به نقل از روزنامه گاردین،"کریستین اشمیت"، نماینده عالی جامعه بینالملل در بوسنی و هرزگوین گفت: اگر جداییطلبان صرب تهدید خود را درباره ایجاد مجدد ارتش خودشان عملی کنند و نیروهای مسلح ملی را به دو دسته تقسیم کنند، آن وقت نیروهای حافظ صلح بینالمللی بیشتری باید برای جلوگیری از وقوع جنگی جدید در این کشور اعزام شوند. وظایف نیروهای حافظ صلح بینالمللی در بوسنی در حال حاضر به یک نیروی اروپایی باقیمانده ۷۰۰ نفری محول شده است. ناتو یک پایگاه رسمی را که مقر اصلی آن در سارایوو قرار دارد، حفظ کرده است. مجوز سالانه هر دو باید در این هفته در نشست شورای امنیت سازمان ملل تمدید شود اما روسیه تهدید کرده در صورتی که تمامی ارجاعات به نماینده عالی حذف نشوند، قطعنامه شورای امنیت را مسدود خواهد کرد؛ اقدامی که به طور بالقوه اختیارات اشمیت را به عنوان ناظر توافق صلح "دیتون" مورخ ۱۹۹۵ میلادی تضعیف میکند. اشمیت، یکی از وزرای سابق دولت آلمان در نخستین گزارشش از زمان انتصاب در این پست در ماه اوت هشدار داد که بوسنی با بزرگترین تهدید وجودی دوران پس از جنگ مواجه است.
"میلوراد دودیک"، رهبر صربهای بوسنی تهدید کرده که از نهادهای دولتی از جمله ارتش ملی که با کمکهای بینالمللی طی ۲۵ سال گذشته تشکیل شده، خارج میشود و مجددا یک نیروی صرب را تشکیل میدهد. دودیک در ۱۴ اکتبر اعلام کرد که با محاصره پادگانهای ارتش بوسنی، آن را مجبور خواهد کرد تا از بخش صربنشین بوسنی خارج شود و اگر غرب تلاش کند تا به صورت نظامی مداخله کند، وی دوستانی دارد که متعهد شدهاند از این هدف صربها حمایت کنند؛ اظهاراتی که در حقیقت اشاره به صربستان و روسیه است. پلیس صربهای بوسنی ماه گذشته در رشته کوه جاهورینا مانورهای مقابله با تروریسم برگزار کرد؛ جایی که در جریان محاصره سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ میلادی نیروهای صرب از آنجا ساریوو را بمباران کردند.
اشمیت روز جمعه درگزارشی به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل گفت: این برابر با جدایی بدون اعلام قبلی است. اقدامات دودیک نه تنها صلح و ثبات این کشور و منطقه را به خطر میاندازد بلکه اگر جامعه بینالملل به آن پاسخی ندهد میتواند منجر به لغو توافق صلح دیتون شود.
وی افزود: این احتمال وجود دارد که درگیریهایی میان نیروهای مجری قانون ملی بوسنی و پلیس صربهای بوسنی رخ دهد. اگر نیروهای مسلح بوسنی و هرزگوین به دو یا چند ارتش تقسیم شوند، باید نسبت به سطح حضور نظامی بینالمللی در این کشور تجدیدنظر شود. اشمیت تصریح کرد: عدم پاسخگویی به اوضاع کنونی توافق دیتون را به خطر میاندازد و بیثباتی در بوسنی و هرزگوین به پیامدهای منطقهای دامن خواهد زد. چشماندازها برای تفرقه و جنگ آتی بسیار واقعی هستند.
کرملین مخالف انتصاب اشمیت توسط شورای اجرای صلح بوده و اختیارات وی را به رسمیت نمیشناسد.
ملاحظه کارشناسی:
-حدود سه ماه از انتصاب کریستین اشمیت، نماینده جدید جامعه جهانی در کشور بوسنی می گذرد. وی جانشین والنتین اینتسکو شده است که بعد از گذشت حدود سه دهه از جنگ دهه نود میلادی در بوسنی، در اواخر عمر ماموریت خود مصوبه ای را در خصوص جنایت جنگی و به نوعی به رسمیت شناختن نسل کشی در این کشور ابلاغ کرد که در نوع خود بسیار قابل توجه بود و واکنش های بسیاری را به همراه داشت.
-اقدامات میلوراد دودیک رئیس جمهوری صرب بوسنی را با نوع نگاه شخص ولادیمیر پوتین در جهت ایجاد التهابات و تنش های قومیتی و مذهبی در این سرزمین باید در یک راستا قرار داد، چرا که شخص دودیک با نزدیکی زیاد به حوزه ی فکری روس ها« همچون مهره ی شطرنجی برای ایشان در این قسمت از اروپا نقش آفرینی کرده و خواهد کرد!
-وجود اختلافات شدید و تنش هایی که از قبل و به اندازه طول تاریخ در این میان مطرح است، گمان می رود که در حال حاضر و بار دیگر در حال شعله ور شدن است و شاید دودیک را به ملادیچی دیگر و حتی قصاب تازه ای برای بالکان تبدیل کند!
-نقش دولت های چین و روسیه و اقدامات مختلف ایشان در منطقه ی بالکان در ایجاد این منازعات و حتی ایجاد جنگ های احتمالی پیش رو بسیار پررنگ است، چرا که این صحنه درگیری به نوعی همان جنگ های نیابتی میان قدرت های غربی (ایالات متحده و اتحادیه اروپا) مخالف با کشورهایی چون روسیه و چین خواهد بود.
-دولت روسیه و خصوصا شخص پوتین نگاه ویژه ای به این منطقه دارد، چرا که کشوری مثل روسیه در طول تاریخ با ایجاد تنش و ناامنی های مختلف در سرزمین های دیگر، به اهداف و مقاصد خود نزدیک شده و یا حتی می توان گفت با قربانی و نابودی مردمان دیگر کشورها، دیوارهای امنیتی، اقتصادی، نظامی و ... خود را بالا برده اند!!!
-گمان بر این است: با توجه به اسناد تاریخی و شواهد قبلی، دولت روسیه در هر صورت با ایجاد امنیت پایدار و آرامش در این منطقه مخالف است، چرا که امنیت ظاهری و اتمام جنگ های خشونت بار قبلی در این منطقه، بنام امریکایی ها رقم خورده است و از طرفی ظرفیت عظیم منطقه بالکان برای کشورهای قدرتمند غرب اروپایی مخالف با سیاست های کرملین، هم در این زاویه دید روس ها بشدت تاثیر گذار است.
-دولت روسیه به همراه چین به شدت به دنبال اتمام حضور و ماموریت نمایندگان جامعه جهانی در بوسنی هستند و خصوصا با انتخاب فردی میانند اشمیت بسیار مخالف بوده و هستند.
-شاید حضور وزیر سابق آلمانی ها (کریستین اشمیت، نماینده جدید سازمان ملل متحد در بوسنی) در کسوت جدید نمایندگی سازمان ملل در کشور بوسنی، به نوعی تداعی کننده خاطرات ایام جنگ های ویرانگر جهانی می باشد که دولت های شوروی و آلمان در آن روزگار هم در دو جناح مخالف و در ستیز کشنده ای بودند.
سعید هاشمی
کارشناس بوسنی و هرزگوین
نظر شما