاحالدین قرار داشت و بعدها مسئولیت دعوت دینی در بدخشان و شمال هند را بر عهده گرفت. او فعالیتهای تبلیغی خود را از بدخشان تا کشمیر، پنجاب، سند و گجرات گسترش داد و ملتان را مرکز اصلی خود قرار داد. به همین دلیل، به «شمس سبزواری ملتان» نیز شهرت دارد.
آرامگاه او در کرانه بلند رودخانه قدیمی راوی در نزدیکی باغ عامخاص ملتان واقع شده است. این بنا توسط نوهاش در سال ۱۳۳۰ میلادی ساخته شد و دارای گنبدی نیمکرهای و تزئیناتی از کاشیهای لعابدار است.
سید میر علی همدانی
حضرت امیر کبیر، میر سید علی همدانی (وفات ۷۸۶ هجری)، از بزرگان طریقت کبرویه و از مصلحان بزرگ اسلام در دره کشمیر بود. او با عنوان «شاه همدان» شهرت یافت. هرچند بسیاری از اولیای خدا چون بلبل شاه، سید جلالالدین بخاری، سید تاجالدین، سید حسین سمنانی و یوسف نیز به کشمیر آمده بودند، اما آنکه حقیقتاً مشعل توحید را در این سرزمین برافروخت، حضرت امیر کبیر شاه همدان بود.
خاندان گیلانی (یوسف رضا گیلانی)
خانواده یوسف رضا گیلانی، رییس مجلس سنای پاکستان، خود را از نوادگان شیخ عبدالقادر گیلانی و حضرت موسی گیلانی می دانند. پدر او، مخدوم سید علمدار حسین گیلانی، از امضاکنندگان قطعنامه پاکستان بود و در دولتهای ایالتی و فدرال خدمت کرد. خاندان او، از جمله پدربزرگ و عمویش، در سیاست و امور محلی ملتان نیز نقش فعالی داشتند.
https://auqaf.punjab.gov.pk/shrine_shah_shams_sabzwari
https://thesyedfamily.com/prominent-family-members/syed-meeran-hussain-zanjani.html
نظر شما