ترکیه به منظور جلوگیری از قاچاق غیرقانونی آثار باستانی و مردم­شناسی این کشور و حفاظت از میراث فرهنگی خود در تاریخ ۱۹ ژانویه ۲۰۲۱ تفاهم­نامه­ دوجانبه­ای را آمریکا امضاء کرد. مراسم امضای تفاهم­نامه با حضور دیوید شترفیلد سفیر آمریکا در آنکارا و محمت نوری ارسوی  وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه در موزه تمدن­های آناتولی برگزار شد. این تفاهم­نامه آثاری که قدمت آن تا یک میلیون و دویست هزار سال پیش می­رسد تا سال ۱۹۲۳ و سپس جنگ استقلال ترکیه و آثار متعلق به مصطفی کمال آتاتورک را دربرمی­گیرد.[۱]

ترکیه برای حفاظت از میراث فرهنگی خود با آمریکا همکاری خواهد کرد

محمت نوری ارسوی وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه  در مراسم امضای این  تفاهم­نامه عنوان کرد: طبق تفاهم­نامه­هایی که ترکیه طرف آن است یک استراتژی سه جانبه شامل اقدامات پیشگیرانه در جهت مبارزه با قاچاق اموالی که میراث فرهنگی محسوب می­شود؛ همکاری­های بین­المللی و اعاده آثار قاچاق شده صورت می­گیرد. ارسوی تأکید کرد: این تفاهم­نامه ضمن ایجاد بستر همکاری­های ارزشمند بین دو کشور ترکیه و آمریکا به لحاظ چارچوب­های حقوقی نیز ضمن ایجاد تدابیر پیشگیرانه یک گام مهم در بازگرداندن آثار و اموال قاچاق شده به خارج از کشور است.

 وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه  ضمن ابراز خرسندی از موضع قاطع و شفاف آمریکا افزود: میراث بی نظیر فرهنگی ترکیه باعث شده که اقدامات غیرقانونی زیادی برای قاچاق این آثار صورت گیرد و ترکیه در این راستا به شدت با این اقدامات مبارزه کرده است. با امضای این تفاهم­نامه اموال و آثاری که به صورت غیرقانونی به آمریکا قاچاق شوند توقیف و به ترکیه بازگردانده خواهند شد.  این تفاهم­نامه یک بازدارندگی بزرگ است. در گذشته جهت بازگرداندن آثار فرهنگی ترکیه هزینه­های زیادی صرف می­شد و مستلزم  سالها مبارزه حقوقی بود که با این تفاهم­نامه در مدت زمان کوتاهی صورت خواهد گرفت. امیدوارم شاهد گسترش دیپلماسی فرهنگی بین ترکیه و آمریکا باشیم.[۲]

سفارت آمریکا در آنکارا نیز ضمن درج این خبر در تارنمای اینترنتی خود اعلام کرد:

ایالات متحده تعهد و اراده­ای تزلزل­ناپذیر در حفظ و حفاظت از میراث فرهنگی در سرتاسر جهان و ممانعت از قاچاق میراث فرهنگی کشورها دارد که اغلب از درآمد حاصل از این کار برای تأمین مالی گروه­های تروریستی و باندهای مجرمانه مورد استفاده قرار می­گیرد. این تفاهم­نامه که بین دو کشور آمریکا و ترکیه به امضا رسید به منظور محافظت از میراث فرهنگی ترکیه و جلوگیری از صادرات، واردات و انتقال تملک این آثار در چارچوب اجرای تدابیر ذکر شده در کنوانسیون یونسکو در سال ۱۹۷۰ مورد مذاکره قرار گرفت و به امضای طرفین رسید.

ایالات متحده آمریکا با بسیاری از کشورهای جهان تفاهم­نامه­های دوجانبه جهت محدود کردن ورود میراث فرهنگی این کشورها به ایالات متحده امضاء کرده و نیز تدابیر فوری قانونی را جهت ممانعت از ورود میراث فرهنگی متعلق به عراق، سوریه و یمن به آمریکا اتخاذ کرده است.[۳]

منابع:

https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/turkiyenin-kulturel-mirasini-korumak-icin-abd-ile-mutabakat-zapti-imzalandi/۲۱۱۵۲۸۰

https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/turkiye-kulturel-mirasini-korumak-icin-abd-ile-is-birligi-yapacak/۲۱۱۴۷۳۹

https://tr.usembassy.gov/tr/amerika-birlesik-devletleri-ve-turkiye-kultur-varliklarina-iliskin-anlasmaya-imza-atti/