اولویت دادن به هنرهای عامیانه و صنایع دستی : کشف مجدد سنت ها
عروسک های چوبی که بر روی ساری ( لباس سنتی زنانه بنگلادشی ) به رنگ های قرمز زعفرانی یا زرد با قلم موی سیاه نقاشی شده اند، از صنایع دستی سنتی بنگلادش و بخشی جدایی ناپذیر از نمایشگاههای صنایع روستایی است. اسباب بازی‌های چوبی دیگر مانند اسب زرد برجسته، ببر راه راه قرمز و فیلی به رنگ مشکی با نقوش ارغوانی، همواره در کنار این عروسک هاست. بنا بر اطلاع وزارت بازرگانی، دولت صنایع دستی و تولیدات سنتی را به عنوان محصول سال 2024 اعلام کرده است. این ابتکار برای اهمیت دادن به نقش زنان در تولید صنایع دستی، ترویج صادرات و تنوع بخشیدن به سبد صادراتی کشور است. چاندرا شکر شاها، محقق و رئیس فعلی شورای ملی صنایع دستی بنگلادش معتقد است که چنین ابتکاراتی در وضعیت کلی صنایع کوچک و کلبه ای تغییر ایجاد می کند. گنجاندن صنایع دستی در دستور کار دولت از نظر تنوع بخشیدن به هنر عامیانه یک دستاورد قابل توجه بوده است. شاها می‌گوید: اگر سازمان‌ها و بخش های مرتبط مانند سازمان‌های غیردولتی، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، کارآفرینان محلی و ادارات دولتی با یکدیگر هماهنگ و همکاری کنند، آنگاه این بخش با ظرفیت بسیار زیاد خود، می‌تواند در نهایت یک بخش صادراتی قوی دیگر برای کشور باشد. می توانیم به عنوان مثال صفحات رنگارنگ شطرنجی و قالیچه های سنتی از منطقه رنگپور را در نظر بگیریم. قالیچه ها بیشتر از رنگ‌های طبیعی تولید می‌شوند. به‌طور سنتی، نخ‌های مورد استفاده در آنها از پنبه، کنف و یا پشم بوده است. اما اخیرا مواد اولیه از ضایعات بخش پوشاک نیز تامین می شود. "شیتال پاتی" معروف نیز از صنایع دستی این سرزمین است. حصیر محصول دستبافتی است که از بافتن نوارهای رنگ شده یا خام عصای سبز به یکدیگر درست می شود. "شیتال پاتی" توسط مردم سرتاسر بنگلادش به عنوان زیرانداز، روتختی یا تشک نماز استفاده می شود. گفته می‌شود که این تشک خاص در تابستان‌های گرم بنگلادش احساس خنکی می دهد. از این رو نام آن شیتال پاتی(تشک خنک) است. مجسمه های سفالی یا "تپا پوتول" نیز به توجه ویژه ای نیاز دارند. این عروسک‌ها به شکل‌های مختلف از خاک در قالب نقوش زیبای‌گل‌های روستایی، مادر و فرزند، خانواده داکی‌ها یا طبل‌زنان ساخته می‌شوند و صنعت گران در تولید آنها از عنصر تخیل استفاده می کنند. تنها در سال گذشته، ریکشاها ( سه چرخه های مسافر کش ) و نقاشی‌های ریکشا در داکا در فهرست "میراث فرهنگی ناملموس بشریت " توسط یونسکو ثبت شدند. بدون شک ابتکار اخیر دولت به رونق تولید صنایع دستی محلی کمک خواهد کرد. رونژون سارکر کارشناس و خبره هنر گفته است ما باید صنایع دستی فلزی برنجی یا زنگی خود را به منصه ظهور برسانیم. مجسمه‌های ناتاراج، اسب‌های نگهبان بزرگ، فیل‌های مینیاتوری، اژدها که از تخصص‌های دامرای داکا است باید معرفی و شناخته شوند. فرزانه شکیل چهره مشهور در صنعت مد و لباس هم توصیه کرده است که نمایشگاههای مد و لباس محلی باید جواهرات سنتی را به عنوان لوازم جانبی برای مجموعه های مدرن معرفی کنند. شکیل همچنین می گوید: جواهرات روستایی مانند گوشواره‌های "مکری" با طرح هلال ماه و ستاره؛ "نولوک( قطعه بینی)"هایی که همسران جوان می‌پوشند؛ حتی تکه‌های گردن طبیج یا طلسم، همگی یادآور گذشته مد روز ما هستند. او می افزاید برای جوانان و افراد غیر مطلع، نمایشگاه هایی مانند "نمایشگاه زینول" در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه داکا، تصویری واقعی برای درک ارزش محصولات دست ساز ارائه می دهد. نمایشگاه‌هایی مانند این نمایشگاه، جمعیت زیادی از مخاطبان جوان را به خود جذب می‌کنند که به آنها امکان می‌دهد با میراث سنتی صنایع دستی کشورمان آشنا شوند.
( روزنامه دیلی استار، 2 مارس 2024 )
نظر شما