سیاوش ملکی‌فر، در وبینار توسعه صادرات محصولات حوزه تجهیزات پزشکی به کشور بوسنی و هرزگوین که روز چهارشنبه ۱۲ آبان ماه در محل صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری برگزار شد، با اشاره به حمایت صندوق نوآوری از احداث خط مونتاژ و بسته‌بندی شرکت‌های دانش‌بنیان در خارج از کشور، گفت: پایگاه اختصاصی صادراتی به منظور عرضه محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان در بوسنی راه‌اندازی شده است. وی با بیان اینکه برای ورود به این پایگاه صادراتی نیاز به عقد قرارداد است، اظهار کرد: صندوق نوآوری برای احداث خط مونتاژ، بسته‌بندی و "فینیشینگ" در خارج از کشور به شرکت‌های دانش‌بنیان تسهیلات اعطا می‌کند. 
در این وبینار افشین کلاهی، رئیس مجمع تشکل‌های ایران نیز با ارائه آمار و جزئیاتی از کشور بوسنی و هرزگوین، این کشور را پایگاه خوبی برای صادرات ایران برشمرد و گفت: طبق آمار موجود، صادرات ایران به بوسنی ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار است.
وی ادامه داد: رشد صادرات بوسنی در حوزه‌های دارویی، تجهیزات پزشکی، خودرو و IT بوده است. ضمن اینکه با بررسی المان‌هایی مانند شاخص پیچیدگی اقتصادی، تولید ناخالص ملی و همچنین قانون موافقت‌نامه تجارت ترجیحی بین ایران و بوسنی که تا کنون استفاده چندانی از آن نشده است، در می‌یابیم می‌توان به نفع شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی از این ویژگی‌ها استفاده کرد.
کلاهی ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون پایگاه صادراتی ایران در بوسنی، خاطر نشان کرد: فعالیت در حوزه‌هایی مانند دارو و تجهیزات پزشکی، کشاورزی، پتروشیمی، فناوری اطلاعات و صنعت ساختمان می‌تواند برای کشور آورده‌های قابل توجهی به همراه داشته باشد.
رضا کمپانی، نایب رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی نیز  گفت: صادرات تجهیزات پزشکی محدود است و نسبت به صادرات حوزه‌های دیگر مانند صنایع غذایی خیلی بالا نیست، اما چون با جان بیماران در ارتباط است، بسیار ارزشمند است.
وی با تاکید بر اینکه ایران می‌تواند مواد "های‌تک" و اولیه صنعت تجهیزات پزشکی را با ایجاد خط تولید در خارج از کشور تهیه کند، گفت: بوسنی پایگاه خوبی برای صادرات ایران است، اما باید نکاتی را در نظر بگیریم اول اینکه تنها بوسنی مد نظرمان نباشد و دید جهانی داشته باشیم و دیگر اینکه بر پایه کار تولید محور فعالیت کنیم.
جابر وثیق، رایزن اقتصادی سفارت ایران در بوسنی و هرزگوین با بیان اینکه بوسنی از موقعیت اقتصادی خوبی برخوردار است و باید از آن بهره برد، گفت: حدود ۷۵ درصد مبادلات بوسنی با کشورهای اتحادیه اروپایی و ۲۵ درصد با کشورهای خارج از قاره اروپا است.
در این نشست، شرکت‌های حاضر به ارائه دغدغه‌های خود مبنی بر مشکلات موجود در تبادلات بانکی، مسائل مالیاتی، مشکلات حمل و نقل دریایی و صادرات از طریق دریا به بوسنی و تحریم‌های موجود علیه ایران و مسلمانان و روابط سیاسی که بر حوزه اقتصادی و تجاری اثر منفی می‌گذارد، اشاره کردند و درباره این موضوعات بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
 

ملاحظه کارشناسی:
-بر اساس اطلاعات انتشار یافته رسمی از سوی آژانس آمار بوسنی و هرزگوین؛ کل مبادلات تجاری جمهوری اسلامی ایران و بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۳,۳۳۶,۷۱۵ مارک برابر با ۶,۸۱۸,۹۵۴ یورو بوده است. این رقم در مقایسه با سال قبل حدود چهل و پنج درصد کاهش داشته است.
-رقم واردات جمهوری اسلامی ایران از کشور بوسنی در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱,۷۲۲,۷۴۴ مارک برابر با ۸۸۰,۸۲۵ یورو و رقم صادرات جمهوری اسلامی ایران به بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ رقم ۱۱,۶۱۳,۹۷۰ مارک برابر با ۵,۹۳۸,۱۲۸ یورو بوده است. 
-تراز بازرگانی جمهوری اسلامی ایران با بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ رقم ۹,۸۹۱,۲۲۶ مارک برابر با ۵,۰۵۷,۳۰۳ یورو به نفع جمهوری اسلامی ایران است.
-بر اساس آمارهای ارائه شده، تراز بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ روند نزولی داشته و حدود ۴۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد.  
با توجه به مبادلات تجاری بوسنی و هرزگوین با سایر کشورها، عمده تجارت این کشور در زمینه چوب، فلزات، محصولات معدنی و اقلام مونتاژی می‌باشد.
بیشترین صادرات کشورمان به بوسنی و هرزگوین مربوط به محصولات شیمیایی می‌باشد که رقمی نزدیک به ۳ میلیون یورو را شامل می‌شود.
کاهش مبادلات دو کشور در سال ۲۰۲۰ مربوط به مشکلات و محدودیت‌های به وجود آمده در نتیجه شیوع ویروس کرونا بوده است. این محدودیت‌ها باعث عدم تردد کامیون‌ها بین دو کشور شده و روابط بین تجار ایرانی و بوسنیایی در ایام کرونایی همانند سایر کشورهای جهان محدود شده است.
-کل مبادلات تجارت خارجی بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۵ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته است.
-حدود ۸۰ درصد مبادلات تجاری بوسنی و هرزگوین در سال ۲۰۲۰ با کشورهای اروپایی انجام گرفته است.

سعید هاشمی

کارشناس بوسنی و هزگوین