روزنامه عمان در تاریخ ۱۸/۲/۱۴۰۲ (۸ می ۲۰۲۳)  با درج مقاله ای از پژوهشگر عمانی آقای بدر العبری به بررسی و نقد کتاب "در قلب ایران" نوشته خانم فائزه محمد البلوشی پرداخته که خلاصه مقاله ایشان به شرح ذیل می باشد.

صاحب مقاله ابتدا به بیان تاریخچه سفرنامه در جهان عرب و اسلام و خاصه کشور عمان پرداخته است. ایشان ثبت سفر و سفرنامه را یک پدیده قدیمی دانسته که نویسنده آن در گذشته بیشتر نگاه  انسانی به سفر داشته و نه نگاه  طبیعی، یعنی برداشت انسان از نظر ارتباط با طبیعت، تعدد دینی و مذهبی و ..... ولی اکنون سفرنامه ها منشعب شده و نگاه نویسنده با سینما، عکاسی و مستند همراه می باشد.

صاحب مقاله نویسنده کتاب را متفکر نامیده و معتقد است ایشان به عناصر نوشتن سفر نامه پی برده و توصیف از بیرون و احساس از درون را به هم آمیخته است. صاحب مقاله می گوید: به همین دلیل سفر نامه تحقق پیدا نمی کند مگر اینکه نویسنده آن شخصی پژوهشگر و باریک بین و دارای گرایشات انسانی باشد. و نگاه باریک بین به دیگران داشته باشد و این توصیفات همان چیزی است که نویسنده در (ص ۱۳ کتاب) بیان می کند "فهمیدم که سفر، پیش از آنکه سیاحتی باشد در مکان، سفری است به درون خود و این سفر از درون ما آغاز می شود و پایان نمی یابد." و به همین دلیل است که ما گرایش انسانی نویسنده را در نگاه او از جامعه ایرانی می بینیم.

هر کس کتاب را بخواند متوجه تمرکز نویسنده بر توصیف انسان از پل ها، شهرها، آداب و رسوم، سنت ها، بازارها خواهد شد. کمتر شرحی از پوشاک و آیین و میراث و طبیعت و ... می یابیم چه کویر باشد و چه چیز دیگر مربوط به سرسبزی و رودخانه و ... مگر اشارات ساده ای مانند گرمای قم. ، زاینده رود در اصفهان که این عیب کتاب نیست. چرا که هدف نویسنده این است که ایران را انسانی بخواند نه طبیعی، اگرچه کتاب را می توان دریچه ای برای گردشگر علاقمند به ایران دانست و  معلومات مختصر و مهمی از شش شهر ایران ( تهران، شیراز، یزد، مشهد، قم، و اصفهان) را بیان کرده است.

صاحب مقاله سفر نویسنده را به چند عنصر تقسیم کرده است.

• عنصر زمانی: که همانا سفرهای سه گانه نویسنده تحت عناوین مختلف به ایران است .
• عنصر مکانی: همانطور که در بالا ذکر شد، نویسنده در مورد شش شهر ایران صحبت کرده است: تهران، شیراز، یزد، مشهد، قم و اصفهان و به نگاه افقی راضی نبوده و در بسیاری از صحنه ها از جمله بازارها و ... توصیفی تاریخی و اجتماعی ارائه داده است.از بازارهای تهران و اصفهان به عنوان بازارهای تاریخی نام برده است و زوایای تاسیس آنها را توصیف نموده و همچنین برج های سکوت(صمت) در شهر یزد که متعلق به زردشتیان است و یا ضریح ا مام رضا در مشهد و غیره و اینکه فلسفه نامگذاری برخی شهرها را مثل مشهد و شیراز و قم را بیان نموده است.
• عنصر شخصیتها: نویسنده در مقدمه کتاب اشاره کرده است که اولین بار  با همسرش و ده محقق عمانی به ایران سفر کرده است و در دومین سفر با خانواده اش و در سومین سفر به کسی اشاره نکرده است، جز اینکه در سرتاسر کتاب این شخصیت ها ناپدید می شوند و فقط نویسنده باقی می ماند چون نویسنده در اینجا می‌خواسته با خودش زندگی کند و واقعه را مطابق خودش روایت کند، به همین دلیل از ذکر نام، از جمله نام کسانی که با آنها سروکار داشته، خودداری کرده است. و این نشان دهنده آن است که نویسنده فقط بر رویدادها تمرکز کرده است نه بر اشخاص.
• عنصر زبان و رخدادهای متوالی: هوشیاری، وضوح، آسانی رویدادها و مبهم نبودن آنها بر اساس تفصیل شهرها ترتیب داده شده و نه بر اساس زمان، مانند دیگر سفرنامه ها.

صاحب مقاله در جای دیگر می گوید:کتاب به جنبه توصیفی خلاصه نمی‌شود، زیرا حاوی نقدهایی مانند نگاه منفی گردشگر عمانی به تهران است. برخی از آنها تصور می‌کنند که قیمت هتل‌ها به دلیل نزدیک بودن به قیمت‌های عمان، ارزان است. و اینکه قبلا تصور این بود که گروه های موسیقی در فرهنگ جمهوری اسلامی ایران جایی ندارند و موسیقی در رستوران ها و هتل ها ممنوع می باشد، اما نویسنده از حضور گروه های موسیقی در بسیاری از مکان ها، و اجتماعات و پارک ها شگفت زده می شود.

صاحب مقاله همچنین می نویسد: در خصوص ارائه برخی اندیشه ها حس تازگی وجود دارد، مانند لزوم توجه به فرهنگ به دور از سیاست. و اینکه فرهنگ قادر به ترمیم عدم تعادل سیاسی است. ولی با این حال، «وظیفه دشوار است. زیرا آنچه را که سیاست برای همیشه خراب کرده است، فرهنگ نمی تواند آن را یک شبه اصلاح کند. » (ص۱۸) و این کلام (ص۴۴) در مورد ضرورت آگاهی یافتن از فرهنگ و آداب و رسوم ملل دیگر از نزدیک و.... با وجود تفاوت های موجود بین کشورهای دیگر در آداب و رسوم اما جوامع دارای مشترکات زیادی در روابط انسانی هستند و دلیل آن وجود موسیقی بلند و قلیان در رستوران ها و کافه ها می باشد و شاید در گذشته، یعنی اوایل انقلاب ایران، حضور داشته است. این امر با این واقعیت توضیح داده می شود که اکثر نسل جوان امروزی بعد از انقلاب متولد شده اند و با آن زندگی نکرده اند، بنابراین تفکر آنها بسیار متفاوت است (ص ۴۱).

اما عنوان کتاب: «در قلب ایران: گشت و گذار در مناطق فارس» حاوی ابهاماتی است و اگر عنوان به نظر من «سفر در مناطق ایران» بود، دقیق‌تر بود. . چون با موضوع کتاب تناسب دارد و عنوان کوتاه تر، بهتر است، پس مراد از قلب ایران و روشن کردن آن چیست که از شهرهای ناهمگون و دور صحبت می کنیم.

صاحب مقاله در مورد رویکرد، نویسنده می گوید: به جز در موارد معدودی از جمله معطلی راننده در فرودگاه، عدم رزرو هتل در اصفهان و اینکه هتل اصفهان غاری ترسناک است، به توصیف مثبت در خصوص ایران پرداخته است در حالی که در سفر نامه ها اصل بر ذکر موضوع آنچنان که هست می باشد حتی اگر منفی باشد و خواننده را به تأمل و قضاوت در مورد جمله رها می کند و احساسات نویسنده به صورت منفی یا مثبت ظاهر می شود.

نویسنده در «ص ۲۷» هم از حضور زن در کنار مرد که راز نهضت اوست صحبت کرده ، اما او درباره جایگاه منفی زن در ایران مثل بقیه جهان اسلام و عرب و جوامع بشری صحبت نکرده. به ویژه آنچه امروز در مورد میزان آزادی زنان در ایران و حضور آنها در عرصه های اجتماعی، قضایی و سیاسی مطرح می شود. و انتشار و گسترش فیلم عنکبوت مقدس و جنجال هایی که بوجود آمده و همچنین موضوع تظاهرات اخیر و ارتباط آنها با حجاب و چون نویسنده در همایش زنان در اسلام شرکت کرده طبیعی بود که بحث های منفی در این همایش مطرح شود.

او همچنین در «ص ۷۲» از گذاشتن اجساد در بالای برج خاموشی زرتشت صحبت کرده و دلیل این عقیده را بیان نکرده است و دلیل آن این است که آنها چهار عنصر آب و هوا وخاک و آتش را تقدیس می کرده و بهمین دلیل  جسد را در خاک دفن نمی کردند، در آب نمی انداختند و نمی سوزاندند تا این عناصر را هتک حرمت نکنند و آنها را رها می کردند تا کرکس ها بخورند. و در ص: ۹۰ به واژگان فارسی که اصل آنها عربی است اشاره کرده که معنای عربی آنها به معنای فارسی تغییر یافته است، مانند: دانشگاه (جامعه) به معنای اجتماع، حادثه به معنای واقعه، تصمیم به معنای قرار، و حقیقت این است که اینها عبارتند از: معانی عربی، پس چه تعداد از کلمات عربی هستند که بیش از یک معنی دارند، اما بسیاری از معانی را به دلیل شرایط خاص رها می کنند و این به معنای عربی نبودن معانی نیست.

صاحب مقاله در پایان می گوید: همه اینها به نظر من اهمیت کتاب را افزایش نمی دهد، زیرا کتاب در شکستن سد کشف نزدیک دیگری است که با وجود نزدیکی به دلیل سیاست و بیداری که جناح فرقه ای آن را برانگیخته از ما دور شده است و اگر غیر از این بود ده‌ها کتاب می‌یافتیم که درباره ایران نوشته و ترجمه شده ، کما اینکه می‌توان کتاب را - همانطور که اشاره کردم - نکته مهمی برای هرکسی که می‌خواهد به ایران سفر کند و از درون آن را کشف کند، در نظر گرفت. .

https://www.omandaily.om/أفکار-وآراء/na/فی-قلب-إیران