سال جدید قضایی ترکیه با حضور رجب طیب اردوغان رئیس جمهور، کمال قلیچدار اوغلو رئیس حزب جمهوریخواه، مصطفی شن توپ رئیس مجلس، علی ارباش رئیس سازمان دیانت و تعدادی از مقامات سیاسی و قضایی این کشور، همزمان با افتتاح ساختمان جدید دیوان عالی در آنکارا آغاز شد.

رئیس جمهور ترکیه در مراسم گشایش سال جدید قضایی طی سخنانی اظهار داشت: پایه و اساس راهبرد اصلاحی ما را آزادی فردی، جامعه قوی و ایده آل و ترکیه دموکراتیک تشکیل می دهد. وی افزود: با افتتاح ساختمان جدید دیوان عالی، تمام واحدهای این نهاد را که در شش ساختمان پراکنده بود، زیر یک سقف جمع کردیم تا از اتلاف وقت و کیفیت عملکرد در این نهاد جلوگیری کنیم. اردوغان همچنین از احداث محل عبادت طی ۱.۵ تا ۲ سال دیگر در سمت مقابل خیابانی که ساختمان جدید دیوان عالی در آن قرار دارد، خبر داد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: البته عدالت تنها با احداث ساختمان های بزرگ یا زیرساخت های قوی فنی محقق نمی شود. برقراری عدالت موضوعی است که قوه قضائیه با درک مستقل و بی طرفانه و تصمیمات عادلانه که در نتیجه آن اتخاذ می کند، تضمین می شود. وی با بیان اینکه دینِ دولت، عدالت است، افزود: اگر در یک حکومت عدالت وجود نداشته باشد، مهم نیست که با چه سیستمی و توسط تحت چه کسانی اداره می شود یا شهروندان آن دارای چه دین و ملیتی هستند، در آنجا تنها ظلم و ستم حاکم می شود.

اردوغان همچنین از بسته جدید اصلاحات در قوانین قضایی خبر داد و گفت: بسته اصلاحات به زودی به مجلس ارائه خواهد شد. امیدواریم که همه احزاب در تدوین قوانین جدید ما را یاری کنند. از سایر احزاب انتظار داریم لوایح خود را درباره قانون جدید ارائه دهند. زیرا بررسی پیشنهادات و رسیدن به یک نتیجه واحد، می تواند دستاورد بزرگی برای ترکیه باشد. اما تجربیات گذشته امید چندانی به ما نمی دهد.

جنجال لائیکها بخاطر حضور رئیس سازمان دیانت در مراسم افتتاحیه

پس از سخنرانی اردوغان، علی ارباش رئیس سازمان دیانت ترکیه، طی سخنان کوتاهی با اشاره به آیات قرآن و احادیث نبوی برقراری عدل و قسط در جامعه را از اهداف اساسی دین مبین اسلام برشمرد و مسئولیت قضات در برابر خداوند را عظیم توصیف و برای آنان در امر قضا آرزوی موفقیت کرد.

حضور رئیس سازمان دیانت در این مراسم و ایراد سخنان کوتاه در باره موضوع قضا و عدالت بازتاب متفاوتی در مطبوعات ترکیه داشت و موجب ناراحتی برخی محافل لائیک شد.

وکلای حزب آزادی خلق با انتقاد شدید از حضور رئیس سازمان دیانت در مراسم آغاز سال جدید قضایی و انجام دعا در این مراسم، این اقدام را عامدانه و هدفمند دانستند و دولت اردوغان را به حرکت خزنده به سوی قوانین شریعت متهم کردند. آنها همچنین از محمت آکارجا رئیس دیوان عالی ترکیه که با روپوش قضا در این مراسم دوشادوش اردوغان و ارباش دست به دعا برداشته بود، انتقاد کردند و این رفتار را نقض قانون اساسی ترکیه و سوء استفاده از مقام توصیف کردند.

وکلای حزب آزادی خلق همچنین ضمن ارائه شکایت کیفری علیه اردوغان، ارباش و رئیس دیوان عالی کشور، خواستار انجام تحقیقات در این زمینه از سوی دادستانی کل کشور شدند.

در بیانیه ای که سوی وکلای حزب آزادی خلق در این زمینه منتشر شده آمده است: دولت آک پارتی و طیب اردوغان رئیس جمهور، در واقع گام به گام به سمت هدف خود برای از بین بردن نظام سکولار پیش می روند. متأسفانه آنها اکنون از امکانات و نهادهای دولتی نیز در این زمینه استفاده می کنند. نمونه ی این رفتار افتتاح ساختمان جدید دیوان عالی همزمان با آغاز سال جدید قضایی بود که مستقیما به ما وکلا مربوط می شود. آنها رئیس دیوان عالی را با روپوش قضایی در کنار خود قرار دادند. در حالی که رئیس حزب سیاسی یا رئیس اجرایی کشور نمی توانند در افتتاحیه سال قضایی در کنار رئیس دیوان عالی کشور باشند. چرا که این رفتار استقلال رئیس دیوان عالی در مقام قضا را زیر سوال می برد. از سوی دیگر ماده ۲۴ قانون اساسی تصریح کرده است که هیچ کس نمی تواند با اعتقادات مذهبی بر دولت و نهادهای دولتی حکومت کند.

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: اقدام این سه نفر (اردوغان، ارباش و محمت آکارجا، زیر پا گذاشتن قانون نظام سکولار است. این اقدام نقض ماده ۳۰۹ قانون مجازات ترکیه است. تلاش برای از بین بردن نظام سکولار که در قانون اساسی به وضوح پیش بینی شده است. ما نمی توانیم در این مورد سکوت کنیم. ما به عنوان حزب آزادی خلق شکایت کیفری کرده ایم. آنها باید حساب پس دهند.

علی ارباش در پاسخ به انتقادات حضور خود در مراسم آغاز سال قضایی گفت:

"ما رهبران جامعه نباید هیچ فضایی را خالی بگذاریم"

علی ارباش، رئیس سازمان امور دینی ترکیه در پاسخ به انتقادات مطرح شده درباره حضور خود در مراسم آغاز سال جدید قضایی و انجام دعا، ضمن دفاع از رفتار خود، گفت: رهبران باید خلاء ها را پر کنند. باید بپذیریم که درک درستی از دین در جهان اسلام وجود ندارد. وی با بیان اینکه عدالت مهمترین ارزشی است که جهان امروز به آن احتیاج دارد، گفت: جهان در محاصره مشکلات بزرگی مانند جنگ ها، بیماریها، فقر و تروریسم سخت ترین دوران تاریخ را سپری می کند. وی با متهم کردن منتقدان خود به نداشتن درک درست از دین افزود: متأسفانه، باید بپذیریم که دین در جهان اسلام درست درک نشده است. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد. اسلام در معرض مداخلات جهانی قرار دارد و ساختار باشکوه اسلام که حق زندگی را برای همه افراد به رسمیت شناخته است، مورد سوء استفاده سازمان های تروریستی قرار می گیرد.

در همین حال دولت باغچه رئیس حزب حرکت ملی و شریک دولت ائتلافی اردوغان از رئیس سازمان دیانت در برابر هجمه های منتقدان دفاع کرد و گفت: ما در کنار ارباش ایستاده ایم.

منبع: مطبوعات ترکیه

تهیه: سیدترابی/واحد ترجمه و پژوهش رایزنی