این گلچین که عمدتاً بر اساس منابع اولیه تنظیم شده است (کتاب بهویژه به شعر فارسی در قالب رباعی طی نزدیک به هزار سال اختصاص دارد)، منبع غنیای از دانش منظم درباره فرآیند شکلگیری رباعی، ویژگیهای جامعهای که در آن شکل گرفته و زندگی شاعران ارائهشده در این گلچین است.
کتاب به دو بخش جداگانه تقسیم شده که توسط یک موضوع مشترک به هم مرتبط هستند. در بخش اول، رباعیات از طریق تحلیل دقیق در چارچوبهای تاریخی، فلسفی، جامعهشناختی و بهطور خاص ادبی-شعری بررسی شدهاند و شامل جزئیات زندگینامهای کمتر شناختهشده از شاعران است. بخش دوم شامل فهرستی از سیزده شاعر برجسته است که بیش از هزار رباعی از آنها ارائه شده است.
تصمیم نویسنده برای ارائه هر شاعر، علاوه بر رباعیاتشان، با مقدمهای مفصل شامل زندگینامه، جریانهای معنوی و افرادی که بر شعر آنها تأثیر گذاشتهاند، به همراه بررسی شرایط اجتماعی-تاریخی دوران زندگی و فعالیتشان، به این کتاب ارزش بیشتری بخشیده است.
تصمیم حمزه حالیتویچ برای گنجاندن سه رباعی از هر شاعر به زبان اصلی فارسی و خط آن نیز افزونهای ارزشمند و مرجعی معتبر برای متخصصان محسوب میشود.
همچنین این "گلچین" شامل "واژهنامه اصطلاحات" و "کتابنامه" است که در آن مروری بر منابع و مراجع استفادهشده آورده شده است.
برخی از این شاعران از طریق رباعیات پیشتر ترجمهشده برای عموم آشنا هستند، در حالی که برخی دیگر تنها برای علاقمندان به این نوع شعر شناختهشدهاند و برخی از رباعیات برای اولین بار به زبان بوسنیایی ترجمه شدهاند.
این واقعیت که همه رباعیات در این "گلچین"، چه آنهایی که شناختهشدهاند و چه آنهایی که اکنون برای اولین بار منتشر میشوند، توسط یک مترجم ترجمه شدهاند و این که این مترجم علاوه بر دانش برجسته، انسانی با ذوق شعری ظریف است، به این رباعیات یکپارچگی سبکی، هماهنگی معنوی و انسجام زیباشناختی پویا بخشیده است.
تعداد رباعیات ترجمهشده در این "گلچین" بیش از هزار است و همه ترجمهها از نظر زبانی هماهنگ هستند، که به همه رباعیات یک حساسیت شعری منحصربهفرد میبخشد. ترجمه مستقیم از زبان اصلی فارسی، همراه با بررسیهای چندباره و مقایسهها، این حق را به ما میدهد که کتاب حمزه حالیتویچ، "جادوی مجاز – گلچین رباعیات فارسی"، را در بالاترین جایگاه آثار برجسته و باکیفیت منتشرشده در دهه گذشته قرار دهیم.»
حمزه حالیتویچ در نووی پازار، مونتهنگرو متولد شده است. پس از دوره ابتدایی، تحصیلات خود را در اسکوپیه ادامه داد – دبیرستان و دانشگاه. وی در دانشگاه "کیرل و متودی" در رشته تاریخ هنر فارغالتحصیل شد. حمزه حالیتویچ به طور ویژه به فرهنگ کلاسیک اسلامی، ادبیات و فلسفه علاقهمند است. یکی از علاقههای خاص او ترجمه آثار شاعران فارسیزبان همچون عمر خیام، مولانا جلالالدین رومی، یونس امره و حافظ شیرازی به زبانهای بوسنیایی، صربی و مقدونی است. تاکنون بیش از پانزده کتاب ترجمه از او منتشر شده است.
حمزه حالیتویچ سردبیر چندین انتشارات بوده و اغلب برای مجلاتی در حوزه فرهنگ، فلسفه و عرفان – مانند "میراث زنده"، "کلمه بوشنیاکی"، "بهار نو" و "فانوس" – مینویسد. کتاب "جادوی مجاز – گلچین رباعیات فارسی" به انتخاب و ترجمه حمزه حالیتویچ توسط بنیاد میراث معنویت در موستار در سال ۲۰۲۴ منتشر شد. حمزه حالیتویچ سیزده شاعر را انتخاب کرده و جادوی اشعاری را که قرنها سفر کردهاند، به ما امروز در نهایت شکوهشان ارائه داده است.
۱۱/۱۱/۱۴۰۳
نظر شما