(نویسنده: سعدیه محجبین امام، روزنامه نگار ارشد روزنامه پرتهوم آلو)
بودجه پیشنهادی سال مالی 2024-2025 امروز پنجشنبه به مجلس ملی ارائه می شود. رقم بودجه این سال مالی 7970 بیلیون تاکا است. وزارت فرهنگ می گوید که در بودجه پیشنهادی، رقم 7.79 بیلیون تاکا ، یعنی 0.10 درصد بودجه برای بخش فرهنگ اختصاص داده شده است. در سال مالی 2023-2024م، 0.09 درصد (6.99 بیلیون تاکا ) از کل بودجه برای بخش فرهنگ اختصاص یافته بود.
فعالان فرهنگی چند سال است که خواستار اختصاص حداقل یک درصد از بودجه ملی به بخش فرهنگ هستند. نمایشنامه نویس مامون الرشید می گوید بنگلادش با یک جنبش فرهنگی متولد شد. اما اهمیت فرهنگ در بودجه منعکس نمی شود. در سال 1988م وزارتخانه جداگانه ای به نام وزارت فرهنگ تشکیل شد. موضوعات و امور مربوط به فرهنگ ملی، هنر، تاریخ، سنت ها، جنگ آزادیبخش، ادبیات معاصر، گسترش آزاداندیشی و تحقیق و توسعه از اهداف و ماموریت های این وزارتخانه است. در حال حاضر 21 اداره زیر نظر این وزارتخانه وجود دارد. این وزارتخانه بودجه را در دو بخش اداری و توسعه فرهنگی مصرف می کند. بخش اداری شامل حقوق و ستمزد، هزینه های جاری جشنواره ها، کمک های بلاعوض، کمک های رفاهی، یارانه های پژوهشی، کمک هزینه کتاب و کمک هزینه فرهنگی است. هزینه های بخش توسعه فرهنگی نیز صرف ساخت و ساز در پروژه های زیرساختی، توسعه اماکن، نوسازی و فعالیت های مختلف خدماتی می شود. مجموع رقم تخصیص یافته برای سال مالی 2023-2024م ، 6988.5 میلیون تاکا بوده است. فعالان فرهنگی می گویند در حالی که هر سال بر حجم بودجه ملی افزوده می شود. اما بودجه بخش فرهنگ افزایش پیدا نمی کند و بودجه این بخش کافی و مناسب نیست. بخش زیاد بودجه فرهنگ صرف زیرساخت ها و پرداخت حقوق می شود. این بودجه قادر نیست کمک قابل توجهی به برنامه ها و فعالیت های اصلی فرهنگی بکند. نمایشنامه نویس مامون الرشید در اظهارات خود می افزاید اگر به بخش فرهنگ توجه نشود، کشور فاسد می شود و این امر در حال حاضر دیده می شود. بودجه بخش فرهنگ بسیار کم است و عملکرد حوزه فرهنگی کشور در فرهنگستان هنر به دام افتاده است. وی می گوید مردم عادی نمی توانند وارد این حوزه و محدوده شوند. فعالان فرهنگی خواستار افزایش جداگانه تخصیص بودجه به بخش تحقیقات و تضمین اقدامات فرهنگی مردم پسند هستند. اگر اینطور نباشد، امور فرهنگی فقط در نهادها و شهرها متمرکز می شود.
آمیت رنجان دی، دبیر کل گروه هنرمندان "اودیچی" می گوید که تخصیص حداقل بودجه برای بخش تحقیقات فرهنگی با کیفیت از جمله اقدامات فرهنگی لازم است. در امر برنامه ریزی و نیروی انسانی ماهر نقص و کمبود وجود دارد. اما مدیر بودجه وزارت فرهنگ می گوید که تخصیص پول به صورت کلان برنامه ریزی شده است. عطاء الرحمان دبیر وزارت فرهنگ (در بخش مدیریت بودجه و حسابرسی) اظهار می کند: ادعای بازگرداندن بودجه به خزانه به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح از روی بی اطلاعی و حرفی نادرست است. در بخش توسعه فرهنگی پیچیدگی های اداری و مسائل حقوقی وجود دارد و به این دلیل مقداری از بودجه برگشت داده می شود. بر اساس گزارش اداره حسابداری وزارت برنامه ریزی، هر مؤسسه تحت صلاحیت و مدیریت یک هیئت مدیره (هیئت حاکمه) است که افراد برجسته کشور در آن کار می کنند. اعضای این وزارتخانه نیز در این هیئت ها حضور دارند و مسیر اقدام با مشورت همه مشخص می شود. اسدالزمان نور رئیس کمیسیون دائمی فرهنگی مجلس می گوید: در صورت عدم تکمیل و اتمام به موقع کارها و پروژه ها، بخشی از مبلغ تخصیص داده شده برگردانده می شود. ساخت ساختمان کتابخانه عمومی، تأسیس موزه ملی، کار ساختمان مؤسسه نذرل الاسلام قرار بود زودتر به اتمام برسد که هنوز تکمیل نشده است. وی همچنین می گوید: نهادهایی که قرار است کار تحقیقاتی را پیش ببرند، بدون اهمیت دادن به پژوهش، برای برنامه های مختلف دیگر هزینه می کنند. توسعه فرهنگی یک کشور به این شکل اتفاق نمی افتد. برای ارتقاء فرهنگ باید یاد بگیریم خلاقانه فکر و کار کنیم. تمرین ها و رقابت های خلاقانه باید در موسسات آموزشی افزایش یابد. فرهنگ نباید فقط به نهادها محدود شود بلکه باید به مردم عادی جامعه گسترش یابد.
(روزنامه پرتهوم آلو ، پنج شنبه ، 6 ژوئن 2024)
نظر شما