بزرگترین هیجان برخی از افراد در روزهای آخر سال ۲۰۲۰ ، قرعه کشی بزرگ سال نو با ۱۰۰ میلیون لیر پاداش است که توسط سازمان ملی قرعه کشی در شب ۳۱ دسامبر برگزار می شود. در حالی که زمان بسیار کمی برای قرعه کشی ویژه سال نو ترکیه باقی مانده است و میلیون ها شهروند بلیط های قرعه کشی ویژه سال نو را که توسط سازمان ملی قرعه کشی ترکیه برگزار می شود خریداری می کنند، سازمان دیانت ترکیه روز جمعه ۱۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ در پاسخ به سوال مطرح شده طی فتوایی خرید بلیط قرعه کشی سال نو را حرام و ممنوع اعلام نمود.
سازمان ملی قرعه کشی ترکیه در سال ۱۹۳۹ طی ماده قانونی ۳۶۷۰ مصوب و تاسیس گردید که بلیط های بخت آزمایی، شانس ، مسابقات اسبدوانی، قرعه کشی سال نو و غیره از جمله بلیط بازی هایی است که توسط این سازمان در تمام ترکیه توسط چهار هلدینگ بزرگ جوجا سیمون، اوزون عمر، تک کللو و نعمت آبلا توزیع و به فروش می‌رسد.
رئیس سابق حزب لیبرال دموکرات، جم توکر ، از سازمان دیانت، حرام بودن یا نبودن خرید بلیط شانس را از طریق فضای مجازی پرسید و سازمان دیانت ترکیه نیز در تاریخ جمعه۱۱ دسامبر جوابیه خود را به اشتراک گذاشت. در پاسخ دیانت، عنوان شد که "قرعه کشی ، لوتو ، توتو ، ادعا ، شرط بندی مشترک و ترتیب نوع گانی و بازی های مبتنی بر عامل شانس قمار و حرام است". این در حالی که سازمان دیانت تا کنون در مورد این موضوع اظهارات رسمی نکرده است و فقط به تک تک سوالات افرادی که در این باره کنجکاو هستند پاسخ داده است. همچنین سازمان دیانت بهره مندی از درآمد این بازی ها توسط برخی سازمان ها و موسسات خیریه ، را دلیلی بر مشروعیت آن ندانست.
در این بیانیه ، "تمام بازیهای شانس بر اساس این اصل است که یکی از طرفین برنده و یکی دیگر بازنده محسوب می شود، در حیطه قمار قرار گرفته و حرام محسوب می شود. زیرا در حالی که یک طرف می بازد، طرف دیگر بدون استحقاق پیروز می شود. »
واکنش ها در رسانه های اجتماعی نیز به سرعت انتشار یافت. احزاب و گروه های مخالف در ترکیه نیز ضمن اشاره به اینکه سهمی از درآمد حاصل از بازی های شانس به بودجه دولت وارد میشود، خواستار عدم توزیع پول حرام در سفره مردم شدند. حتی با بیان اینکه مالیات مشروبات الکلی نیز در بودجه دولت و سازمان دیانت قرار می گیرد، پرداخت حقوق امام جماعت ها با این بودجه را نیز صحیح ندانستند.
از سالهای گذشته نیز یکی از دغدغه های گروه های اسلام گرا و احزاب در ترکیه، حرام بودن درآمد حاصل از قرعه کشی ملی و تزریق بخشی از آن به بودجه سازمان دیانت بوده است که سازمان دیانت در بیانیه ای طی سال ۲۰۱۴ اعلام داشت، بودجه دیانت براساس منابع حاصل از بودجه عمومی است. با این حال ، مشاهده می شود مالیات بازی شانس ، مالیات بر ارزش افزوده آن به خزانه کشور منتقل می شود. در آن سالها این موضوع توسط حزب جمهوری خلق به موضوعات روز مجلس ترکیه نیز کشانده شد و سزگین تانری کوللو، معاون حزب جمهوری خلق در استانبول از نخست وزیر وقت، بینالی یلدیریم خواسته بود تا مجموع درآمد حاصل از بازی هایی قرعه کشی و شانس را در دوره ۱۵ ساله دولت های عدالت و توسعه را اعلام نماید. این موضوعی است که از گذشته تا کنون مورد بحث بوده که با پاسخ دادن سازمان دیانت به سوال جم توکر و حرام دانستن بازی های شانس بار دیگر به موضوع روز تبدیل شد.
گونگر اوراس، اقتصاد دان و نویسنده، در حالی که درآمد کل دولت ترکیه در سال۲۰۱۶ برابر با ۲.۴ میلیارد لیر بوده است، درآمد فروش بلیط های شانس اداره ملی قرعه کشی در این سال را ۶۸۵ میلیون لیر یعنی یک سوم درآمد کل ترکیه اعلام نمود. این درآمد در سال ۲۰۱۸ حدود ۳.۴ میلیارد لیر برای سازمان ملی قرعه کشی ترکیه حاصل نمود. طبق گزارش وی، نصف درآمد حاصل از بازی های شانس و قرعه کشی ها به برندگان تعلق گرفته و نصف باقیمانده میان وزارت صنایع ملی و دفاع، بنیاد آموزش عالی و موسسه خوابگاهها ، صندوق حمایت از معرفی ترکیه ، هلال احمر و ریاست جمهوری تقسیم می شود.
مجوز بازی های شانس و قرعه کشی ملی، در سال ۲۰۱۷ برای ۴۹ سال به صندوق دارایی ترکیه منتقل شد. مذاکرات و پیشنهاداتی جهت خصوصی سازی آن مطرح می شد که در نتیجه مطالعات، به جای خصوصی سازی قرعه کشی ملی، مدل "تقسیم درآمد" مورد تایید قرار گرفت. یعنی مجوز قرعه کشی ملی ترکیه همچنان در صندوق دارایی ترکیه باقی خواهد ماند و دوره قرارداد ۱۰ ساله با شرط تقسیم درآمد اجرا خواهد شد.
بر همین مبنا پس از اجرای مناقصه و ارائه پیشنهادات از سوی ۱۱ گروه سرمایه گذاری، شرکت مشترک "سیزال-شانس" با ۵۱% سهم برای هلدینک دمیر اورن (صاحب کانال های تلویزیونی KANAL D، CNN TÜRK، TEVE۲، DREAM TV و DREAM TÜRK همچنین صاحب روزنامه ملیت، حریت، پستا، خبر حریت، فاناتیک) و ۴۹% برای یک شرکت ایتالیایی تشکیل شد و قرارداد ۱۰ ساله بر اساس تقسیم درآمد با نرخ های مشخص شده هر سال امضا گردید. این شرکت با حداقل تعهد درآمد ۹ میلیارد و ۳۲۰ میلیون لیر برای سال ۲۰۲۰ و نرخ کمیسیون ۹.۵ درصد ، با احتساب کمیسیون های فروشنده پیشنهاد خود را ارائه داده است.
در نتیجه مناقصه ، شخصی که حق مجوز را دریافت می کند ۲۵ درصد از درآمد هر سال تقویمی و ۲۸ درصد از مبلغ ناخالص سایر درآمدها را در مدت ۱۰ سال مجوز دریافت خواهد کرد. ارزش فعلی خالص درآمد ۱۰ ساله متعهد شده توسط شرکت مشترک "سیزال-شانس" در فرآیند مناقصه که حداکثر سود آن برای عموم مردم دنبال می شود ۲۸ میلیارد و ۱۱۹ میلیون لیر است.
طبق داده های اداره ملی قرعه کشی، درآمد سالانه از بازی های شانس طی ۶ سال (۲۰۰۷ - ۲۰۱۹) در محدوده پرداخت پاداش و مالیات، مالیات بازی های شانس که به خزانه داری منتقل شده است عبارتند از :
· درآمد فروش قرعه کشی لاتاری ملی در سال ۲۰۰۷ یک میلیارد و ۴۶۶ میلیون لیر
· در سال ۲۰۰۸ یک میلیارد و ۷۳۴ میلیون لیر
· در سال ۲۰۰۹ یک میلیارد و ۹۵۰ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۰ یک میلیارد و ۷۶۱ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۱ مبلغ ۲ میلیارد و ۱۳ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۲ به ۲ میلیارد و ۲۱۵ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۳ به ۲ میلیارد و ۴۴۰ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۴ به ۲ میلیارد و ۴۹۷ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۵ به ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون لیر
· در سال۲۰۱۶ برابر با ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون لیر
· در سال۲۰۱۷ برابر با ۳ میلیارد و ۱۷۸ میلیون لیر
· در سال ۲۰۱۸ حدود ۳ میلیارد و ۵۲۴ میلیون لیره
· در سال ۲۰۱۹ حدود ۳ میلیارد و ۵۳۵ میلیون لیره
در حالی که ۶۸۷ میلیون لیر از بازی های شانس در سال ۲۰۰۷ به مردم منتقل شده است ، این مبلغ در سال ۲۰۰۸ مبلغ ۸۱۴ میلیون لیر ، در سال ۲۰۰۹ مبلغ ۹۵۳ میلیون ، در سال ۲۰۱۰ مبلغ ۸۱۳ میلیون ، در سال ۲۰۱۱ مبلغ ۸۷۲ میلیون و در سال ۲۰۱۲ مبلغ ۹۶۶ میلیون بوده است. از ۹۶۶ میلیون لیر منتقل شده به مردم در سال ۲۰۱۲ ، ۵۳۳ میلیون لیر مالیات و سهام اختصاص یافته به خزانه داری بود و ۴۳۳ میلیون لیره نیز مستقیماً به مردم منتقل شد.
تهیه و تنظیم : مسعود حقیقت
منابع:
http://www.millipiyango.gov.tr/
https://www.milligazete.com.tr/
تاریخ : ۱۳۹۹/۱۰/۴
نظر شما