نویسنده : سید ابوالمقصود , ناشر: انتشارات پروتوما، داکا , سال: نوامبر ۲۰۲۰م , قیمت: ۶۵۰ تاکا , حجم: ۴۰۷صفحه
مقدمه 
دانشگاه داکا با موجودیت ملت بنگالی گره خورده است. تقریبا همه نکات پیچیده در ارتباط با تاسیس دانشگاه داکا و استقلال این ملت در این کتاب بررسی شده است. دانشگاه داکا سرنوشت استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷م، نهضت ملی نمودن زبان مادری بنگلا و جنگ آزادیبخش بنگلادش را رقم زده است.
سر آغاز
برای تدوین تاریخ آموزش عالی برای مسلمانان مدرن بنگالی باید تاریخ تآسیس دانشگاه داکا و خوابگاه نواب سلیم الله این دانشگاه را پیش رو داشته باشیم. این دانشگاه بود که روشنایی آموزش عالی مدرن را برای مسلمانان عقب مانده این سرزمین که اکثرا کشاورز و رعیت بودند روشن ساخته بود.
مسلمانان کشاورز و فقیر این خطه که بعد از سقوط حکومت مسلمانان بدست انگلیس ها به بدبختی افتاده بود بدست هندوهای مهاجر یعنی اربابان زمیندار با مظالم گوناگون مواجه شده بودند. از بدحالی مسلمانان دل استعمارگران هم سوخته بود و آنها برای رفع این وضع رقت بار باحکمی در سال ۱۹۰۵م مدیریت بنگال را دو قسمت کرده بودند تا مسلمانان با مرکزیت داکا بتوانند قد علم کنند. ولی رهبران هندو با محوریت کلکته علیه این تصمیم که به بنگو بهنگو (شکستن بنگال) نام گرفته بود علیه انگلیسها شوریدند. حتی به مبارزه مسلحانه دست زدند. بالاخره حاکم انگلیس مجبور شد حکم بنگو بهنگو را در سال ۱۹۱۱م لغو کند . در این مهم رابیندرانات تاگورعلیه منافع مسلمانان تلاش داشته و از لغو حکم بشدت طرفداری نمود. 
بعد از این اتفاق که مسلمانان بسیار ناخوش و پژمرده شده بودند انگلیس ها برای دلجویی مسلمانان به مطالبه آنان برای اقامه یک دانشگاه در داکا رضایت دادند. در این زمینه دانشگاه کلکته که در سیطره هندوها بود از جمله تاگور علیه تآسیس دانشگاه داکا مخالفت شدید نمود. بالاخره در سال ۱۹۲۱م دانشگاه داکا تاسیس شد و در آن گروه فارسی و اردو جزء اصلی این دانشگاه شناخته شد.
در این ارتباط نویسنده کتاب مواردی را تحت عناوین فرعی مطرح کرده که ما با اشاره کوتاه به آن اکتفا می کنیم. 
سیاست آموزشی لارد کارزن حاکم انگلیس و روش آموزشی رابیندرانات تاگور
تلاش رهبران مسلمان برای تاسیس دانشگاه داکا
ملاقات هیات رهبران هندو برای جلوگیری از تاسیس دانشگاه داکا با لارد کارزن.
نقش نواب سلیم الله در تاسیس این دانشگاه 
نقش سید شمس الهدی در تآسیس این دانشگاه
نقش فضل الحق در این خصوص
خدمات خان بهادر احسن الله در تاسیس دانشگاه داکا
فصل دوم کتاب: موقعیت جغرافیایی و ساختارهای دانشگاه داکا، محیط زیست داکا در آن زمان، فعالیت های انجمن ها در آن زمان.
فصل سوم کتاب: افتتاح دانشگاه داکا، تاکید بر این مهم که این دانشگاه برای مسلمانان اختصاص نخواهد داشت بلکه اقشار مختلف جامعه از جمله هندوهای قشر پائین در این دانشگاه درس خواهند خواند، سخرانی مقامات علمی و فرهنگی در این ارتباط.
فعالیتهای بازگرداندن خلافت عثمانی از طرف مهاتما گاندی و رهبران مسلمان، انجمن اساتید و حقوق دانان، چگونگی افتتاح فعالیت های دانشگاه در ۱۹۲۱م.
در فصلهای پنجم ششم و هفتم به ترتیب دانشکده علوم، خوابگاه جگونات برای دانشجویان هندو و خوابگاه نواب سلیم الله برای دانشجویان مسلمان و فعالیت های چند جانبه خوابگاه اخیر و حضور شخصیتهای ملی و خارجی در محوطه خوابگاه تشریح شده است.
فصل هشتم کتاب اختصاص دارد به نقش دانشگاه داکا برای ارتقای آموزش زنان.
فصل نهم : سخنی در باره چند گروه از جمله گروه اردو و فارسی، چند استاد محبوب این گروه.
فصل دهم اطلاعاتی در باره کتابخانه های دانشگاه و نهادهای پژوهشی. 
ملاحظه
نویسنده این کتاب سید ابوالمقصود که اخیرا فوت کرده است درمحافل فرهنگی و مطبوعاتی بعنوان یک فرد سلیم النفس البته لائیک و غیر متعصب معروف بود.
با وجود آوردن این واقعیات تلخ تاریخی در ارتباط با مخالفت رهبران هندو بر علیه منافع مسلمانان بنگالی و فراز و نشیب های روابط هند  و مسلمانان در گذشته درخور تآمل است.