کلاس تخصصی  با استاد مجید مجیدی

نویسنده: بیدان ریبرو 

دختر بچه ای که در خیابان های تهران گل می فروخت، ضربه ای به شیشه ماشین زد. مرد راننده در پشت فرمان  با گوشی تلفن همراه خود مشغول است. بعد از اینکه دختر چند ضربه با دست به شیشه ماشین زد، مرد راننده شیشه پنجره را پایین آورد. دختر گل را به او داد و گفت: لازم نیست پول بدهی. این دسته گل برای "بچه های آسمان" شماست.

من خوش شناس هستم که این داستان را از زبان خود مجید مجیدی در یک صحبت رو در رو شنیدم. مجید مجیدی کارگردان سرشناس ایرانی، حدود دو ساعت و نیم در مسترکلاس بیست و دومین جشنواره بین المللی فیلم داکا سخنرانی کرد. در همین برنامه او داستان معروف ترین فیلمش «بچه های آسمان» را تعریف کرد. مجید مجیدی داستان زندگی خواهر و برادر فیلم را از زندگی خودش گرفته است. اما فقط گرفتن داستان از زندگی خود و ساختن  فیلم کافی نیست. باید یک فکر فلسفی پشت سر داستان وجود داشته باشد. مجید مجیدی آن فلسفه را در پرتو هنر و فرهنگ ایرانی برای این فیلم به دست آورده است.

 مجید مجیدی اولین بازیگری خود را در سن 14 سالگی انجام داد. پس از بزرگ شدن، فراگیری بازیگری را در موسسه هنرهای دراماتیک تهران آغاز کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979م، علاقه او به فیلم افزایش یافت و بازیگری در سینما را آغاز کرد. در این میان فیلمهایی که او بازیگری کرد، "بایکوت" (1985) ساخته محسن مخملباف، کارگردان معروف، قابل توجه است. مجیدی بعد از بازیگری، 10 فیلم یکی بعد از یکی ساخت. سه تا از این فیلم ها به طور باور نکردنی در سراسر جهان محبوب شدند. در عرصه فیلمسازی، سازندگان هالیوودی بیشتر بر او تأثیر گذاشته اند. او گفت: این یک واقعیت است. در ابتدا این اتفاق افتاد. اما او همچنین تا حد زیادی تحت تأثیر "ساتیاجیت روی"  قرار گرفت. "ویتوریو دی سیکا" نیز مورد علاقه اوست.

آیا فقط کارگردان های برجسته روی شما اثر گذاشته اند؟ حافظ، سعدی، مولانا، خیام ، شاعران فارسی زبان بزرگ در کار شما تأثیری ندارند؟

مجید مجیدی ابتدا نمی خواست به این سوال پاسخ دهد. او گفت می توان به بحث تاثیر ادبیات هم پرداخت. اما آیا بدون ادبیات فارسی می توان درباره فیلم های ایرانی بحث کرد؟ او به درستی به بحث ادبیات فارسی بازگشت و گفت که «بچه های آسمان » چقدر تحت تأثیر شعر و ادبیات فارسی بوده است. این را می توان با نگاهی به ظرافت های این فیلم فهمید.

 مجیدی در فیلم «محمد رسول الله» چنین صحنه شاعرانه ای را به تصویر کشیده است. با این حال او در این فیلم با موانع زیادی روبرو شد. پرسیدم چطور توانستند؟ مجیدی گفت: معنی فیلم را متوجه نشدند.

در زمانی که نفرت از مسلمانان در سراسر جهان گسترش یافته بود، مجیدی می خواست با این فیلم این ایده را که اسلام دین صلح است، منتشر کند. اما کسانی اشتباه گرفتند . با این حال، بسیاری از مردم فیلم را خیلی دوست داشتند. یک هنرمند نمی تواند همه را راضی کند. هنرمندان همیشه نمی توانند از نظر سیاسی مثل سیاستمداران باشند. در مورد مجید مجیدی هم این بحث صدق می کند. اما سه فیلم «بچه های آسمان»، «رنگ  خدا » و «باران» او فراتر از بحث است.

به غیر از زمان برگزاری مسترکلاس، من بعد از ظهر، شب و عصر هم چند لحظه را با مجید مجیدی گذراندم. این برای من با ارزش و به یاد ماندنی است. می خواهم بگویم: خداحافظ استاد. بگذارید فیلم بعدی شما قلب میلیون‌ها نفر دیگر را لمس کند.

                                                            ( روزنامه پروتوم الو، پنجشنبه، 1 فوریه 2024)