واکنش های مقامات افغانستان:

۱. صدیقی صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری در توییتی گفته است« اعمال وحشیانه و غیرانسانی که باعث شهادت شماری از شهروندان مظلوم ما در مرز با ایران شد، جنایت نابخشودنی است. او تاکید کرده است که این رویداد به صورت جدی توسط دولت افغانستان پیگیری می شود.

۲. : امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری در واکنش به این قضیه با انتشار توئیتی شکوه آمیز با اشاره به شعر« بنی آدم اعضای یکدیگرند» نوشته است« سعدی در گور می تبد... وقتی مبحث مرز، قدرت، نژاد و منافع در میان می آید مصداقش را کمرنگ و بی ربط می کند. درد ما مشترک نیست.

۳.  حنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان در واکنش به غرق شدن شهروندان افغان، در توییتر نوشته: «ظلم و وحشتی که باعث شکنجه و شهادت مردم مظلوم ما در مرز افغانستان و ایران گردیده، خاطر ملت ما را بشدت اندوهگین ساخته است. این غم، غم مشترک ماست و به هموطنان اطمینان می دهیم که تا رسیدن به حق و عدالت این جنایت نابخشودنی را با تمام امکانات دیپلماسی کشور پی گیری خواهیم کرد.

۴. نماینده استان فراه در پارلمان: عبدالستار حسینی تایید کرده که مرزبانان ایرانی ۵۰  کارگر افغان را پس از شکنجه  به داخل آب هریرود انداختند که این کار آنها یک « جنایت نابخشودنی» است.

۵. وزارت امور مهاجرین:  وزارت امور مهاجرین با صدور اعلامیه ای خواستار بررسی و پیگری این موضوع شده است. همچنین این وزارت از مقامات دیپلماتیک هر دو کشور می خواهد که برای رفع محدودیت ویزای ایران که موجب رفت و آمد های غیر قانونی می شود، راهکار عملی را ایجاد کنند تا از تردد قاچاقی و غیر قانونی اتباع افغانستان از مرز میان دو کشور جلو گیری شود.

۶. وحید قتالی، استاندار هرات، در واکنش به غرق شدن شماری از شهروندان افغان توسط نیروی ایرانی در مرز مشترک،  در پیامی توئیتری تهدید کرد که «روزی [تسویه] حساب خواهیم کرد. که البته  بعد از چند ساعت بعد منکر چنین پیامی از طرف خود  شد

واکنش گروه طالبان:

گروه طالبان در واکنش به کشته و ناپدید شدن ده‌ها شهروند افغان در مرز ایران، از دولت ایران خواسته ‌است که با پناهجویان افغان «رفتار درست» و بر اساس «اصول همسایگی» داشته باشد. طالبان روز یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای گفته ‌است که از دولت ایران می‌خواهد تا با مهاجران افغان «بر اساس ترحم، اخوت اسلامی و اصول همسایگی» برخورد کند. و از مقامات ایرانی می خواهیم که این حادثه دردناک را به دقت بررسی کرده عاملان آن را مجازات نمایند و در آینده از چنین رویدادها جلوگیری کنند.

اعلامیه کمیسیون حقوق بشر افغانستان:

بر اساس گفتگو با مقام های محلی و نجاد یافتگان، به تاریخ ۱۲/۲/۱۳۹۹ نیروهای امنیتی ایران شماری از مهاجران افغان جویای کار را که می خواستند وارد خاک ایران شوند، در منطقه الیاس شهرستان گلران استان هرات (هم­مرز با ایران)، دستگیر و پس از ضرب و شتم و شکنجه، وادار به عبور از رودخانه هریرود می کنند، که در نتیجه، شماری از آنها غرق شده اند و شماری دیگر خود را نجاد داده اند.

کمیسون مستقل حقوق بشر افغانستان، با ابراز تاسف عمیق به دلیل برخورد چنین بی رحمانه، تکان دهنده و فاجعه بار و ابراز همدردی با بازماندگان قربانیان، برخورد نیروهای ایران را نقض آشکار اصول و ارزش های حقوق بشری، حقوق مهاجران و پناهندگان و تعهدات دولت ها به پیمان نامه های بین المللی می داند.

بنابر این کمیسیون از دولت، به ویژه وزارت امور خارجه کشور، نیز کمیساریای عالی حقوق بشر و کمیساری عالی پناهندگان ملل متحد مجدانه می خواهد که هیئتی مشترک از طرف دولت افغانستان، دولت ایران و نهاد های حقوق بشری مربوط به سازمان ملل متحد تشکیل شود تا با تحقیقی همه جانبه و دقیق درباره این قضیه، ضمن شناسایی عاملان، جبران خسارت و اجرای عدالت، از استمرار و تکرار چنین برخوردهای فاجعه بار و ناقض حقوق بشری جلوگیری شود.

واکنش کشورهای خارجی:

۱. وزارت خارجه امریکا: آمریکا از انتشار گزارش های از "بدرفتاری با مهاجران" در مرز ایران و افغانستان و "غرق شدن" شماری از آن‌ها ابراز نگرانی کرد. و معاون وزیر خارجه ایالات متحده در آسیای میانه و جنوبی خواهان پیگرد قانونی عاملان حادثه شد و سفارت آمریکا در کابل از تحقیق دولت افغانستان در این باره حمایت کرد.

۲. واکنش اتحادیه اروپا: اتحادیه اروپا خواستار تحقیق درباره «بدرفتاری» مرزبانان ایرانی با مهاجران افغان شد اتحادیه اروپا در توییتی نوشته است از گزارش‌ها درباره سرنوشت مهاجران افغان در مرز ایران باخبر شده است و این نهاد خواستار تحقیقات همه‌جانبه است.  در این توییت آمده است که اتحادیه اروپا انتظار شفافیت کامل در این تحقیقات را دارد. اتحادیه اروپا اضافه کرده است که دولت افغانستان را در کمک به مهاجرانی که از ایران به افغانستان بازمی‌گردند حمایت می‌کند و در ادامه گفته است: ”افرادی که [از جایی به جایی] مهاجرت می‌کنند، انسان هستند!”

واکنش ها در فضای مجازی:

خبر غرق شدن شماری از کارگران افغان در شبکه های اجتماعی با واکنش های زیاد و  بسیار تندی بهمراه  بوده است  که به تعدادی از این واکنش ها می پردازیم:

۱. دکتر حمیده دانش وردک: در صحفه فیسبوک خود نوشت: او بدخت های که به جنازه سلیمانی رفته بودند و اشک ریختند کجا هستند حال او بی وجدان هایکه گلو پاره می کردند که ایران کشور هم فرهنگ و همزبان ما است کجا اند. آنهای که خود را مدیون فرهنگ ایران می داند کجا اند.  این بدبخت های که زبان شیرین دری را با فارسی ایران آمیخته اند و فخر می کنند کجا اند.

۲. داود ناجی: نویسنده و خبرنگار، در صفحه توئیتر خود نوشت: امیدوارم وزارت خارجه تحقیقات در این مورد را جدی بگیرد و دنبال کند. هرچند  ظلم جمهوری اسلامی ایران بر مهاجران مثنوی صدمن است. اما حالا که دولت و حکومتی وجود دارد باید پیگیری شود.

بیانیه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران:

در پی برخی گزارش‌ها در مورد غرق شدن و جان باختن شماری از شهروندان کشور در رودخانه هریرود، به دنبال تلاش برای ورود غیرقانونی به جمهوری اسلامی ایران، توسط نیروهای مرزی این کشور، وزارت امورخارجه ایران ضمن ابراز همدردی با خانواده‌های جان‌باختگان، گفته است که این رویداد در خاک افغانستان رخ داده و مرزبانی این کشور هر نوع اتفاقی در این مورد را رد کرده است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران افزوده است: "به جهت اهمیت موضوع و به منظور کسب اطلاع دقیق از چگونگی وقوع این حادثه در خاک افغانستان، مراتب را در همکاری با مقامات این کشور تحت بررسی قرار داده‌ایم.

توضیح:

 با توجه به فضای  احساسی بوجود آمده برای خانواده های داغدیده در کشور افغانستان، خصوصا در استان هرات، فرصت‌ مغتنمی برای رسانه های مزدور و وابسته به سفارتخانه های کشورهایی خارجی  فراهم ساخته است تا با موج سواری بر این اتفاق ، مردم افغانستان را وادار به تظاهرات و تنش در افغانستان کنند و مناسبات  دو کشور همسایه را خدشه دار نمایند.

تهدید به آتش کشیدن سفارتخانه و مراکز وابسته به جمهوری اسلامی ایران در بسیاری از خبرهای کاربران در فضای مجازی تکرار شده است .

مراتب از سوی سفارت کشورمان  در کابل از مجاری دیپلماتیک در حال پیگیری است.

منابع:

۱. روزنامه اطلاعات روز

۲. روزنامه هشت صبح

۳. France Médias Monde

۴. آژانس خبری باختر

۵. خبرگزاری دید

۶. خبرگزاری آوا