اتحادیه اروپا متعهد شد مبلغ ۹ میلیارد یورو برای بالکان غربی به عنوان بخشی از یک برنامه اقتصادی و سرمایه گذاری جدید بپردازد. این در حالیست که اختلافات سیاسی در خصوص چشمانداز الحاق کشورهای این منطقه به اتحادیه اروپا همچنان پابرجاست.
این تعهد جدید در حاشیه نشست سران اتحادیه اروپا در اسلوونی صورت گرفت، جایی که سران دولتهای آلبانی، بوسنی و هرزگووین، صربستان، مونتهنگرو، مقدونیه شمالی و همچنین کوزوو نیز در آن حضور داشتند.
بعد از این جلسه، کشورهای آلبانی، مقدونیه شمالی، مونتهنگرو و صربستان رسما به عنوان کاندیداهای عضویت در اتحادیه اروپا شناخته میشوند. این در حالیست که کشورهای بوسنی و کوزوو به عنوان متقاضیان بالقوه در نظر گرفته خواهند شد. در این مجموعه آلبانی و مقدونیه وضعیت بهتری دارند اما اختلافات بین اسکوپیه و دولت فعلی بلغارستان عملا این روند را با بنبست رو به رو کرده است.
نشست اسلوونی در زمان ریاست دورهای این کشور براتحادیه اروپا با هدف بزرگتر کردن این اتحادیه برگزار شد. این در حالیست که تمام کشورهای عضو نگاهی همچون اسلوونی ندارند و حتی بسیاری از کشورها از بزرگتر شدن این اتحادیه استقبال نمیکنند. در بیانیه پایانی نشست اسلوونی بر حمایت بیچون و چرای اتحادیه اروپا از چشمانداز اروپایی بالکان غربی بدون هیچ مهلت یا محدودیت زمانی تاکید شده است.
در همین زمینه اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا بدون اینکه نامی از کشوری خاص ببرد تاکید کرد که اتحادیه اروپا بدون بالکان غربی تکمیل نمیشود. او همچنین در ادامه افزود: «عدم آغاز مذاکرات با مقدونیه شمالی و آلبانی، موقعیت و اهرم ما در منطقه را به خطر میاندازد.»
شارل میشل، رئیس شورای اروپا هم بر اهمیت راهبردی بالکان غربی تاکید کرد اما در عین حال گفت: «اگر صادقانه بخواهیم بگوییم، بین ۲۷ کشور عضو در مورد ظرفیت ما برای استقبال از کشورهای جدید بحث در جریان است.»
هر دو رهبر ارشد اروپایی اذعان دارند که موضوعاتی کلیدی مانند ارزشهای اساسی، قانون، عدالت، آزادی رسانهها، مبارزه با فساد و همچنین جنایات سازمان یافته از جمله موانعی هستند که در سر راه الحاق دیده میشوند. رهبران اروپایی اصلاحاتی که کشورهای بالکان تاکنون در این زمینه انجام دادهاند را مورد ستایش قرار دادند اما در عین حال تاکید کردند که این ۶ کشور هنوز کارهایی برای انجام دادن، در پیش دارند.
به منظور حمایت از اصلاحات، رهبران اتحادیه اروپا با ایجاد یک برنامه اقتصادی و سرمایهگذاری جدید برای بالکان غربی، موافقت کردند مبلغ ۹ میلیارد یورو به عنوان کمک بلاعوض به این کشورها اعطا کنند. این مبلغ میتواند حتی تا ۲۰ میلیارد یورو سرمایهگذاری نیز افزایش یابد. همچنین تعهدات دیگری نیز در زمینه اقدامات اقلیمی، حمل و نقل، ادغام بازار، تحقیق و نوآوری و همچنین نقشه راه برای کاهش هزینههای رومینگ بین اتحادیه اروپا و کشورهای بالکان مورد تاکید قرار گرفته است. اتحادیه اروپا همچنین وعده داده که واکسنهای بیشتری را برای مقابله با ویروس کرونا در اختیار کشورهای این منطقه قرار دهد. البته عدد و رقم مشخصی در این خصوص ذکر نشده است.
تعهدات برای تعمیق همکاریها در زمینه سیاست خارجی و امنیت و نیز موضوعاتی چون مهاجرت، قاچاق انسان، تروریسم و همچنین افراطگرایی از دیگر محورهایی است که قرار است طرفین در این خصوص با یکدیگر همکاری کنند.
رهبران اروپا انتظار دارند بالکان غربی با مواضع سیاست خارجی اروپایی کاملا همسو و همخوان عمل کند. خانم فن در لاین در این رابطه میگوید: «ما از یک تاریخ، فرهنگ هستیم و از ارزشها و علایق یکسانی برخورداریم. من عمیقا متقاعد شدهام که ما سرنوشت مشابهی داریم.»
در عین حال اتحادیه نسبت به افزایش نفوذ روسیه و چین در منطقه هشدار میدهد و بسیاری از ناظران سیاسی هشدار دادهاند در صورتی که فرآیند الحاق کشورهای بالکان به اتحادیه با تاخیر بیشتری رو به رو شود، نفوذ چین و روسیه در این منطقه محتمل خواهد بود.
یانس یانشا، نخست وزیر اسلوونی که میزبان این اجلاس بود، این نشست را یک نقطه عطف خواند و اهمیت آنرا با اجلاس سالونیک در سال ۲۰۰۳ مقایسه کرد. زمانی که اتحادیه اروپا به طور رسمی بالکان غربی را به عنوان کاندیداهای احتمالی عضویت در اتحادیه اروپا به رسمیت شناخت.
https://per.euronews.com/۲۰۲۱/۱۰/۰۶/european-countries-agree-to-provide-۹-billion-to-balkan-countries
ملاحظه کارشناسی: (برگرفته از منابع خبری)
*نتایج برگزاری نشست سران اتحادیه اروپا در اسلوونی:
-ایجاد تعهدی جدید در حاشیه نشست سران اتحادیه اروپا در اسلوونی با حضور سران دولتهای آلبانی، بوسنی و هرزگووین، صربستان، مونتهنگرو، مقدونیه شمالی و همچنین کوزوو.
-تعهد اتحادیه اروپا مبنی بر اعطای مبلغ ۹ میلیارد یورو (کمک بلاعوض) برای بالکان غربی به عنوان بخشی از یک برنامه اقتصادی و سرمایه گذاری جدید. ا
-با کمی دقت می توان دریافت که این تلاش اتحادیه تا حدود زیادی تلاشی ست برای جلوگیری از نفوذ چین و روسیه به منطقه بالکان.
-کشورهای بوسنی و کوزوو همچنان به عنوان متقاضیان بالقوه در نظر گرفته خواهند شد.
-نشست اسلوونی در زمان ریاست دورهای این کشور براتحادیه اروپا با هدف بزرگتر کردن این اتحادیه برگزار شد. این در حالیست که تمام کشورهای عضو نگاهی همچون اسلوونی ندارند و حتی بسیاری از کشورها از بزرگتر شدن این اتحادیه استقبال نمیکنند.
-در بیانیه پایانی نشست اسلوونی بر حمایت بیچون و چرای اتحادیه اروپا از چشمانداز اروپایی بالکان غربی بدون هیچ مهلت یا محدودیت زمانی تاکید شده است.
سعید هاشمی
کارشناس بوسنی
نظر شما