امارت اسلامی افغانستان با خلاف شرع دانستن قوه مقننه و مجلس قانونگذاری، عملاً این نهاد را از ارگان امارت اسلامی افغانستان حذف نموده و تمرکز خویش را بر روی قوۀ اجرائیه و قضائیه قرار داده است. به باور برخی از افراد بلند پایه امارت اسلامی افغانستان از جمله سر پرست وزیر عدلیه، کسانی که معتقد به خلاء قانون در نظام امارت اسلامی هستند باید به ایمان خویش شک نموده و توبه نمایند. زیرا قوانین امارت اسلامی را در عرصه های مختلف، منابع اسلامی (قرآن کریم، سنت، اجماع و قیاس) تشکیل می دهد که حلاّل همه مشکلات افغانستان می­ باشد.

امارت اسلامی به منظور سهیم ساختن علمای دینی در تصمیم گیرهای سیاسی و اجتماعی که از جایگاه خاص اجتماعی در میان اقشار مختلف افغانستان برخوردار هستند، اقدام به ایجاد شورای علما در هر ولایت نموده است که در موضوعات مختلف به رهبری امارت اسلامی افغانستان، مشورت می­دهند. با این حال مشورت آنها هیچگونه الزامی در قبال آنان ندارد.

الگوی مورد علاقه رهبر امارت اسلامی افغانستان در زمینۀ حکمرانی، نظام جمهوری اسلامی ایران می­باشد که در این خصوص اقداماتی را انجام داده است. چنانچه رهبر امارت اسلامی در نظر دارد همانند رهبر جمهوری اسلامی ایران تعیین کننده سیاست­های کلان بوده و تصمیم گیرنده اصلی باشد. از آنجایی که وی باور دارد، حافظ نظام جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران می­باشد، رهبری امارت اسلامی نیز در تلاش ایجاد همچنین نیرویی در افغانستان می باشد. چنانچه در سال 1402 به وزارت مالیه دستور داده تا برای حدود شصت هزار نیروی نظامی (نیروهای خاص رهبر امارت اسلامی) کُد جدید بودجه­ای را در نظر گرفته و حقوق و سایر امتیازات آنها را وارد بودجه نماید.

رهبری امارت اسلامی افغانستان برخلاف کشورهای منطقه و جهان معتقد هستند که نظام فعلی آنها فراگیر و همه شمول بوده و تمام اقوام افغانستان بدون تبعیض در ادارات دولتی افغانستان اعم از غیر نظامی و نظامی شامل خدمت هستند. در ضمن با استناد به اینکه در سطح رهبری امارت اسلامی افغانستان نیز از اقوام مختلف افغانستان مانند تاجیک ها، ازبک ها و هزاره ها وجو دارد، باور دارند که طرح ایجاد حکومت فراگیر و همه شمول از سوی برخی کشورهای منطقه و جهان، یک نوع دسیسه و توطئه علیه امارت اسلامی افغانستان است که می­خواهند افراد وابسته به خویش را وارد قدرت نموده و از آن طریق به منافع شان در افغانستان دست یابند.

امارت اسلامی افغانستان معتقد است که در آینده نه چندان دور؛کشورها، احزاب یا افرادی که بتوانند نظام آنها را به خطر سقوط و فروپاشی مواجه نماید، وجود ندارد. زیرا مؤلفه­هایی همچون داشتن نیروی نظامی قوی (ارتش، پلیس و اطلاعات)، تأمین بودجه سالانه، اعتماد مردم، تأمین همه جانبه امنیت، نبود مخالفین قوی و منسجم؛ زمینه را برای تداوم حکمرانی امارت اسلامی در افغانستان فراهم خواهد شد، از جانب دیگر دو قطبی شدن جهان و مشکلات عدیده­ای که کشورهای قدرتمند جهان با آن مواجه هستند؛ از جمله جنگ اوکراین، جنگ غزه، وجود مشکلات در دریای سرخ و غیره باعث می­گردد تا افغانستان و امارت اسلامی در اولویت قرار نداشته و کسی به دنبال تغییر رژیم طالبان یا براندازی در افغانستان نباشد.

با این حال افغانستان کشور غیر قابل پیش بینی است و تاریخ آن نشان داده که در عین اطمینان از صلح و آرامش، دچار حوادث ناگوار جنگ و نابسامانی بوده است. درست است که امارت اسلامی در برخی از عرصه­ها ابتکار عمل را در دست داشته و توانسته خوب عمل کند، اما فقر روزافزون، بیکاری، نارضایتی، تبعیض در استخدام در ادارات دولتی، اختلافات میان کابل و قندهار و فعال شدن داعش، چنانچه بر اساس برخی گزارش­ها داعش در استان میدان وردک در حالی سربازگیری است و اغلب کسانی را استخدام می­کنند که از بدنه طالب جدا شده است؛ از جمله مواردی است که می­تواند محاسبه مسئولین امارت اسلامی افغانستان را بر هم زده و زمینه مشکلات و نابسامانی را در افغانستان فراهم نماید.

ملاحظه:

روند رو به رشد انسجام بخشی به سیاستگزاری­های افغانستان توسط طالبان نوعی ملی گرایی داودخانی و اقتدارگرایی ظاهرشاهی را به تصویر کشیده که کمتر حاکمیتی در افغانستان طی 50 سال گذشته جرائت اجرای آن را داشته باشد. طالبان اما در این بین به خوبی توانسته از پس مشکلات موجود برآمده و زمام امور را در دست بگیرد به اجرای طرح­های ملی چندین ساله بپردازد گذشته از تصویر پیش گفته اما نمی­توان انضبات حاکمیتی و اطاعت از رهبری امارت اسلامی را در این شرایط از یک سو فروپاشیدگی مخالفان طالبان در داخل و خارج از افغانستان را از دیگر سو نادیده انگاشت.

نویسنده: عبدالرزاق احمدی

منابع:

اظهارات سرپرست وزارت عدلیه، و سایر مقامات امارت اسلامی در مورد قانون اساسی طالبان.

اظهارات رحمت الله نبیل رئیس امنیت ملی حکومت جمهوریت در مورد الکو برداری حکومت طالبان از نظام جمهوری اسلامی ایران در تلویزیون افغانستان انترنشنال