تقریبا دو هفته پس از انتشار سندی بحث‌برانگیز که در آن مرزهای کشورهای به‌جا مانده از فروپاشی یوگسلاوی سابق از نو ترسیم شده‌اند، اتحادیه اروپا همچنان به سکوت خود در این‌باره ادامه داده است.

در این «غیرسند»، اصطلاحی در اتحادیه اروپا برای اسناد غیررسمی که میان دولت‌های عضو و نهادهای پرنفوذ توزیع شده است، پیشنهاد شده که بخش‌هایی از بوسنی، مقدونیه شمالی و کوزوو در صربستان، کرواسی و آلبانی ادغام شوند. گفته می‌شود این سند امضا نشده، تا بالاترین محافل قدرت در اتحادیه اروپا رسیده است.

دفاتر مقامات بلندپایه اتحادیه اروپا، از جمله دفتر شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا و یانژ یانشا نخست‌وزیر اسلوونی در برابر پرسش یورونیوز از تایید یا رد این ادعاها امتناع کرده‌اند، همزمان افرادی از جمله ادی راما نخست وزیر آلبانی گفته‌اند که این سند را دیده‌اند. امری که باعث تقویت گمانه‌زنی‌ها در خصوص اصالت سند شده است.

هنوز مشخص نیست تهیه‌کننده این سند چه فرد یا نهادی است. با این حال ولادیمیر بیلشیک، نماینده پارلمان اروپا می‌گوید ظاهرا این سند از سوی اسلوونی آماده شده است. اسلوونی از جمله کشورهایی است که بخشی از یوگسلاوی سابق به شمار می‌رود و قرار است در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را به دست بگیرد.

ایده ترسیم مجدد مرزها در امتداد خطوط جمعیت‌های قومی و تقسیم نواحی به مناطق یکدست‌نشین نگرانی‌هایی را به دنبال داشته است. منتقدان می‌گویند این اقدام در تضاد و تناقض با تلاش‌های اتحادیه اروپا و نهادهای بین‌المللی برای ایجاد کشورهای چند ملیتی در بالکان غربی است.

تا کنون چندین مقام پارلمان اروپا و شماری از کشورهای عضو اتحادیه مخالفت خود را با این اقدام اعلام کرده‌اند.

در مقابل اظهار نگرانی‌ها از این سند، هیئت نمایندگی اتحادیه اروپا و نیروی صلح این نهاد در بوسنی (EUFOR)  در ۱۵ آوریل بیانیه‌ای صادر کرد و در آن گفت که اتحادیه اروپا "به حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی بوسنی و هرزگوین متعهد است."

شماری از ناظران می‌گویند به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا با عدم تایید رسمی این سند بحث درباره آن را مختومه کند و بگوید که این ایده «در حد و اندازه‌ای که رویش بخواهد بحث شود» نیست.

با این حال آقای بیلشیک می‌گوید این مسئله چنان جدی است که حتی بررسی صرف آن می‌تواند باعث بروز ترس در کشورهایی چون کوزوو و بوسنی شود و موقعیت اسلوونی به عنوان رئیس بعدی اتحادیه اروپا را "تضعیف کند."

کارشناسان می‌گویند هرچند اتحادیه اروپا تمایلی به ترسیم مجدد مرزها در بالکان ندارد، اما شماری از کشورهای عضو این ایده را «وسوسه‌انگیز» می‌دانند.

فلوریان بیه‌بر، استاد تاریخ و سیاست در دانشگاه گراتز اتریش، به یورونیوز می‌گوید: کسانی که این ایده‌ها را دارند، مانند ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان، اکثرا افرادی دارای جهان‌بینی ناسیونالیستی بسیار قوی هستند و معتقدند کشورهای چند ملیتی محکوم به شکست هستند.

او می‌افزاید: دلیل چنین پیشنهاداتی ناآگاهی آنان از وضعیت منطقه است و به نظر می‌رسد به دنبال یک راه‌حل آسان برای تنش‌های موجود هستند.

در سال ۱۹۹۵ و با میانجیگری اروپا و ایالات متحده، جنگ بالکان که دست‌کم ۱۰۰ هزار قربانی برجا گذاشته بود با تجزیه رسمی یوگسلاوی سابق به سه جمهوری بوسنی و هرزگوین، صربستان و کرواسی پایان یافت. کوزوو و اسلوونی نیز که در این محدوده قرار داشتند پس از مدتی اعلام استقلال کردند.

ربع قرن پس از پیمان صلح دیتون، بالکان همچنان درگیر تنش‌های قومی و سیاسی است و بسیاری از ناظران نسبت به احتمال وقوع دوباره ناآرامی در این منطقه هشدار می‌دهند.

منبع: یورو نیوز فارسی