همان طور که انتظار می رفت، سفر اخیر هیئت آمریکایی به رهبری برنت نیمن، دستیار وزارت خزانه داری آمریکا، به همراه دونالد لو معاون وزیر امور خارجه این کشور در امور آسیای جنوبی و مرکزی و دیگر مقامات تجاری همراه هیئت به داکا قبل از آمد و رفت، موضوع گمانه زنی های زیادی شد. این سفر اولین سفر یک هیئت بلند پایه آمریکایی از واشنگتن به داکا پس از سقوط دولت شیخ حسینه بود. دونالد لو، چهره کلیدی در روابط بنگلادش و آمریکا، پس از گذراندن سفر چهار روزه خود به دهلی، وارد داکا شد. او در سفر هند، در یک رویداد مهم در چارچوب روابط راهبردی دوجانبه هند و آمریکا شرکت کرد که در آن، همگرائی ها بیشتر از واگرایی ها بروز و ظهور داشت.
پس از دیدارهای هیئت آمریکایی با پروفسور محمد یونس رئیس دولت موقت بنگلادش، توحید حسین سرپرست وزارت امور خارجه، مشاور مالی صالح الدین احمد سرپرست وزارت دارائی، دکتر احسان اچ منصور رئیس بانک بنگلادش، آنان بر "ابراز تعهد قوی آمریکا برای همکاری با دولت موقت " اشاره کردند. سفارت آمریکا در داکا در صفحه فیس بوک خود نوشت: "هیئت ما با پروفسور محمد یونس رئیس دولت موقت ملاقات کرد و تعهد خود را برای تقویت رشد اقتصادی فراگیر و ایجاد نهادهای توسعه ای به نفع مردم بنگلادش تایید کرد. همانطور که بنگلادش به دنبال ترسیم وضعیت عادلانه و آینده فراگیر است، آمریکا نیز آماده حمایت از این تلاش ها است." واشنگتن آماده ارائه بسته های حمایتی اقتصادی، فنی و مالی برای اصلاحات در زمینه‌هایی مانند بانکداری است که به عنوان ابزاز و محمل اصلی ایجاد فساد و پولشویی در مقیاس بزرگ طی سال های گذشته ضعیف شده است. امضای توافقنامه ای که بر اساس آن آمریکا ۲۰۰ میلیون دلار به عنوان حمایت از برنامه های توسعه در اختیار بنگلادش قرار می دهد، احتمالاً اولین گام در این سفر بود. پروفسور یونس اهداف دولت خود را برای بازسازی، اصلاح و راه اندازی مجدد چرخ اقتصاد، آغاز اصلاحات در بخش مالی و تقویت نهادهای مربوطه برجسته سازی کرد. هیئت آمریکایی هم در پاسخ به اقدامات دکتر یونس، رهبری دولت موقت را ستود و تمایل واشنگتن را برای حمایت از برنامه اصلاحات وی ابراز کرد.
جاشیم الدین دبیر وزارت امور خارجه بنگلادش در باره سفر هیئت آمریکایی خاطرنشان کرد که طرف آمریکایی همچنین تحولات اخیر در میانمار و کمک های بشردوستانه به روهینگیایی های آواره در بنگلادش را مطرح کرد. او گفت: ما در خصوص از بین بردن ریشه‌های بحران روهینگیا صحبت کردیم. به نظر می رسد واشنگتن بر کمک به پروفسور یونس و تیمش برای پیشبرد روند اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی متمرکز است و تاکید می کند که توسعه اقتصادی پایدار و بادوام به بهترین وجه در یک محیط واقعاً دموکراتیک به دست می آید.
ریچارد ورما معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور مدیریت و منابع، در اظهاراتی پیرامون سفر هیئت آمریکایی به داکا در موسسه هادسون در واشنگتن، گفت: "حمایت از انتقال دموکراتیک، صلح آمیز و قانونی در بنگلادش به نفع همه است و تعیین زمان برگزاری انتخابات آینده و مدت زمان فعالیت دولت موقت بر عهده مردم بنگلادش است. "
دیدار نمایندگان هیئت آمریکایی با رئیس دولت موقت حداقل یک ساعت به طول انجامید و منطقی است که فرض کنیم در این مدت، بحث ها صرفا در باره روند اصلاحات نبوده است. تحقیقات بیشتر در مورد موضوعات گفتگوی سیاسی و همچنین پیامدهای فوری، میان مدت و بلندمدت برای بنگلادش در صحنه گسترده ژئوپلیتیک، به ویژه با توجه به حمایت مشهود واشنگتن از دولت موقت در داکا، باید متمرکز شود. ناظران بر این باورند که این دیدار نشانه بهبود روابط بنگلادش و آمریکا است. روابطی که در سال های اخیر به شدت تیره شده است. اعمال تحریم علیه نیروی واکنش سریع و برخی از فرماندهان آن توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا، همراه با سیاست محدودیت صدور ویزا برای برخی مقامات دولت سابق بخاطر حوادث اخیر، برای داکا خوشایند نبود. اشاره‌های علنی و مکرر نخست‌وزیر سابق به آمریکا در همان موقع ، مبنی بر اینکه واشنگتن به دنبال ایجاد پایگاه نظامی در جزیره سنت مارتین(در جنوب بنگلادش) در عوض حمایت از اوست، امروزه باید موضوعی مهم تلقی شود .
نباید از نظر دور داشت که انتقاد آشکار واشنگتن از انتخابات سراسری غیرمشارکتی و ناسالم، به ویژه در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴، روابط داکا و واشنگتن را بیشتر متشنج کرد.
نویسنده: شمشیر ام چودری، دبیر سابق وزارت امورخارجه بنگلادش
(روزنامه دیلی استار ، جمعه، ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۴)
منبع:
نظر شما