بلبلستان فوزی موستاری؛ مظهر نفوذ ادبیات فارسی در بوسنی و هرزگوین

بلبلستان تنها اثر ادبی نوشته شده به دست یک نویسنده بوسنیایی است که کاملا به زبان فارسی نگاشته شده؛ این اثر را فوزی موستاری در نیمه اول قرن هجدهم (1152 قمری / 1839 میلادی) نوشته است.

این اثر با الهام از گلستان سعدی و بهارستان جامی نگاشته شده و شامل شش فصل یا بخش به شرح زیر است: درباره شیوخ و بزرگان، درباره حکمت و توبه، درباره عدالت و تواضع، گزیده‌ای کوتاه از شعر، حکایات و ظرایف، داستان سخاوت.

بلبلستان فوزی موستاری؛ مظهر نفوذ ادبیات فارسی در بوسنی و هرزگوین

نسخه خطی بلبلستان موجود در دانشگاه استانبول

فصل چهارم (گزیده‌ای کوتاه از شعر) اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا علاوه بر انتخاب اشعار شاعران مختلف، اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ فرهنگی بوسنی و هرزگوین، به ویژه ادبیات فارسی در بوسنی عثمانی، ارائه می‌دهد.

فوزی اشاره می کند که درویش‌پاشا بایزیداگیچ قصد داشت اثری منظوم به سبک مثنوی مولوی بنویسد و حتی دو جلد آن را نوشته بود. اما یک شب خواب مولوی را دید که به او گفت: «درویش، مثنوی من هرگز قابل تقلید نیست، از این خیال دست بردار».

بلبلستان فوزی موستاری؛ مظهر نفوذ ادبیات فارسی در بوسنی و هرزگوین

نسخه خطی بلبلستان در زاگرب

بلبلستان از نیمه قرن هجدهم تاکنون میان نخبگان شناخته شده است، همان‌طور که نسخ خطی این اثر از قرون هجدهم و نوزدهم، چاپ استانبولی آن در سال ۱۸۷۸ میلادی و ترجمه‌ها و مطالعاتی به زبان‌های فرانسوی، بوسنیایی، ترکی و فارسی گواهی بر این موضوع هستند.

بلبلستان فوزی موستاری؛ مظهر نفوذ ادبیات فارسی در بوسنی و هرزگوین

نسخه خطی بلبلستان در زاگرب

فوزی اهل شهر بلاگای بود و در نیمه دوم قرن هفدهم و نیمه اول قرن هجدهم زندگی می‌کرد. از جمله عناوین و مقام‌هایی که داشت، مثنوی خوان و مفسر مثنوی در موستار بود و وارث دانشمندان بزرگ موستار مانند اسماعیل اوپیچ، مصطفی ایوبویچ – شیخ یویو و ابراهیم اوپیچ به شمار می‌رفت.

منبع: کتاب جهانی در یک مرز؛ زبان، فرهنگ و ادبیات ایران در جهان - نوشته دکتر منیر درکیچ-استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سارایوو- 1404

کد خبر 24400

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 6 =