چه کسی در رقابت انتخاباتی جلوتر است؟
بی ان پی یا جماعت اسلامی؟
پروفسور محمد یونس رئیس دولت موقت در سخنرانی خود به مناسبت 100 مین روز فعالیت دولت موقت خطاب به هموطنان گفت: "قطار انتخابات راه افتاده است و متوقف نخواهد شد. اما در ادامه راه، کارهای زیادی برای انجام دادن داریم. اینکه این قطار چه زمانی به آخرین ایستگاه برسد، بستگی به این دارد که چقدر زود بتوانیم خطوط ریلی را برای آن متصل کنیم و این از طریق اجماع احزاب سیاسی خواهد بود."
نمی دانم دولت توانسته است خطوط راه ریلی را در شش ماه گذشته به هم متصل کند یا نه؟ اما احزاب سیاسی نسبت به انتخابات بی قرار شده اند. با نگاهی به فعالیت های بیرونی، بسیاری ممکن است فکر کنند که فقط بی ان پی بیشتر تبلیغات انتخاباتی انجام می دهد. اما این، واقعیت نیست. در داخل، همه حزب ها در حال آماده سازی هستند و محاسبه می کنند وقتی انتخابات برگزار شود، چه کسی رای بیشتری به دست خواهد آورد.
با وجود اینکه رهبران بی ان پی درباره برگزاری انتخابات در اواسط سال صحبت کرده اند، اما آنها دسامبر را به عنوان تاریخ برگزاری انتخابات پیشنهاد داده اند.
به نظر می رسد دولت نیز مخالفت چندانی نداشته باشد. محمد یونس در مصاحبه ای با تلویزیون "ان ح ک" ژاپن اشاره کرد که انتخابات تا دسامبر ( 2025) برگزار خواهد شد.
دوشنبه گذشته، یک هیئت سه نفره از حزب بی ان که در راس آنان میرزا فخرالاسلام عالمگیر دبیر کل این حزب بود به ملاقات رئیس دولت موقت رفتند و موضوع تاریخ انتخابات را مطرح کردند. در آن جلسه، صالح الدین احمد سرپرست وزارت مالیه، عادل الرحمن خان سرپرست وزارت صنعت و آصف نذرول سرپرست وزارت دادگستری نیز حضور داشتند. در مطبوعات آمده است که در این جلسه حدود یک و نیم ساعته، موضوعات مختلفی از جمله وضعیت نظم و قانون، قیمت کالاها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
پس از برگزاری جلسه، میرزا فخرول به خبرنگاران گفت که رئیس دولت موقت به آنها گفته است که دولت در نظر دارد انتخابات را تا دسامبر ( سال جاری ) برگزار کند.
شفیق عالم دبیر مطبوعاتی رئیس دولت موقت ، در یک نشست خبری جداگانه گفت که در صورت توافق احزاب سیاسی، انتخابات می تواند در ماه دسامبر برگزار شود. رئیس دولت موقت اقدامات اصلاحی دولت موقت را در نشست مشترک احزاب سیاسی و اعضای کمیسیون اجماع ملی در 15 فوریه، برای احزاب سیاسی تشریح خواهد کرد.
در حال حاضر احزاب سیاسی علاقه مند به تعیین تاریخ مشخص برای برگزاری انتخابات هستند. یکی از رهبران "مرحله دموکراسی" درباره نشست 15 فوریه گفت، این جلسه باید معنادار باشد. در دیدار هایی که قبلاً با رئیس دولت موقت صورت گرفت، سیاستمداران نتوانستند نظرات خود را بیان بکنند. اگر 25-30 گروه دور هم جمع شوند، چگونه می توانند با هم صحبت و مذاکره کنند؟ برای تصمیم گیری در باره موضوعی، باید یک بحث آزاد صورت بگیرد.
با شرائط موجود احتمالاً جلسه مشترک احزاب سیاسی و کمیسیون اجماع ملی با ریاست رئیس دولت موقت به تعویق خواهد افتاد. آصف نذرول سرپرست وزارت دادگستری گفته است که در صورت لزوم با احزاب سیاسی حتی در ایام ماه رمضان هم گفت و گو خواهند کرد.
یک رسانه به نقل از منبعی در دفتر رئیس دولت موقت گفت: "پروفسور محمد یونس نمی خواهد انتخابات پس از ماه دسامبر برگزار شود. به گفته منابع موثق، تاریخ احتمالی این انتخابات 6 دسامبر، روز دموکراسی تعیین شده است."
اهمیت 6 دسامبر این است که در چنین روزی در سال 1990 حکومت ارشاد حسین با قیام مردمی سقوط کرد. پس از 34 سال، قیام مردمی دیگری در 5 اوت 2024 رخ داد.
سه تن از رهبران بی ان پی یکشنبه گذشته با ناصر الدین، رئیس کمیسر انتخابات، دیدار کردند. آنها گفتند که بی ان پی نمی پذیرد انتخابات به خاطر اصلاحات به تعویق افتد. کمیسیون اصلاحات انتخاباتی پیشنهاد کرده است که انتخابات محلی قبل از انتخابات ملی برگزار شود. رهبران بی ان پی به کمیسیون انتخابات اعلام کرده اند که ابتدا باید انتخابات ملی برگزار شود.
بی ان پی از 12 تا 25 فوریه در سراسر کشور تجمعاتی برگزار خواهد کرد. رهبران بی ان پی می گویند که این برنامه برای اثر گذاری در کنترل قیمت روزانه کالاها، بهبود وضعیت نظم و قانون، نقشه راه انتخابات و مقابله با توطئه های مختلف فاشیست ها اعلام شده است. اما تقاضای اعلام " نقشه راه انتخابات" در اولویت قرار دارد.
علاوه بر تشدید تقاضای اعلام تاریخ انتخابات، اختلافات بین احزاب نیز در این خصوص در حال افزایش است. رهبران بی ان پی و جماعت اسلامی هر وقت فرصتی پیدا کنند به یکدیگر حمله می کنند. یکی از رهبران جماعت گفته است که مردم نمی خواهند بعد از حذف یک گروه از اشغالگران، گروهی دیگر از اشغالگران را بر سر کار بیاورند. یکی از شکایات متقابل رهبران بی ان پی این است که افراد جماعت در همه جا از مدیریت ها تا مؤسسات آموزشی مستقر شده اند.
از سوی دیگر، بحثی میان بی ان پی و رهبران جنبش دانشجویی در باره افشای ماهییت فاشیسم سابق در جریان است.
انتخابات چه آغاز و چه پایان دسامبر باشد، بنگلادش اکنون در قطار انتخابات است. انتخابات بعدی به موضوع اصلی مباحث سیاسی تبدیل شده است. احزابی که برای اصلاحات تبلیغ می کنند نیز برای انتخابات آماده می شوند. کسانی که می گویند انتخابات باید بعد از اتمام اصلاحات برگزار شود، هدفشان این است که اگر انتخابات به تاخیر بیفتد، می توانند حزب خود را به خوبی سازماندهی کنند. محاسبه کسانی هم که خواهان انتخابات زود هنگام هستند این است که اگر رای گیری قبل از سازماندهی و آمادگی دیگران ( رقبا ) برگزار شود، حمایت و رای عمومی آنها بیشتر خواهد بود.
از آنجایی که حزب عوامی لیگ خارج از میدان است، بدون شک بی ان پی و جماعت اسلامی رقیب اصلی همدیگر در انتخابات خواهند بود. سئوال این است که آماده سازی آنها چه قدر است؟ شاید خیلی ها فکر کنند که جماعت اسلامی الان به فکر انتخابات نیست و آنها مشغول اصلاحات اساسی هستند. امیر این حزب شفیق الرحمان گفت، برگزاری انتخابات هم اکنون بسان یک قتل عام خواهد بود. از سوی دیگر، رهبران بی ان پی تقریبا هر روز دولت را برای برگزاری انتخابات زودهنگام تحت فشار قرار داده اند. اگرچه جماعت آشکارا موضوع اولویت اصلاحات را مطرح کرده است، اما در واقع آمادگی انتخاباتی آن تقریباً از همه احزاب دیگر بالاتر است. به عنوان مثال تاکنون هیچ حزب دیگری نامزد های احتمالی خود را اعلام نکرده است. اما جماعت اسلامی نامزدهای احتمالی را در بسیاری از کرسی ها اعلام کرده است.
از میان آنها، 19 نامزد در بخش سیلیت ، 16 نفر در حوزه انتخابیه چیتاگونگ، 3 نفر در حوزه درفنی، 1 نفر در حوزه بندربان، 4 نفر در حوزه پاتوخالی، 3 نفر در پیروزپور، 3 نفر در تاکورگان، 3 نفر در شریاتپور، 4 نفر در حوزه ناتوره، همه نفرات حوزه های انتخابیه در فریدپور، 6 نفر در حوزه دیناجپور، 5 نفر در حوزه کیشورگانج، همه نفرات حوزه های انتخابیه در جینایده، چوآدانگا-1، 5 نفر در حوزه سراج گنج و 5 نفر در حوزه سونام گنج، به عنوان نامزد های انتخابیه اعلام شده است. البته امیر جماعت اعلام کرد که این نفرات، لیست اولیه است نه نهایی.
حزب بی ان پی یا احزاب دیگر نامزد های خود را اعلام نکرده اند. با این حال، منابع حزب بی ان پی گفته اند که آنها آرای اخذ شده نامزدهای حزب در سال های 1991، 1996، 2001 و 2008 و 2018 و همچنین نامزدهای جوان را در روند نامزدی در نظر خواهند گرفت. با این حال، تحلیلگران سیاسی همچنین معتقدند که بی ان پی ممکن است کرسی های خود را با احزاب متحد ( جریان قیام ) تقسیم کند یا قبل از انتخابات با آنها به توافق برسد. بی ان پی و جماعت هر دو در تلاش برای جذب سایر احزاب اسلامی هستند.
مشکل اعلام زود هنگام نامزدهای حزب بی ان پی این است که دو یا چند نامزد در یک کرسی وجود دارند. اگر نام یکی از آنها از قبل اعلام شود، بقیه مخالف او خواهند بود. حتی می تواند به عنوان یک نامزد مستقل رقابت کند. در این صورت، رهبران و فعالان محلی دچار اختلاف می شوند و رقیب فرصت را به دست می گیرد. درگیری‌هایی نیز در چند نقطه در این ارتباط رخ داده است.
اما در حزب جماعت اسلامی چنین ترسی وجود ندارد. رهبران و هواداران این حزب، هر کسی را که از راس رهبری حزب معرفی شود، می پذیرند.
در اینجا این سؤال مطرح می شود که چه کسی در رقابت انتخاباتی بعدی پیشرو است. بی ان پی یا جماعت؟
نویسنده: سهراب حسن سردبیر مشترک پرتهوم الو.
(روزنامه پرتهوم آلو، سه شنبه 11 فوریه 2025)
نظر شما