مقدمه
کره جنوبی که با نام رسمی «جمهوری کره» شناخته می شود، کشوری در بخش جنوبی شبه جزیره کره در شرق آسیاست وپ ایتخت آن شهر سئول است. کره جنوبی دومین رشد سریع اقتصادی دنیا در ۴ دهه اخیر را دارا می باشد. این پیشرفت قابل توجه که کره جنوبی را در کمتر از نیم قرن بدل به کشوری پیشرفته و ثروتمند نمود، اغلب معجزه رودخانه هان نامیده می شود و در مجامع بین المللی صفت «ببر آسیا» را برای این کشور به ارمغان آورده است. امروزه اقتصاد موفق کره جنوبی الگویی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه است.
این کشور اکنون دارای اقتصاد توسعه یافته چندین هزار میلیارد دلاری است و یکی از اعضایOECD می باشد و توسط بانک جهانی جزء اقتصادهای با درآمد بالا و از دیدگاه IMF بعنوان یکی اقتصادهای پیشرفته طبقه بندی شده است. در همین راستا سئول، پایتخت این کشور یکی از ۱۰ شهر برجسته اقتصادی و مالی جهان محسوب می شود. کره جنوبی علیرغم کمبود منابع طبیعی و دارا بودن کمترین مساحت در میان کشورهای گروه ۲۰ Gبه عنوان یکی از اقتصادهای نیرومند دنیا تلقی می شود.
اقتصاد کره جنوبی، چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا و سیزدهمین در دنیاست. همانند آلمان غربی و ژاپن، صنعتی سازی سریع از دهه ۱۹۶۰ کره جنوبی را به یکی از بزرگترین کشورهای صادرکننده در جهان تبدیل نموده است. این کشور هفتمین شریک بزرگ تجاری آمریکاست. کره جنوبی دومین میزان ذخایر را در میان کشورهای توسعه یافته داراست و همچنین ششمین ذخایر ارزهای خارجی را در جهان داراست. با وجود دارا بودن وضعیت توسعه یافته، کره جنوبی حرکت خود را به سوی رشد اقتصادی سریع همراه با بالاترین میزان تولید ناخالص ملی، صادرات و تولیدات صنعتی در جهان توسعه یافته را ادامه میدهد.
پیشینه روابط ترکیه و کره جنوبی
مورخان ترک، پیشینه روابط ترکها و کره ایها را در دوران باستان ردیابی می کنند؛ زمانی که گوک ترکها در راستای توسعه قلمرو پادشاهی گوگوریو در کره از وی حمایت کردند و به وی در مقابل نیروهای چینی تان کمک کردند. نیروهای گوگ ترک همچنین در بسیاری از جنگها علیه گوگوریو، با شرکت در جنگ از او حمایت نظامی به عمل آوردند. پس از مهاجرت برخی از ترکهای باستانی اوغوز به غرب و استقرار در سرزمین آناتولی نیز رابطه آنها با کره از طریق تجارت در مسیر جاده قدیم ابریشم ادامه یافت.
روابط ترکیه و جمهوری کره (کره جنوبی) با به رسمیت شناختن کره جنوبی به عنوان یک کشور مستقل توسط ترکیه در ۱۱ آگوست ۱۹۴۹ آغاز شد. مشارکت ترکیه در جنگ کره پیوند خاصی در روابط دوجانبه ایجاد کرد. اما نقطه عطف روابط دو کشور، به اعزام سربازان ترک برای کمک به کره جنوبی در جنگ با کره شمالی در فاصله سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳ میلادی بر می گردد. به گفته منابع کره جنوبی ترکیه از نظر تعداد سربازان شرکت کننده در این جنگ در ردیف شانزدهم و از لحاظ تعداد کشته ها (۹۶۶ نفر) در ردیف سوم قرار دارد. کشته های ترکیه در گورستانی که به یادبود کشته شدگان جنگ کره (UNMCK) در بوسان کره قرار دارد، دفن شده اند. به گفته مقامات دو کشور سربازان ترک شرکت کننده در جنگ کره ، تنها ارتشی بودند که در اثنای جنگ، اقدام به ایجاد مدارس برای کودکان جنگ زده کره ای کردند. کره ایها هنوز از این رویداد به نیکی یاد می کنند و به همین دلیل مردم ترکیه را برادران خونی خود خطاب می کنند.
پروفسور لی هی سو، دبیر کل انجمن دوستی ترکیه –کره ، استاد دانشگاه «هان یونگ» سئول و محقق تاریخ اسلام ، با اشاره به علاقه مردم کشورش به ملت ترک، می گوید: "فداکاری سربازان قهرمان ترک برای نجات کره جنوبی را هیچ وقت فراموش نکرده ایم و آن را به نسل های آینده کشورمان انتقال خواهیم داد."
لی با اشاره به حضور ۱۵ هزار نظامی ترکیه در کره جنوبی برای کمک به این کشور و رفتارهای نامناسب و ناخوشایند برخی نظامیان آمریکایی در جنگ کره، می گوید: "نظامیان ترک با قهرمانی و شجاعت های خود درس انسانیت دادند. هیچ موردی از رفتار نامناسب سربازان ترک در زمان جنگ شبه جزیره کره دیده نشد. آنان برای کودکان بی سرپرست کره ای مدرسه ساختند و امکان آموزش آنان را فراهم کردند. دیدن نمونه های دیگری از رفتارهای انسان دوستانه سربازان یک کشور در کشوری دیگر در تاریخ دنیا ممکن نیست. برخی از مردم کره جنوبی با مشاهده این گونه رفتارهای انسان دوستانه از سوی سربازان ترکیه، دین اسلام را پذیرفتند و این افراد نخستین مسلمانان تاریخ کشور هستند."
با این حال روابط دیپلماتیک دو کشور در سال ۱۹۵۷ برقرار شد و در سال ۲۰۱۲ به سطح مشارکت استراتژیک رسید و با رفت و آمدهای مقامات عالی دو کشور همچنان روند رو به رشد دارد. همچنین گروه های دوستی میان دو کشور به طور متقابل در پارلمان و مجلس ملی دو کشور تشکیل شده است.
ترکیه و کره جنوبی در سازمانهای بین المللی از جمله سازمان ملل و گروه ۲۰ از همکاری نزدیکی برخوردار هستند. وزیران خارجه دو کشور نیز به طور مکرر در چارچوب سازمان همکاری "میکتا" (شامل مکزیک، کره جنوبی، ترکیه، استرالیا و اندونزی) که در سال ۲۰۱۳ ایجاد شده است و دیگر همکاری های منطقه ای و جهانی، با هم ملاقات می کنند. رئیس جمهور ترکیه آخرین بار در ماه مه ۲۰۱۸ از جمهوری کره دیدن کرد.
روابط ترکیه و کره جنوبی در حوزه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از وضع مطلوبی برخوردار است. روابط تجاری بین ترکیه و کره جنوبی بسیار قوی است. بسیاری از شرکت های کره ای در ترکیه سرمایه گذاری کرده اند و نقش مهمی در توسعه اقتصادی این کشور ایفا می کنند. برقراری ۲۱ پرواز هفتگی مستقیم میان ترکیه و کره جنوبی که از لحاظ جغرافیایی فاصله زیادی دارند را می توان نشانه ای از روابط دوستانه قوی میان مردم و دولت دو کشور دانست.
دیپلماسی فرهنگی کره
به طور کلی می توان گفت دیپلماسی فرهنگی حوزه ای از دیپلماسی است که به برقراری، توسعه و پیگیری روابط با کشورهای خارجی از طریق فرهنگ، هنر و آموزش مربوط است. دیپلماسی فرهنگی، فرایند مؤثری است که در آن فرهنگ یک ملت به جهان بیرون عرضه می شود و خصوصیات منحصر به فرد فرهنگی ملتها در سطوح دوجانبه و چند جانبه ترویج می یابد. از این نوع دیپلماسی در کنار استفاده از مطبوعات و سایر وسایل ارتباط جمعی برای جلب توجه مخاطبان کشورهای دیگر، به منظور تأثیر مستقیم بر مردم کشورها از طریق امکانات غیر سیاسی در داخل جوامع مختلف استفاده می شود.
به دلیل عقبه تاریخی، کره از نظر فرهنگی جایگاه مناسبی در ترکیه دارد. به طور مثال تماشای سریالهای کره ای در ترکیه با استقبال گسترده مردم روبه رو می شود. در واقع یکی از بهترین راههای چهره سازی در کشورهای دیگر استفاده از تلویزیون و پخش تولیدات تلویزیونی است که کشور کره به خوبی از این ظرفیت استفاده کرده است.
البته روابط ترکیه و کره جنوبی بسیار گسترده تر از این است؛ چرا که کره برای تداوم پیشرفتهای خود نیازمند ظرفیتهای اقتصادی دیگر کشورها است. ترکیه نیز به دلیل برنامه ریزی کلان در راستای رسیدن به جایگاه بهتر اقتصادی در سالهای آتی، نیاز به فناوری و تکنولوژی پیشرفته کشوری مانند کره دارد. در این میان کره ایها از این فرصت برای پیشبرد دیپلماسی رسانه ای و فرهنگی خود در راستای سیاستهای معین به خوبی استفاده می کنند.
ابزارهای فرهنگی کره جنوبی
سریالهای تلویزیونی
کره جنوبی از جمله کشورهایی است که برای معرفی فرهنگ و هویت خویش و همچنین نشان دادن تصویر مطلوب از خود در عرصه بین الملل، تأکید فراوانی بر ساخت آثار هنری به ویژه مجموعه های تلویزیونی و پخش آنها از شبکه های بین المللی دارد. این گونه سریالها مانند مجموعه های تلویزیونی « جـواهری در قصـر » و « افسانه جومونگ » که در سال ۲۰۰۵ پخش آنها آغاز شد، از لحاظ تعداد قسمت و زمان آن، عدد قابل توجهی را به خود اختصاص می دهند؛ چرا کـه در این صورت می توانند در چارچوب یک موضوع و داستان جذاب و زمان طولانی با مخاطبان خود ارتباط برقرار کرده و زمینه بـه تصویر کشیدن فرهنگ آرمانی خود را فراهم نمایند.
مردم اغلب پس از دیدن چنین تصاویری، نسبت به فرهنگ کشور مورد مشاهده، احساس تعلق خاطر پیدا میکنند و مطابق سیاستهای آن کشور رفتار نموده و در برخورد با کالاهای تجاری در بازار ، به سمت کالاهای کره ای میروند و از آنها استقبال می کنند. این عملکرد را می توان نمونه ای موفق از دیپلماسی فرهنگی کره جنوبی به شمار آورد.
محصولات کره ای
ترکیه از کره جنوبی کالاهای بسیاری را وارد می کند که از جمله می توان به انواع وسایل نقلیه جاده ای، فولاد ضد زنگ و نورد آهن، پلیمرها، انواع کشتی ها، اتومبیل های مسافربری، مانیتور و گیرنده های تلویزیون، ماشین های تجاری، تلفن و بسیاری از لوازم الکترونیکی و لوازم آرایشی و... اشاره کرد. در حال حاضر برخی از برندهای اتومبیل سازی کره از جمله هیوندای و کیا در ترکیه مونتاژ می شوند و از بازار خوبی در این کشور برخوردار هستند.
امروز کره جنوبی به دلیل دارا بودن فناوری تجهیزات هوشمند مانند انواع گوشی های موبایل، تلویزیون های فوق پیشرفته و امثال آن ، بازار بسیاری از کشورها از جمله ترکیه را به تسخیر خود در آورده است. پر واضح است که بخشی از فرهنگ کشور سازنده در قالب تکنولوژی ارائه شده وارد تار و پود جوامع مصرف کننده می شود.
بدیهی است که یکی از راههای نفوذ فرهنگی در دیگر کشورها، رازهای نهفته در کالاهای صادراتی است. کیفیت کالاها، خدمات پس از فروش و جلب رضایت مشتری از جمله اهدافی است که در کالاهای ساخت کره اهمیت زیادی دارد و همین امر موجب مقبولیت رموز نهفته فرهنگی در این کالاها را با خود به درون خانواده ها منتقل می کند.
زمانی که یک کشور، بازار مناسبی برای فروش کالاهای ساخت خود پیدا میکند، از یک سو، سرمایه گذاری فراوانی برای ورود کالا به کشور مورد نظر را انجام میدهد و از سوی دیگر، سعی میکند به شیوه های مختلف، تصویر مناسبی از خود (کشور تولیدکننده کالا) در اذهان عمومی کشور هدف ایجاد نماید. کره جنوبی از این لحاظ نمونه بارز و موفق برای بیان چنین کارکردی است.
گردشگری
در حوزه گردشگری نیز دو کشور روابط خوبی دارند. بازدید ۳۰۰ هزار گردشگر کره ای از ترکیه طی سال ۲۰۱۸ با توجه به بعد مسافت بیانگر ابراز علاقه کره ای ها به فرهنگ، طبیعت، غذاهای متنوع و لذیذ و به ویژه مردم مهمان نواز ترکیه می باشد. سفر شهروندان کره ای در ترکیه فرصت مهمی برای حمایت از روابط فرهنگی و دوستی و همکاری بین دو کشور محسوب می شود. لازم به ذکر است که در همین بازه زمانی نزدیک به ۳۰ هزار شهروند ترکیه نیز به کره جنوبی سفر کردند. دانگ هو چو رایزن فرهنگی کره جنوبی در آنکارا در مصاحبه با سایت خبری haberler.com از افزایش تعداد گردشگران کره ای به یک میلیون نفر در آینده نزدیک خبر می دهد.
دو کشور ظرفیت بالایی برای افزایش روابط فرهنگی و اقتصادی دارند و ترکیه به عنوان کشور هدف در منطقه از لحاظ ظرفیتهای گردشگری برای مردم کره محسوب می شود و بیش از پیش مورد استقبال سرمایه گذاران کره جنوبی قرار می گیرد.
جذب گرشگر از کشور هدف نیز یکی دیگر از اهداف ساخت سریالهایی نظیر «افسانه جومونـگ» و «جواهری در قصر» و یا مجموعه های تلویزیونی دیگر توسط کره جنوبی می باشد و این به معنای استفاده کره جنوبی از تمامی ظرفیتهای خود جهت تحقق سیاستها و به تصویر کشیدن خود است، چـه از طریق امواج ماهواره ای و چه از طریق حضور گردشگر در این کشور؛ که این خود نشان از اتخاذ و اجرای همه جانبه سیاستهای فرهنگی و اقتصادی این کشور در عرصه بین الملل در بلند مدت را دارد.
رایزنی فرهنگی سفارت کره جنوبی در آنکارا
یکی دیگر از ابزارهای دیپلماسی فرهنگی کره جنوبی در ترکیه نمایندگی فرهنگی این کشور در آنکارا می باشد. این نمایندگی که در بنیه سفارت کره جنوبی در ترکیه فعالیت می کند، در طول سال اقدام به اجرا برنامه های متعدد فرهنگی از جمله نشستهای ادبی، هفته های فرهنگی، نمایشگاههای هنری و نشست های فرهنگی می نماید.
تعداد قابل توجهی از شهروندان کره ای به دلایل مختلف در ترکیه زندگی می کنند. نمایندگی فرهنگی این کشور در ترکیه با استفاده از این ظرفیت اقدام به معرفی ویژگیهای کره جنوبی به ترکها می کند. در واقع می توان گفت جامعه شهروندان کره در ترکیه ستون محکمی برای حمایت از روابط دوستی و همکاری بین دو کشور محسوب می شوند.
کرسی زبان و ادبیات کره ای در دانشگاه آنکارا
دپارتمان زبان و ادبیات کره در سال ۱۹۸۹ در دانشگاه آنکارا تأسیس شد، این اولین دپارتمان زبان و ادبیات کره ای در ترکیه است. تا قبل از سال ۲۰۰۶ سهمیه دانشجو در این رشته ۱۰ دانشجو بود اما از سال ۲۰۰۶ به تدریج افزایش یافته و اکنون به بیش از ۴۰ دانشجو رسیده است.
انجام تحقیقات در زمینه زبان و ادبیات کره ای و تاریخ و فرهنگ کره بخشی از فعالیتهای دپارتمان زبان و ادبیات کره ای است. در عین حال هدف این بخش کمک به آموزش افرادی است که در زمینه مسائل مربوط به کره فعالیت می کنند و نیاز به تحقیقات دانشگاهی در این زمینه دارند و همچنین کمک به فارغ التحصیلان این رشته برای دستیابی به شغل مناسب در آینده است.
به غیر از برنامه کارشناسی، در انستیتوی علوم اجتماعی این دانشگاه، برنامه های کارشناسی ارشد نیز وجود دارد. این گروه با بسیاری از دانشگاه ها و موسسات مختلف در کره همکاری می کند. دپارتمان زبان و ادبیات کره ای در چارچوب برنامه مبادلات دانشگاهی با کره در قالب پروژه مولانا، با بسیاری از مؤسسات آموزش عالی کره جنوبی به تبادل دانشجو می پردازد.
همه ساله دانشجویان موفق در این بخش، در قالب برنامه های تبادل دانشجو برای استفاده از فرصت های مختلف تحصیلی، به دانشگاههای کره اعزام می شوند. علاوه بر این، دانشجویان این فرصت را دارند که تحصیلات تکمیلی را در کره از طریق بورس های تحصیلی ارائه شده توسط دولت کره دنبال کنند. در این دپارتمان به دانشجویانی که در حال گذراندن تحصیلات تکمیلی هستند، فرصت انجام تحقیقات در کره ارائه می شود.
دانشجویان فارغ التحصیل از رشته زبان و ادبیات کره ای این شانس را دارند که در نهادهایی مانند وزارت امور خارجه، سفارت و کنسولگریهای کره در ترکیه، شرکتهای رادیو و تلویزیونی کره، شرکت های تجاری کره ای، وزارت گردشگری و بخش های مختلف آژانسهای هواپیمایی به کار گرفته شوند.
گروه زبان و ادبیات کره ای در دانشگاه ارجیس
گروه زبان و ادبیات کره ای در سال ۱۹۹۸ در دانشگاه ارجیس واقع در منطقه آناتولی مرکزی تاسیس شد. این دپارتمان، اولین سری دانشجویان خود را در سال تحصیلی ۲۰۰۳-۲۰۰۴ جذب کرد. با افزایش علاقه به کشور کره، سهمیه دانشجو هر سال نسبت به سال قبل افزایش یافته است. و اکنون به بیش از ۴۰ دانشجو در مقطع کارشناسی افزایش یافته است. در سال تحصیلی ۲۰۱۲-۲۰۱۳ نخستین دوره تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه اقدام به جذب دانشجو برای رشته زبان و ادبیات کره ای کرد. دانشجویان بعد از ۴ سال (۸ ترم) موفق به دریافت مدرک لیسانس زبان و ادبیات کره ای می شوند. علاوه بر این، بر اساس تفاهم نامه همکاری و برنامه تبادل مولانا بین ۲۰ دانشگاه کره جنوبی و دانشگاه ارجیس، ۱۵-۲۰ دانشجو از این بخش هر ساله به دانشگاههای کره اعزام می شوند. دانشجویان این رشته در دانشگاه ارجیس دارای یک باشگاه دانشجویی هستند که به فعالیتهای مرتبط با زبان و فرهنگ کره از جمله جشنواره بهاره می پردازند. علاوه بر این، هر سال، مسابقه فعالیت های ادبی و هنری با حمایت آکادمی مطالعات کره در ترم پاییز در این دانشگاه برگزار می شود. این دانشگاه همچنین در نظر دارد یک مرکز تحقیقات کره را در دانشگاه ارجیس تأسیس نماید.
در سال تحصیلی ۲۰۱۴-۲۰۱۵ ، دوره تحصیلات دکترا در گروه زبان و ادبیات کره ای با یک دانشجو کار خود را آغاز کرد. در حال حاضر ۶ دانشجو در این مقطع مشغول به تحصیل هستند. این بخش دارای ۱۰ نفر کادر آموزشی شامل ۲ پروفسور، ۱ دانشیار، ۱ استادیار، ۲ مربی و همچنین ۴ دستیار می باشد.
گروه زبان و ادبیات کره ای در دانشگاه استانبول
یکی دیگر از دانشگاههای ترکیه که گروه زبان و ادبیات کره ای در سال ۲۰۱۶ در آن افتتاح شد، دانشگاه استانبول می باشد. چایانگ چول، سرکنسول جمهوری کره جنوبی در استانبول در مراسم افتتاحیه این گروه طی سخنانی بر اهمیت افتتاح دپارتمان زبان و ادبیات کرده ای در این دانشگاه تأکید کرد. وی این اقدام را یک پل دیپلماتیک بین ترکیه و کره جنوبی توصیف کرد و افزود: "افتتاح این گروه در دانشگاه استانبول در روابط ترکیه و کره نقش یک پل را خواهد داشت."
فعالیتهای تجاری کره جنوبی در ترکیه و انبوهی از شرکتهای فعال کره ای در این کشور، نیاز روز افزون به زبان کره ای در ترکیه را افزایش داده و باعث می شود که گروه زبان و ادبیات کره ای در دانشگاه استانبول نیز اهدافی مشابه آنچه که دانشگاه آنکارا دنبال می کند، پیگیری کند.
مرکز فرهنگی کره جنوبی در آنکارا
مرکز فرهنگی کره جنوبی در آنکارا یک نهاد وابسته به دولت کره است که برای تقویت مبادله فرهنگی بین کره و ترکیه، در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱ در آنکارا تأسیس شد. این مرکز دارای سالن نمایش، نمایشگاه، کلاس های آموزش، اتاق سمینار، کتابخانه، اتاق مشاوره، کافه تریا، سالن تکواندو می باشد. هدف این مرکز معرفی و شناساندن فرهنگ کره جنوبی به مردم ترکیه است.
در مرکز فرهنگی کره دوره های مختلف آموزشی بر محور فرهنگ کره از جمله آموزش زبان کره ای، تکواندو، نمایشگاه لباس سنتی کره (هانبوک)، غذاهای کره ای، آتلیه های دانشگاهی، کالیگرافی و خوشنویسی و هنرهای سنتی کره برگزار می شود.
برای گسترش فعالیتهای فرهنگی کره در ترکیه این مرکز، شعباتی را با همکاری دانشگاه آنکارا در شهرهای استانبول، ترابوزان، بورسا و ازمیر ایجاد کرده است.
همچنین از جمله تلاش های این مرکز ایجاد فرصت ها در زمینه های مختلف از جمله اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و هنری و ارتقاء مداوم کیفیت زندگی است.
گروه دوستی پارلمانی در مجلس ترکیه
گروه دوستی پارلمانی در پارلمان های دو کشور ضمن کمک به مراودات فیمابین در سطوح مختلف، نسبت به رفع مشکلات و موانع سرمایه گذاران و تجار و بازرگانان دو کشور در چارچوب مقررات اقدام می کنند. گروه دوستی ترکیه و کره جنوبی در پارلمان ترکیه نماد دوستی و همبستگی دو ملت کره و ترکیه تلقی می شود.
انجمن دوستی کره جنوبی و ترکیه
انجمن دوستی کره جنوبی و ترکیه بعد از وقوع زمین لرزه شدید در ۱۷ اوت ۱۹۹۹ در منطقه دریای مرمره شکل گرفت. در جریان این زلزله تعداد زیادی از بازرگانان کره ای با بسیج امکانات خود به کمک مردم زلزله زده ترکیه شتافتند. تجار و بازرگانان کره جنوبی پس از وقوع زلزله، با دعوت از دانشگاهیان، هنرمندان، نویسندگان و کارآفرینان کره ای انجمن دوستی دو کشور را بنیان نهادند و در قالب این انجمن فعالیت هایی را با ترکیه از جمله کمک به ارتقاء روابط فرهنگی از طریق اعطای بورس های تحصیلات عالی به دانشجویان ترک آغاز کردند.
منابع
ü خبرگزاری آناتولی
ü ویکی پدیا، کره جنوبی.
ü پایگاه اینترنتی دانشگاه آنکارا
ü پایگاه اینترنتی دانشگاه استانبول
ü پایگاه اینترنتی دانشگاه ارجیس
ü مرکز فرهنگی کره در ترکیه (سوجونگ)
ü سایت رسمی سفارت کره جنوبی در ترکیه
https://www.deik.org.tr/uploads/turkiye_guney_kore_oneriler_eylul_۲۰۱۷.pdf
نظر شما